Kvm of keyboard-video-mouse-switches laten toe meerdere servers te bedienen vanaf één console. Ze zijn ideaal voor het beheer van met servers gevulde 19-inchrekken in serverruimtes. We hebben kvm-netwerkswitches met zestien consolepoorten getest van Adder Technology, Aten, Avocent en Raritan.

Een schakelapparaat waarmee u een console heen en weer schakelt tussen verschillende computers wordt tegenwoordig meestal kvm-switch genoemd, naar de Engelse termen voor toetsenbord, video en muis. Kvm-switches bestaan al jaren, maar lijken in niets meer op de mechanische consoleschakelaars van vroeger, die beeldstoringen gaven en waarbij de pc die op dat moment niet de actieve console had meestal problemen gaf omdat hij tijdens de systeemstart geen toetsenbord of muis vond. Moderne kvm-switches bieden oplossingen voor dat soort problemen en hebben nog heel wat meer in hun mars.

Functionaliteit

Waaraan moet een moderne kvm-switch voldoen? Hij moet uiteraard elektronisch zijn, zodat hij ook hoge schermresoluties zonder storingen in het beeld kan schakelen. Goede schakelaars hebben geen moeite met resoluties van 1600 bij 1200 beeldpunten of zelfs hoger. De verversingsfrequentie die ze kunnen schakelen is overigens door de opkomst van de lcd-schermen minder van belang. Een goede kvm-switch moet verder aan toetsenbord- en muisemulatie doen. Daarmee bedoelen we dat de schakelaar voor een server die momenteel niet op de console aangesloten is – die met andere woorden “uit focus” is – een muis en toetsenbord moet simuleren. Dat zorgt ervoor dat de server ook bij een herstart vanwege een stroomuitval of vergelijkbare niet zou blijven klagen dat hij geen muis of toetsenbord kan vinden. Voor grotere aantallen servers en pc’s volstaat een toets op de kvm-switch om te schakelen niet meer en moet er gebruik gemaakt worden van sneltoetsen (hotkeys). Een kvm-switch is idealiter ook uitbreidbaar met modules om nog meer servers te kunnen aansluiten. Als er voorzieningen zijn om ook niet-Wintel-consoleformaten aan te sluiten (zoals Apple, Sun of seriële consoles) dan zijn we helemaal in de wolken.

Soorten kvm-switches

We onderscheiden drie soorten kvm-switches: lokale, netwerk met ip-console, en modulaire kvm-switches. Een lokale kvm-switch is de basisvorm: alle computeraansluitingen en de een of twee gebruikersconsoles worden allemaal locaal op het chassis van de kvm-switch aangesloten. Een kvm-switch met ip-console is in essentie hetzelfde als een lokale kvm-switch, behalve dat er een netwerkaansluiting is waarmee u op afstand kan werken met een console over tcp/ip. Vaak hebben dergelijke genetwerkte kvm-switches ook lokale console-aansluitingen. De modulaire kvm-switches, ten slotte, zijn bedoeld voor computers die niet netjes bij elkaar staan. Elke computer krijgt een eigen kvm-module die op zijn toetsenbord-, muis- en vga-aansluiting aangesloten wordt en die zelf nog een netwerkaansluiting heeft. Zelf kunt u met een ip-console de aldus aangesloten computers bedienen. Bij een modulaire switch is er normaal geen lokale console voorzien, al kunt u dat desgewenst wel versieren door een ip-console in de computerruimte te plaatsen. Onder een ip-console verstaan we een module met netwerkaansluiting en aansluitingen voor toetsenbord, muis en scherm. Het kan echter ook een gewone pc zijn met een ip-console via software. Dit kan speciaal voor de genetwerkte kvm-switch geschreven consolesoftware zijn (hier hangen dan meestal gebruikerslicenties aan vast), maar het kan ook een standaardsysteem zijn zoals VNC (zie www.realvnc.com, www.tightvnc.com of www.ultravnc.com).

Testprocedure

Voor deze test beperkten we ons tot kvm-switches met 16 poorten en minstens één lokale console en ook minstens een op afstand via het netwerk bereikbare console. Maar de meeste fabrikanten verkopen uiteraard apparaten die (heel wat) meer servers kunnen bedienen en waarvan de werking vergelijkbaar is met de door ons geteste voorbeelden. We geven in het kader van onze test vooral punten op de functionaliteit van de kvm-schakelaars. Daarnaast voeren we een praktische test uit, waarbij we de schakelaar aansluiten op een stel computers en schermen met diverse resoluties. We geven punten op aansluitgemak, bediening, beeldweergave en het gebrek aan storingen, correcte kvm-emulatie voor computers uit focus en het behoud van toetsenbord en muis bij frequent heen en weer schakelen. Opmerkingen hierover vindt u in de tekst bij ieder product.

ADDER ADDERVIEW AT-X IP5016

Adder is een Brits bedrijf dat gespecialiseerd is in uitbreidingen voor computerruimtes. De AdderView CAT-X IP5000 is een kvm-netwerkswitch met zestien poorten. De technologie van deze switch wordt overigens ook gebruikt in Adder’s RDX5000IP-serie van 19-inch rack drawers. Er is een lokale console, maar Adder is er duidelijk van uitgegaan dat u voornamelijk van op afstand zult werken via het netwerk. Het bijzondere aan deze AdderView is dat er netwerkkabels gebruikt worden voor de consoleverbindingen. Aan elke computer hangt een netwerkmodule met een vga-aansluiting plus één usb- of twee ps/2-connectoren voor toetsenbord en muis. Die netwerkmodule kan dan met een netwerkkabel rechtstreeks op de AdderView aansluiten, of het kan via een netwerkswitch. De lokale console ondersteunt geen ps/2, alleen usb. Er zijn twee usb-aansluitingen daarvoor voorzien, voor een gescheiden muis en toetsenbord. Een gecombineerde usb voor muis en toetsenbord blijkt overigens niet te werken. Het aantal aansluitingen kunt u uitbreiden met behulp van cam’s (computer access modules). Die zijn onder andere verkrijgbaar voor seriële consoles en voor DisplayPort-schermen. Het meest opvallende aan deze AdderView is zijn formaat. Van een 16-poorten kvm-switch verwacht je doorgaans een vrij groot formaat en de meeste toestellen in deze test hebben dan ook de breedte voor een 19-inch rek. Deze AdderView heeft echter het formaat van een huis-, tuin- en keukennetwerk-switch met acht poorten. Aan de voorkant van de AdderView zijn er geen bedieningselementen, alleen statuslampjes. Zonder knoppen is de enige manier om naar een andere host over te schakelen via het kvm-popupmenu dat u via een hotkey-combinatie kunt oproepen. Of via het netwerk, natuurlijk.

Netwerkfunctionaliteit

Standaard ondersteunt dit apparaat vier netwerkclients, maar Adder heeft andere oplossingen als u meer dan vier netwerkclients wil ondersteunen. Het product is bedoeld voor serveromgevingen, dus vier netwerkconsoles voor zestien computers is al behoorlijk royaal. Overigens kan u toegang hebben tot meerdere AdderView-switches tegelijk. Om de switch te kunnen beheren is er een eenvoudige authenticatie via gebruikersnaam en wachtwoord. De beheerder kan opgeven wat gebruikers wel of niet mogen (lokaal of via het netwerk, alleen kijken of bedienen, dat soort dingen), maar er is geen granulariteit in beheertaken voorzien. We vonden ook geen manier om lokale usb-media en -toestellen door te lussen naar de aangesloten computers. De bediening op afstand loopt via een Windows client of een java-client, die beide oproepbaar zijn via een webinterface. Het onderliggend protocol is VNC, dus dat kunt u ook rechtstreeks gebruiken zonder webinterface.

Praktijk

Voor de lokale console vonden we het hinderlijk dat de switch alleen een usb-toetsenbord en usb-muis accepteert. Dat was nog niet zo erg, als dat dan tenminste gecombineerd mocht zijn. Een conversiemodule van twee ps/2-aansluitingen naar één usb die we al jaren zonder enig probleem gebruiken, bleek echter niet te werken. Noch het toetsenbord, noch de muis deden het. We moesten effectief een apart usb-toetsenbord en usb-muis opsporen en aansluiten voordat het wou werken. We stelden ook vast dat AdderView rare dingen deed met de kleuren van ons scherm als alle aangesloten computers uit stonden. Zodra er minstens één aan stond, verdween dat. Hoewel er dus vier netwerkgebruikers en één lokale kan zijn, is er een probleem met de multi-userwerking. Bij Adder kan namelijk alleen de eerste gebruiker een computer bedienen, elke nieuwe gebruiker kan alleen kijken totdat de eerste de computer loslaat. De eerstvolgende gebruiker die daarna inlogt, kan die computer dan weer volledig bedienen. De kijkende gebruikers niet, tenzij ze wegschakelen van die computer en dan weer terug.

ATEN CS1716I

De naam doet het niet direct vermoeden, maar Aten is een Taiwanese fabrikant, gespecialiseerd in switches. De Aten CS1716i komt uit de ‘Master View max’-serie en biedt zestien poorten, één lokale console en netwerktoegang. De zestien poorten werken met een eenvoudige DE-15F connector, die we ook kennen als de vga-connector. De stekkers en aansluitconnectoren zijn geel gemarkeerd zodat u ze niet verwart met vga-aansluitingen. Elke gele aansluiting leidt naar een kvm-aansluiting bestaande uit PS/2 toetsenbord- en muisaansluitingen of één usb-aansluiting die beide vervangt, plus een echte vga-aansluiting. De lokale console is een vrouwelijke DE-15F connector, ook geel gekleurd, zodat u zich niet vergist. Bij het apparaat wordt een aansluitkabel geleverd die uitmondt in een vga-connector, dubbele usb-aansluiting (voor toetsenbord en muis) en dubbele ps/2-connector (ook toetsenbord en muis). In beide gevallen volgt Aten de conventie om de toetsenbordaansluiting paars te kleuren en die van de muis groen.

De CS1716i is een rechthoekig model dat in een 19-inch rek past. Vooraan zien we zestien drukknoppen met ingebouwde dubbele led. De linkse daarvan kleurt oranje en geeft aan dat er een computer op aangesloten is; de rechtse kleurt groen en geeft aan dat het systeem de focus van de lokale console heeft. Verder is er uiterst rechts op de voorkant een bijzonder felle groene led die aangeeft dat het toestel in werking is, plus een tweecijferig led-schermpje dat het poortnummer met de focus aangeeft. Ongeveer in het midden van het voorpaneel zien we nog een usb-aansluiting plus een RJ-11 connector en schakelaar om de firmware te upgraden.

Netwerkfunctionaliteit

Voor de bediening op afstand gebruikt Aten een webinterface. Om echter een volledige desktop te tonen en te bedienen, is er iets meer nodig. Daarvoor koos Aten een Windows-client als u met IE werkt en een java-client voor andere platformen. De toegang kunt u beveiligen op een aantal manieren: zo is er een zwarte lijst mogelijk op ip-adres en op mac-adres. U kunt ook de interne gebruikersdatabase met ldap of radius koppelen. Hierbij kunt u per gebruiker opgeven op welke manier hij toegang heeft: met of zonder beheerrechten, via de Windows-client, via de java-applet, alleen kijken maar niet bedienen, logs bekijken, of gebruik van de virtuele-mediafunctie. Dat laatste laat toe om lokale usb-media (inclusief cd/dvd-drives en beeldkopieën) op afstand te gebruiken.

Praktijk

Deze kvm-switch van Aten werkt wat ons betreft perfect. We kwamen geen enkel probleem tegen. Ook via de webbrowser is het best te doen, al is de werksnelheid dan natuurlijk flink lager. Zowel lokaal als via het web moet u inloggen om met de kvm-switch te kunnen werken. Er kunnen meerdere gebruikers zijn, maar er is geen echt rolverschil voorzien en de paar mogelijkheden die hen onderscheiden (zie hoger) worden via vlaggen afgehandeld. Echte multiuser-functionaliteit is er niet: er kan slechts één gebruiker tegelijk met een bepaalde poort werken. Als een gebruiker bezig is met een poort en een tweede gebruiker kiest diezelfde poort, dan moet hij wachten totdat de eerste klaar is en de poort weer vrijgeeft.

AVOCENT AUTOVIEW 3200

Avocent is een Amerikaanse fabrikant van kvm- en andere it-stuur en -regelingsproducten. Het bedrijf werd minder dan twee jaar geleden overgenomen door Emerson Network Power, zelf een afdeling van Emerson Electric. Net als bij de AdderView is het bijzondere aan deze Avocent Autoview 3200 dat er netwerkkabels gebruikt worden voor de consoleverbindingen. Aan elke computer hangt een netwerkmodule met een vga-aansluiting plus een usb- of twee ps/2-connectoren voor toetsenbord en muis. Die netwerkmodule kunt u dan met een netwerkkabel rechtstreeks op de Avocent aansluiten, of desgewenst via een netwerkswitch. De lokale console ondersteunt zowel ps/2 als usb. Er zijn vier usb-aansluitingen voorzien. Een gecombineerde usb voor muis en toetsenbord blijkt in tegenstelling tot bij de Adder prima te werken. Zonder knoppen is de enige manier om naar een andere host over te schakelen een hotkey-combinatie die het kvm-popupmenu oproept. Dat kun u natuurlijk via het netwerk doen. Dit kvm-popupmenu heet Oscar en is grafisch, in tegenstelling tot de tekstgebaseerde pop-upmenu’s van de andere apparaten in deze test. De kvm-switch heeft geen bedieningselementen en op de lokale console kunt u dus alleen naar een bepaalde computer overschakelen door Oscar op te roepen. Via Oscar kunt u als beheerder ook allerlei instellingen opvragen en veranderen, inclusief beveiliging en netwerk.

Netwerkfunctionaliteit

Aan netwerkzijde bevat de Autoview 3200 twee grote functies: de webbeheerinterface en de Video Viewer. De eerste omvat de meest uitgebreide beheermogelijkheden van de kvm-switch. U krijgt een traditionele menustructuur met uitklapbare rubrieken uiterst links, die gaan van eenheden en doelapparaten over appliances en hun instellingen naar poorten, sessies, gebruikers en verbindingen. De Video Viewer dient om op afstand een hele computerdesktop tevoorschijn te halen. Vanuit het beheermenu doet u dat door in het menu voor ‘Doelapparaten’ te kiezen en dan in de lijst met computers in de uiterst rechtse kolom de kvm-sessie aan te klikken. Dan opent zich een java-applet die de eigenlijke Video Viewer omvat en u de remote desktop zal tonen. Resolutie en kleuren zijn hierbij overigens beperkt, voornamelijk omdat het anders te traag zou kunnen werken. Zo is de resolutie nooit hoger dan 1024×768. Heeft de te bedienen computer een hogere resolutie, dan krijgt u een venster met rolbalken waarin telkens maar een deel van de desktop zichtbaar is. Voor het beheer ondersteunt Avocent een beperkt aantal gebruikersrollen: toestelbeheerders, gebruikerbeheerders en gebruikers. Toestelbeheerders hebben de volledige functionaliteit; gebruikersbeheerders kunnen alles behalve de toestelinstellingen beheren en gebruikers kunnen niets beheren en een bepaalde computerdesktop oproepen als ze daarvoor de juiste rechten hebben. Avocent ondersteunt verder nog ldap en dat kan dan ook active directory zijn. Daarmee kunt u Avocent-gebruikers authenticeren.

Praktijk

Deze kvm-switch van Avocent doet wat de productfolder belooft.. We kwamen geen enkel probleem tegen. Ook via de webbrowser is het best te doen, al is de werksnelheid dan natuurlijk flink lager want sterk afhankelijk van de werksnelheid van de java-applet. Via het web moet u inloggen om met de kvm-switch te kunnen werken, maar lokaal moet dat standaard niet. U kunt dat natuurlijk wel instellen. Er kunnen meerdere gebruikers zijn, en die kunnen drie mogelijke rollen uitoefenen. Echte multiuser-functionaliteit is zeer beperkt: gelijktijdige toegang tot een computer is immers niet mogelijk. De eerste gebruiker blokkeert zo’n poort en een tweede gebruiker kan dan alleen kijken (als hij daar de rechten voor heeft, uiteraard). Hij moet dan wachten tot de eerste gebruiker de poort weer vrijgeeft. Dat is niet echt multi-user, maar eerder sequentieel schakelen.

RARITAN DOMINION KX II-216

Ook Raritan is een Amerikaanse fabrikant van producten voor infrastructuur- en systeembeheer zoals kvm-switches. Raritan gaat er prat op dat het verschillende prijzen voor groene it heeft gewonnen. Opvallend is, dat deze kvm-switch als enige in deze test voorzien is van een dubbele netvoeding. De Dominion KX II-216 heeft zestien poorten en gebruikt daarvoor RJ45-aansluitingen, zoals netwerkaansluitingen dus. Van deze switch bestaan ook versies met meer poorten. Het chassis heeft aan de achterkant ruimte voor 32 poortaansluitingen, maar bij het model dat wij testen zijn nummer 17 tot en met 32 gewoon niet aanwezig. De lokale console kan via ps/2 of usb en er zijn twee echte netwerkaansluitingen die desgewenst in tandem kunnen werken voor lastverdeling of uitvalovername. Net als bij de meeste andere apparaten in deze test zijn er geen bedieningstoetsen op de voorkant, alleen statuslampjes. De lokale console werkt dus met een hotkey (tweemaal ScrollLock drukken) en een kvm-menu.

Netwerkfunctionaliteit

Via het netwerk kunnen standaard twee gebruikers (de lokale console is de derde gebruiker) werken. Het precieze aantal netwerkgebruikers wordt bepaald door het aangekochte Dominion-model. De beheerder kan meerdere gebruikers aanmaken en aangeven of ze mogen beheren dan wel gewone gebruikers zijn. Voor het beheer biedt de Dominion KX II-216 een webinterface. Die maakt gebruik van java en biedt een dynamisch opgebouwde dialoog met afrolmenu’s en tabbladvensters. Een kvm-sessie via het netwerk verloopt via een java-applet of een specifieke Windows-client. Standaard is de aanwezige bmultiuser-functionaliteit (PC-Share) omwille van veiligheidsredenen uitgeschakeld. Een kvm-sessie is oproepbaar vanaf het poortenoverzicht in de webbeheerinterface.

Raritan biedt behoorlijk wat functionaliteit voor netwerk-kvm-sessies. Zo kunt u op de computers behalve de kvm-module ook nog een stroommodule aansluiten. Dan kan de kvm-switch via die stroommodule computers aan- en uitzetten, of herstarten. Verder ondersteunt deze Dominion virtuele media om lokale usb-media door te spelen naar de computer op afstand. Dat kan zelfs beveiligd. Zowel de virtuele media als de kvm-sessie zelf kunnen versleuteld worden met respectievelijk 256 en 128 bit AES. Als u meerdere Raritan kvm-switches in gebruik hebt, kunnen die ook centraal beheerd worden met behulp van CommandCenter en lopen de virtuele media via de CommandCenter Secure Gateway. Overigens is er een speciale kvm-module met twee usb-aansluitingen voor systemen die gebruik maken van SmartCard-authenticatie. De tweede usb-aansluiting geeft dan die SmartCard-informatie door aan de bediende computer voor een lokaal aangesloten SmartCard-lezer.

De resolutie van de console hangt af van de resolutie van de aangesloten client. Alleen als de resolutie lager is, verschijnen er rolbalken. Die kunt u desgewenst uitschakelen met de aanwezige schaalfunctie. Het webbeheer toont uiterst links heeft statusinformatie uiterst bovenaan een knoppenbalkmenu. In feite is dat een afrolmenu, want de meeste van die menuknoppen rollen uit in een submenu. De menurubrieken zijn: poorttoegang, stroombeheer (via de optionele stroommodule), virtuele media (ook iso’s en dergelijke via een fileserver), gebruikersbeheer, apparaatinstellingen, beveiliging, onderhoud, diagnose en hulp. Via de poorttoegang ziet u een overzicht van alle aangesloten computers en daar kunt u dan ook een kvm-sessie starten. U kunt de poorten zien per poort, per groep, of een zoekfunctie starten.

Praktijk

Ondanks de groene it-prijzen waarmee Raritan zwaait, is deze Dominion KX II-216 zijn 30 W de tweede zwaarste stroomverbruiker na Avocent met 40 W. De java-applet voor een kvm-sessie laadt erg snel in vergelijking met die van de andere producten in deze test, maar dat komt ongetwijfeld omdat java al draait voor het webbeheer zelf. Met de lokale console ondervonden we problemen toen we een ps/2-toetsenbord en -muis aansloten. De muis werkte prima, maar het toetsenbord niet. Dat werkte slechts zwaar gestoord en de lay-out bleek ook niet helemaal in orde. Een firmwarebugje, misschien? We sloten een usb-muis en -toetsenbord aan en dat werkte wel perfect. Daar hebben we twee puntjes voor afgetrokken in de prestatietabel.

CONCLUSIE

De Aten CS1716i wist ons het meest te charmeren in deze test. Hij deed alles juist en absoluut niets fout, is voorzien van voldoende functionaliteit én kost het minst van allemaal. Als u echter een maximum aan functionaliteit wenst, dan krijgt u dat van Raritan. Die is wel het duurste van allemaal.

OP ONZE WEBSITE VINDT U EEN REKENBLAD MET UITGEBREIDE PRODUCTINFORMATIE EN TESTSCORES HTTP://DATANE.WS/KVMSWITCHES

Jozef Schildermans/Johan Zwiekhorst