De 21ste eeuw mag dan wel Aziatisch kleuren, het Oude Continent blijft erg aantrekkelijk voor it-potentials uit het Verre Oosten. “Het is spannend om in een internationale en historisch interessante stad zoals Brussel te kunnen werken.”

Je zal vandaag maar in Europa werken, dat oude en ingeslapen continent waar het ene land na het andere op droog zaad komt te zitten en waar het de facto onmogelijk is voor politici om de neuzen in dezelfde richting krijgen. Of zo denken we er toch zelf over. Want in de ogen van onze Aziatische collega’s heeft Europa nog niet veel van zijn aantrekkingskracht verloren. “We hopen zelfs dat India binnen dit en tien jaar een beetje meer zoals België en Europa zal zijn”, zegt principal consultant Gaurav Pandey (30) uit Bangalore.

“Het is gemakkelijk voor een Indiër om in België te leven”, beaamt project manager Vivek Karmarkar (39). “De mensen zijn vriendelijk, velen spreken Engels, en Brussel is een aangename, levendige stad. Het verschil met India? Dat is een moeilijke vraag, want mijn land is enorm groot en erg divers. Je ziet wel een duidelijke trend dat steeds meer Indiërs werken voor ondernemingen met een Europese bedrijfscultuur. Het is dus gemakkelijk aanpassen, zeker als je in it werkt. Netwerken worden wereldwijd uitgerold, en de verschillen in infrastructuur zijn klein tot onbestaande geworden.”

“België is proper en netjes, en erg goed gestructureerd”, gaat Pandey verder, “terwijl in India de beesten nog over straat lopen en er overal putten zijn in de wegen. Met de it-processen is het trouwens net zo. Europese it-infrastructuur is volwassen en rijp, je moet hier vooral onderhouden en upgraden. In India was tot voor kort niets gestructureerd, daar diende je bijna altijd van nul te beginnen. De laatste drie vier jaar begint dat wel te veranderen, vooral omdat zo veel expats hun ervaringen mee brengen uit het Westen.”

Gauray Pandey is consultant bij de Maltese it-dienstenleverancier Ardos, en werkt in die hoedanigheid voor Hitachi Data Systems in België. “Als je de kans krijgt om in Europa aan de slag te gaan, dan doe je dat gewoon. Europa en de VS zijn immers voorlopers op it-vlak. Processen rijpen in het Westen, en worden pas later geïntroduceerd in het Oosten. Als je hier internationale ervaring kan opdoen, heb je dus enkele stapjes voor in India. Je stijgt in aanzien, wat zich vertaalt in betere job opportuniteiten, en, niet onbelangrijk, een hoger loon.”

Melk en honing

Jia Luo (28) kon bij wijze van spreken Rusland zien liggen van in zijn thuisbasis in de Noord-Chinese miljoenenstad Harbin. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Na het behalen van zijn bachelorsdiploma in Shanghai, kwam hij in 2004 naar Europa voor een doctoraat in de chemie, en sinds kort werkt hij als stagiair op het Strategy & Transformation departement bij IBM Belgium in Diegem.

“België is een beetje het land van melk en honing voor mij”, glimlacht de jonge Chinees, die in Brussel zijn Italiaanse vriendin leerde kennen. “Hoeveel bedrijfjes zijn er hier niet die zaken willen doen in China? En allemaal hebben ze Chinezen nodig als intermediair. De kansen liggen hier voor het grijpen, met andere woorden.”

Dat Luo zo enthousiast is over België, komt heus niet alleen door de vlinders in zijn buik. “Brussel is een unieke stad. Je ontmoet er mensen van over de hele wereld, de bewoners zijn open minded en geïnteresseerd in de verhalen van expats, je krijgt alle kansen om je te ontplooien… Het is hier als Aziaat erg comfortabel leven.”

Dat de hoofdstad van Europa zo’n kleine stad is, is mooi meegenomen. “Naar Chinese normen is Brussel eigenlijk één grote campus, met alles op wandelafstand. Die intimiteit bestaat bijna niet meer in de Aziatische grootsteden, en dat is erg jammer.”

Ook op professioneel vlak is het trouwens rustiger werken in Brussel dan in Beijing. “Hier spreek je collega’s en oversten gewoon aan met de voornaam, maar in China is dat absoluut not done“, aldus de stagiair. “Hiërarchie blijft erg belangrijk in ons land. In de enkele maanden dat ik in België werk, heb ik Eurocommissaris van Handel Karel De Gucht al drie keer ontmoet. Dat zie ik in China niet snel gebeuren.”

“Anderzijds is de Chinese bedrijfscultuur wel flexibeler dan de Europese. Regels blijven altijd open voor interpretatie, en dat is bij grote internationale bedrijven zoals IBM veel minder het geval. Maar goed, de Chinese economie wordt gedragen door duizenden kleine tot middelgrote bedrijven. Het is allicht beter dat zij wat soepeler kunnen omspringen met de regels, en sneller kunnen inspelen op veranderingen in de markt.”

“Een nadeel aan die grotere flexibiliteit in de Aziatische landen, is dat er ook soepel wordt omgesprongen met werktijden”, gaat Gaurav Pandey verder. “In India zijn flexibele uren de normaalste zaak in de wereld. En dat is vaak niet zo leuk. Zo moet je soms ‘s nachts werken, of in de weekends, en dan kan je echt niet neen zeggen. Terwijl je in België toch meestal van negen tot vijf aan de slag bent. Waardoor je meer tijd kan doorbrengen met je gezin.”

“Je komt terecht in een gestructureerde Europese omgeving, en dat heeft heel wat voordelen”, beaamt Vivek Karmarkar, die als project manager bij Mahindra Satyam al zes jaar de SAP-support verzorgt voor Bridgestone in België. “Eén van die voordelen is de nadruk op training. Als er it-omgevingen gebruikt worden waar wij nog niet veel ervaring mee hebben, dan kan je er van op aan dat je getraind wordt. En dat is dan weer interessant voor het verdere verloop van je carrière, zeker als je nog van plan bent om terug te keren naar Azië.”

Pandey: “Bijscholing is een must, vooral in Europa en in de VS. Om de zoveel maanden komen er wel nieuwigheden of updates op de markt, en die worden vaak onmiddellijk geïmplementeerd. Dat is nog zo’n verschil tussen India en het Westen. Bij ons duurt het minstens enkele jaren voor men een nieuwe technologie uitrolt. Indiërs kijken graag even de kat uit de boom. Pas als er positieve feedback volgt, schiet men in actie.”

eBay

Opmerkelijk is de snelheid waarmee de Chinese samenleving verandert door het internet. “Wat dat betreft gaat het bij ons oneindig veel sneller dan in België”, zegt Jia Luo. “Heel wat landgenoten spenderen nu al een groot deel van hun vrije tijd online, en de internetmarkt moet eigenlijk nog opengebroken worden, want de prijs voor breedband is veel te hoog. De monopolies in de telecomsector zijn daar niet vreemd aan.”

Volgens Luo is het in het in grootsteden als Beijing en Shanghai al gemeengoed om groenten en vlees online te kopen. “Twee uur later wordt je bestelling geleverd. Het internet is bij ons al doorgedrongen tot in alle aspecten van ons bestaan.”

Dat bekende sociale netwerken zoals Facebook of Twitter geblokkeerd worden in het land van Mao, is daarbij van geen tel, “want voor elk Westers online initiatief, hebben we in China minstens één eigen equivalent”, klinkt het nog.

“Wat de professionele infrastructuur van onze it-bedrijven betreft, hoeven we ook niet meer onder te doen”, glimlacht de Chinees, “al werden we natuurlijk wel geïnspireerd door Westerse bedrijven. De huidige ceo van Lenovo vertelt aan iedereen die het wil horen dat IBM altijd zijn grote voorbeeld geweest is.”

“Wat het gebruik van technologie in de dagdagelijkse leefomgeving betreft, lopen we in India nog flink achter”, beseft Karmarkar. “In winkels of op openbare plaatsen, is ict vaak nog niet doorgedrongen. Wat dat betreft zitten we nog maar aan het begin van de evolutie. Wat maakt dat leven in België veel comfortabeler is dan leven in Pune. ”

Familie

Als onze drie expats één ding missen, dan wel de familie zijn die achterbleef aan het thuisfront. “Ook de culturele evenementen en de festivals mis ik wel”, geeft de project manager van Mahindra Satyam toe. “Maar anderzijds leer ik mijn land beter kennen door in Brussel te werken. Hoe dat komt? Er leven hier heel wat mensen uit India. Thuis leren we vooral onze eigen staat kennen, maar in Brussel komt je in contact met Indiërs uit diverse andere provincies. Dat is erg verrijkend.”

“Indiërs komen bijna altijd voor een bepaalde periode in Europa werken”, vult Pandey aan. “Als je hier op een redelijk hoog niveau kan werken, dan kan je heel wat geld aan de kant zetten, en dan heb je wanneer je terugkeert al een mooi vermogen opgebouwd. Met als gevolg dat je je levensstandaard die je hier gewoon bent geraakt, ook in je thuisomgeving kan aanhouden.”

Voor Jia Luo is terugkeren minder evident. “Ik hou wel van de vrijheid die je geniet in Europa. In Azië zijn er zoveel mensen in je directe omgeving die zo’n grote invloed hebben op je leven, en die zo veel van je verwachten, dat je wel eens blokkeert. In Europa neem je zelf je leven in handen, en zo heb ik het graag.”

Frederik Tibau

“Als er it-omgevingen gebruikt worden waar wij nog niet veel ervaring mee hebben, dan kan je er van op aan dat je getraind wordt.”