Big data, mobiliteit, Hadoop, cloud, samenwerkingstools, enz.: al deze nieuwe buzzwords in de informatica zijn allemaal groeifactoren voor business intelligence (bi). Een overzicht van de markttrends.

Volgens Gartner kende business intelligence (bi of ‘decision software’) in 2011 een groei met 2 cijfers op een eerder slappe it-markt. In zijn rapport “Market Share: All Software Markets, Worldwide, 2011” is het bureau van mening dat de markt voor bi, analytics en performance management (pm) vorig jaar goed was voor 12,2 miljard dollar. Dit is een stijging van 16,4 % ten opzichte van het jaar ervoor. Twee derde van deze inkomsten is afkomstig van bi, dat dus goed is voor 7,79 miljard dollar; een stijging van 16,3 % ten opzichte van 2010. Onder de grote uitgevers noemt Gartner SAP als marktleider met 23,6 % marktaandeel (+ 0,6 %), hetzij 2,88 miljard dollar, vóór Oracle met 15,6 %, SAS met 12,6 %, IBM met 12,1 % en Microsoft met 8,7 %. Tegen 2015 verwacht Gartner een totale jaarlijkse groei van 8,1 %.

Het bureau is van mening dat de inkomsten van deze 5 reuzen sterk zullen blijven groeien dankzij overnames, nauwere integratie van hun producten en cross-selling. Maar ook voor een honderdtal kleinere actoren ziet de toekomst er veelbelovend uit. “It blijft zich standaardiseren en stroomlijnen, maar intussen verschijnen er sneller nieuwe uitgevers dan wat de grote bedrijven kunnen consolideren, zowel in verticale als horizontale niches. Vele van die uitgevers zullen cloud gebruiken als springplank”, aldus Dan Sommer, senior research analist bij Gartner.

De gebruiker staat centraal

De gebruiker wil de decision tools steeds meer in eigen handen hebben om geen beroep te hoeven doen op de it-afdeling. Sommigen noemen dit de “googlelisatie van bi”, of het creëren van gebruiksklare bi-informatieportals, iets waar bijvoorbeeld Tableau voorstander van is. We zien trouwens dat ‘social bi’ steeds meer opkomt, waarbij de gegevens van zowel de gebruikers als van de merken gebruikt worden om koopgedrag af te bakenen en de verkoop aan kopers te verhogen.

Het succes van de iPad is een andere krachtige motor voor de evolutie van bi. De ceo van MicroStrategy, Michael Saylor, zei tijdens de recente conferentie MicroStrategy World in Amsterdam zelfs: “Mobiele toestellen zullen aan de grondslag liggen van een revolutie die voelbaar zal zijn in alle sectoren, vooral dan de pers, vrije tijd, de medische sector, onderwijs en financiën. “Over 10 jaar zal iedereen die ook maar een beetje gestudeerd heeft, een tablet bezitten.” En Saylor durft te wedden dat vooral Apple deze markt op zijn kop zal zetten. En natuurlijk mogen we Blackberry niet vergeten…

Om de toegang tot bi te vergemakkelijken, staat de visual discovery technologie steeds hoger in het vaandel bij de uitgevers. Bedrijven als QlikTech, MicroStrategy, Tableau en Tibco hebben al geïnvesteerd in dit segment, maar andere zoals SAS, IBM/Cognos, Oracle en Microsoft zitten ook niet stil en onthulden al visual discovery functies, of gaan dit doen, soms gekoppeld aan samenwerkingstools of vergelijkende analyse.

En omdat de gebruiker voortaan centraal staat in bi, vormen social bi en/of samenwerkingstools een van de meest bewandelde wegen om te evolueren. Het doel is om de informatie die verzameld wordt op sociale netwerken te integreren om ze te analyseren en te benutten, bijvoorbeeld in het bankwezen of in de wereld van de consumptiegoederen. Uiteraard valt het nog af te wachten of de vernieuwing die de leveranciers naar voren schuiven ook echt wordt overgenomen door de gebruikers.

Prestaties

Door de groeiende hoeveelheid informatie en de steeds meer ongestructureerde aard ervan, wordt in-memory analysetechnologie steeds vaker een must. Dit is bijvoorbeeld het geval voor Hana van SAP dat nu beschikbaar is, of de nieuwe Exalytics-appliances van Oracle die een in-memory database combineren met nieuwe data discovery functies. Maar ook andere uitgevers volgen dit voorbeeld, zoals IBM/Cognos met zijn dynamic query mode die in-memory op relationele databases mogelijk maakt, of SAS dat deze technologie begint te ondersteunen. Een andere grote revolutie die een impact heeft op bi is de open source omgeving Hadoop. Dit platform werd ontworpen voor big data, grote hoeveelheden ongestructureerde data die de bedrijven overspoelen. Hadoop stelt immers de traditionele methodes in vraag om informatie te structureren en te modelleren, taken die meestal weggelegd zijn voor de it-afdeling. Ze stellen businessgebruikers dus in staat om de verwerking en analyse van de gegevens weer in eigen handen te nemen. Toch mogen we big data en grote hoeveelheden onbruikbare en/of vele malen gedupliceerde gegevens niet door elkaar halen. Want de toegang tot de gegevens en de centralisering ervan is één ding, maar het vermogen om dergelijke hoeveelheden te verwerken is toch nog andere koek. Daarom ontstaat er een nieuw concept, naast decision software (dat een antwoord wil geven op de vraag ‘Waar staan we?’) om het onderwerp aan te snijden van het waarom en de what if-scenario’s, dankzij voorspellende analysetools. Dit analytische gebied lijkt het doel te zijn van de open source platformen Hadoop en R. Open source wordt ook gevraagd in meer traditionele bi met actoren als Jaspersoft of Pentaho.

De onvermijdelijke cloud

Net als de meeste informaticasectoren is decision software uiteraard niet immuun voor de cloudgolf. Zeker omdat de toegang tot bi-software vanaf een mobiel toestel deze evolutie bevordert. Op het terrein botst de invoering van bi-cloud echter op enige terughoudendheid in verband met de veiligheid van de gegevens, de beschikbare bandbreedte, de wetgeving, enz. Sommige applicaties zijn natuurlijk relevant in cloud, zoals online reporting of online boordtabellen. Daarnaast moeten de uitgevers een flexibel licentiemodel invoeren voor de ontplooiingen die on-premise en cloud combineren.

Voor bedrijven die ervoor kiezen om hun bi-omgeving te installeren in cloud, vormen snelheid en flexibiliteit zeker belangrijke troeven. Ze moeten ook geen vragen omzeilen in verband met de gegevens-kwaliteit, gegevensmodellen, meetnormen, enz. Ook loont het de moeite om af te vragen of bi misschien terug binnen de eigen muren gebracht moet worden als de behoeften groter worden, of zelfs in geval van een fusie/overname of stopzetting van activiteiten (met de bijbehorende gegevens).

“Tegen 2013 zal elke gerenommeerde bi-provider met een cloudaanbod komen, maar dit is goed voor slechts 3 % van zijn inkomsten”, relativeert Gartner in zijn rapport “Predicts 2012: Business Intelligence Still Subject to Nontechnical Challenges.”

Welke vernieuwingen?

Deze grote trends brengen ons toch wel van ons stuk wanneer we vaststellen dat Gartner in zijn laatste magische kwadrant slechts enkele uitdagers en geen enkele (!) visionair noemt – wat trouwens ook het geval was in 2011. Het analistenbureau is van mening dat de consolidatie op de markt zich nog zal voortzetten, na de grote ingrepen van de voorbije jaren (Oracle/Siebel, SAP/BO, IBM/Cognos), zoals blijkt uit de overname door IBM van Algoritmics of de overname van Endeca door Oracle. De nichespelers gaan ook blijven vernieuwen, vooral op het vlak van voorspellende analyse, visualisatie, georuimtelijke analyse of analyse in cloud, desgevallend voor verticale sectoren als de gezondheidszorg of consumption packaged goods (cpg).

Blijft tot slot de vraag of de gebruikers deze nieuwe functies wel gebruiken. Want het probleem lijkt niet zozeer om een tool in te voeren, maar wel om te beschikken over de nodige vaardigheden om deze oplossingen juist te voeden enerzijds, en de gegevens die deze platformen leveren te analyseren anderzijds. Oracle is trouwens van mening dat als je deze – op een nuttige manier – wilt benutten, liefst in real time, je data scientists nodig hebt, iets wat de ict-sector op de recente Oracle World in San Francisco bestempelde als het meest… sexy beroep van de eenentwintigste eeuw.

Marc Husquinet

“OVER 10 JAAR ZAL IEDEREEN DIE OOK MAAR EEN BEETJE GESTUDEERD HEEFT, EEN TABLET BEZITTEN.”