Een crisis waarbij een groot deel van de bevolking gedwongen wordt van thuis uit te werken, is een ideale testcase voor cloudplatformen. Hoe zien de grote providers nu de toekomst tegemoet?

Zouden we door een lockdown kunnen werken als deze pandemie tien jaar eerder was gebeurd? Toen er van cloud computing nog amper sprake was? De coronacrisis heeft heel wat werknemers tot thuiswerk gedwongen en een hoop bedrijven moesten van de ene dag op de andere hun personeel voorzien van laptops, VPN en samenwerkingssoftware. Bovendien is het nog maar de vraag of die werknemers die vrijheid ook weer willen afgeven. Als de kinderen terug naar school kunnen, en we over de eerste blije ontmoetingen met collega’s heen zijn, zullen een deel van de kantoorwerkers zich voornemen om een of twee dagen per week eens niet in de file te staan.

Een ideaal scenario, zo lijkt het, voor een versnelde digitalisering en een stevige stap richting cloud. Analistenbureau GlobalData denkt alvast dat er ook na de crisis een verhoogde vraag zal zijn naar clouddiensten. “Covid-19 heeft opeens duidelijk gemaakt dat clouddiensten essentieel zijn voor de business continuity, zeker nu bedrijven hun werknemers lange tijd van op afstand moeten ondersteunen”, zegt Gregg Willsky, hoofdanalist bij het bedrijf.

Nu veel werknemers thuis achter hun laptop zitten, zo gaat de redenering, is de vraag om al dan niet naar de cloud te trekken voor bedrijven opeens een pak makkelijker geworden. Ze moeten nu namelijk op zoek naar videotools, messagingprogramma’s en andere samenwerkingssoftware die niet alleen op kantoor maar ook daarbuiten werkt.

“De vraag naar cloudgebaseerde oplossingen is pijlsnel de hoogte in gegaan, nu bijna elk bedrijf zich tegen sneltempo moet aanpassen om zijn thuiswerkend personeel te ondersteunen”, zegt Willsky nog. Hij voorziet dat de markt voor clouddiensten tegen 2024 661 miljard dollar zal waard zijn.

De impact van de crisis

Hoe zien de cloudproviders dat zelf? Cloud computing is de voorbije jaren al stevig aan het groeien. De markt, die in 2018 nog 197 miljard dollar waard was, groeit volgens Gartner in 2020 naar 266 miljard dollar. En de bedrijven die doorwerken doen dat dan wel deels via thuiswerk, er zijn ook een groot aantal bedrijven, zoals luchtvaartmaatschappijen, wiens zakenmodel door de lockdown in elkaar stuikte.

Zorgt de huidige crisis er echt voor dat we nu massaal meer diensten gaan afnemen? “Dat hangt sterk af van klant tot klant”, nuanceert Sophie Leca, EMEA PR Manager bij AWS, een van de grootste cloudproviders ter wereld. “Wat wij doen is met de klanten meedenken en hen een strategische oplossing aanbieden. In de voorbije weken hebben we samengewerkt met veel organisaties die deze uitdagingen proberen aan te gaan. We helpen hen om hun architectuur te optimaliseren en ondersteunen hen om te focussen op wat belangrijk is, zoals het leveren van diensten.”

Bij sommige klanten zijn die activiteiten verminderd, zo meldt Leca, bij anderen is het net alle hens aan dek om iedereen online te krijgen. “We hebben veel klanten die zoeken naar een oplossing die hen in staat stelt om hun werknemers van op afstand te laten werken, dus hebben we daar een hoop werk geleverd.” AWS schermt hier vooral met zijn eigen samenwerkingssoftware, zoals Chime, de online conferencingdienst.

Iedereen op video

Want laten we eerlijk zijn, het zijn vooral samenwerkingssoftware en videobel-apps die de voorbije maanden een hoge vlucht hebben genomen. “We hebben nu drie miljoen nieuwe users per dag op Google Meet”, zegt Edward Boute, die aan het hoofd staat van Google Cloud in de Belux. “We zien daar een enorme opwaartse trend. We tellen nu ook tot drie miljard minuten aan videomeetings per dag, dat is een factor dertig tegenover januari. Dat zijn ‘mind blowing’ cijfers.”

Voor Boute is dat een positieve evolutie, omdat de samenwerkingssoftware de deur openzet naar de andere producten van het bedrijf. “Eens ze in dat systeem zitten, zie je ook dat mensen makkelijk andere diensten gaan gebruiken. Ze slaan die video’s van Google Meet bijvoorbeeld op in Google Drive om ze te gaan delen. Daar zien we enorme uptake.” “Wereldwijd zijn er vandaag meer dan 75 miljoen gebruikers die dagelijks met Teams werken”, horen we ook bij Microsoft. “Dat is meer dan verdubbeld op korte tijd. Miljoenen mensen gebruiken elke dag Teams: we noteerden eind april een record van 4,1 miljard minuten aan vergaderingen op één dag. Dat is een stijging van 355% ten opzichte van 900 miljoen op midden maart.”

In de achtergrond

De belofte van cloud is dat de capaciteit die een bedrijf afneemt, aangepast kan worden aan de noden. Op die manier is de crisis ook een echte testcase voor de providers, die zelf moeten schakelen om de verandering in vraag bij te houden. “Veel bedrijven gebruiken al businessprocessen in de cloud, en die draaien zoals anders”, zegt Edward Boute. “Maar we zien ook dat bepaalde sectoren hun gebruik verminderen terwijl anderen enorm naar boven gaan. De fabrieken die stilvallen gaan naar beneden, maar dan heb je andere sectoren zoals de retail waar we mechanismes in gang moeten steken die we anders rond grote pieken als Black Friday en Cyber Monday gebruiken.” De rush om online te gaan shoppen op het moment dat de winkels werden gesloten, wordt met andere woorden ook in de datacenters gevoeld. Anderzijds zijn sectoren als de reissector net aan het stilvallen, en nemen ze dus minder af. “Dat is ook het mooie aan cloud”, zegt Boute. “Als je business plat ligt, gaan je kosten ook omlaag”, zegt Boute.

Rest nog de vraag of de huidige situatie zal worden gebruikt om bedrijven ook sneller te digitaliseren. “Vele organisaties hebben hun overgang naar de cloud versneld”, zegt een woordvoerder van Microsoft. Ook Sophie Leca van AWS merkt op dat enkele klanten van de gelegenheid gebruik maken om te innoveren. Nu mensen niet naar de stadskantoren kunnen komen, en er minder ambtenaren beschikbaar zijn, heeft de Vlaamse overheid bijvoorbeeld een chatbot gemaakt om op gebruikersvragen te antwoorden.

“We zien dat bedrijven, overheden en non-profitorganisaties met cloudproducten en diensten kunnen blijven opereren. Ook kleine bedrijven kunnen met de cloud hun klanten blijven bedienen. Ik verwacht dan ook dat de cloud een deel zal blijven uitmaken van hoe we leven en werken”, aldus Microsoft. “Ik denk dat we gaan evolueren naar een meer hybride model waarbij digitale alternatieven verweven zullen worden met de manier waarop zaken in het verleden gebeurden. De impact van deze crisis heeft de mindset van velen bijgesteld. Mijn verwachting is dan ook dat op termijn, na deze versnelde kennismaking met een aantal mogelijkheden die technologie biedt, bedrijven verder zullen nadenken over aangepaste manieren van werken, nieuwe businessmodellen en producten.”