Met het microbetaalsysteem Flattr kunnen internetgebruikers ‘online fooien’ uitdelen voor teksten en songs die ze goed vinden. Uitgevers, journalisten en artiesten krijgen zicht op een nieuwe inkomstenbron, buiten de traditionele advertenties en de radicale betaalmuur om.

Via ‘buttons’ op deelnemende websites moeten surfers aangeven of content de moeite waard is. Maar anders dan bij de ‘like’-buttons op Facebook of Digg, wordt er bij Flattr daadwerkelijk geld uitgedeeld. Gebruikers stellen maandelijks een bedrag ter beschikking (minimum 2 en maximum 100 euro), en aan het eind van de maand wordt die som evenredig verdeeld over alle clicks.

Internauten zijn best bereid om een kleine bijdrage te leveren voor een tekst of voor een stukje software dat ze appreciëren, is het idee. Alleen is het nog koffiedik kijken of een dergelijk concept ook echt kan werken. Tot dusver is er niemand in geslaagd om met een duurzaam platform voor microbetalingen op de proppen te komen waarmee creatieve geesten op een billijke manier vergoed kunnen worden.

Groot verschil met eerdere (al dan niet geflopte) microbetaalsystemen, is dat je met Flattr pas in de buidel tast nà het consumeren. Hou je er niet van, dan betaal je niet, zo eenvoudig is dat. Wat van Flattr inderdaad een soort van virtueel fooibakje maakt, een fooibakje waarvan tien procent in de zakken van de initiatiefnemers verdwijnt.

Het idee voor Flattr is ontsproten aan het brein van Pirate Bay medeoprichter Peter Sunde. “Content die geen geld opbracht, zal dat nu wel doen”, oppert de Zweed. “Denk maar aan blogs, foto’s of fora die waardevol zijn voor internetgebruikers. In een later stadium kan Flattr uitgroeien tot een alternatieve inkomstenbron voor mediabedrijven, al zal het nog wel even duren eer het zo ver is.”

Een maand nadat de beta het levenslicht zag, werd de dienst al op het grote publiek losgelaten. De eerste resultaten ogen niet meteen spectaculair, maar het idee lijkt wel aan te slaan. Wikileaks, de bekendste contentsite die experimenteert met Flattr, kon voor zijn beruchte Afghanistan-dossier toch al 3.000 euro ophalen.

Momenteel lijkt het er wel op dat het vooral geschreven items zijn die ‘beloond’ worden. Audio, beeld en zelfs software vallen vooralsnog uit de boot. Nog opvallend is dat het internationale webplatform erg veel Duitsers tot zijn eerste gebruikers mag rekenen, al kan dat best liggen aan de media-coverage die de start-up kreeg in dat land.

Betaalmuur

Hoe dan ook krijgt het idee achter Flattr navolging. Zeker nu duidelijk wordt dat de fameuze betaalmuren waar krantensites achter komen te steken een flop zijn en lezers en masse wegjagen (bij ons zit De Tijd sinds kort achter zo’n muur), worden systemen waarbij er kleine bedragen betaald kunnen worden met één muisklik van zeer nabij gevolgd.

Het Amerikaanse Rewrd biedt intussen al een alternatief aan voor Flattr, en Kachingle gaat in de beste social media traditie nog een stapje verder door gebruikers in contact te brengen met mede-Kachingelaars die eenzelfde item weten te appreciëren. Alsof dat nog niet genoeg is, hebben het alomtegenwoordige Google én PayPal al aangegeven dat ze sneller dan voorzien met een eigen systeem voor microbetalingen op de proppen zullen komen.

Heel wat waarnemers stellen zich dan ook de vraag of Flattr wel een kans maakt. Want eigenlijk is er maar plaats voor een handvol dergelijke systemen op de markt. Nu de Zweden officieel van start gegaan zijn, kunnen ze wel een zekere voorsprong nemen op de ‘concurrentie’.

Frederik Tibau