De applicatieontwerper moet zijn aandacht verdelen over twee werelden die soms ver uit elkaar liggen. Uiteraard moet de applicatie erop gericht zijn een specifieke businessbehoefte in te vullen. Daar dient ze nu eenmaal voor. Tegelijk moet de applicatieontwerper ook letten op de gebruiksvriendelijkheid van de toepassing. Het gedwongen huwelijk tussen die twee aspecten vindt plaats tegen de beperkte achtergrond van wat technologisch haalbaar is.

David De Block studeerde communicatiewetenschappen aan de Universiteit Gent. “Ik was toen al sterk geïnteresseerd in het internet”, zegt hij, “maar ik heb de technologie altijd als een middel beschouwd, nooit als een doel op zich.” Na zijn studie trok David De Block naar Leuven om er een postacademische opleiding webontwikkeling te volgen. Daarna volgde werkervaring bij Telenet, waar hij als projectleider betrokken was bij de ontwikkeling van een portaalsite, en bij iMotion, later een filiaal van Real Software. “In 2005 heb ik ruim een half jaar een wereldreis gemaakt”, vertelt David De Block. “Toen ik weer in België kwam, vond ik de tijd rijp voor iets nieuws.” De Block startte het bedrijf Internet Architects, dat zich richt op het ontwerp en de optimalisering van user interfaces. Het bedrijf zorgt ervoor dat de technologische vereisten van een applicatie en de behoeften van de gebruiker zo goed mogelijk op elkaar afgestemd raken.

Meer dan alleen business

“Applicatieontwerp is een belangrijk onderdeel van ons takenpakket”, zegt David De Block. Het ontwerp van een applicatie vertrekt doorgaans vanuit een lijstje met businessbehoeften. Met de applicatie wil de onderneming die behoeften liefst zo rechtlijnig mogelijk invullen. “De businessbehoeften belichten maar een kant van het verhaal. We moeten ook rekening houden met de omstandigheden waarin de applicatie zal draaien, hoe intensief het gebruik zal zijn, op welk device dat zal gebeuren en wat daarbij de behoeften van de gebruikers zijn.” De applicatieontwerper moet daarom tegelijk inzicht hebben in de technologie – hij moet weten wat er technisch mogelijk is – en in de dagelijkse praktijk van de eindgebruiker. Het eigenlijke ontwerp verloopt in stappen, waarbij een eerste basisontwerp steeds meer verfijning krijgt.

“We beginnen uiteraard met het bestuderen van de businessbehoeften. Tegelijk bekijken we ook de doelgroep van de applicatie, om zowel functioneel als grafisch het passende ontwerp te kunnen maken, ook vanuit het standpunt van de eindgebruiker.” Tijdens de ontwerpfase komt het er dan op aan de behoeften van zowel business als eindgebruiker met elkaar in overeenstemming te brengen. “Het is heel belangrijk de gebruiksvriendelijkheid van de applicatie al tijdens de ontwerpfase te evalueren. Wacht je daarmee tot bij de ontwikkelingsfase, dan kan het enorm lastig en duur zijn om nog veranderingen aan het ontwerp door te voeren.” Belangrijk is verder dat de applicatieontwerper ook later – nadat de applicatie al live is gegaan – feedback krijgt via kwantitatief en kwalitatief eindgebruikersonderzoek. Dat is nodig om de applicatie verder te kunnen optimaliseren. “We kregen ooit de opdracht een crm-applicatie voor een callcenter te herbekijken. Voor die toepassing waren letterlijk honderden schermen gebouwd, maar in de praktijk bleken de operatoren die niet of nauwelijks te gebruiken. De schermen kwamen totaal niet tegemoet aan de behoeften van de callcenter agents. Door als applicatieontwerper nauw contact te onderhouden met de eindgebruiker, kun je dat soort situaties vermijden.”

Tweeling

Om de businessbehoefte op de juiste manier te kunnen inschatten en om te zetten in functionele en gebruiksvriendelijke schermen moet de applicatieontwerper uiteraard over een degelijk abstractievermogen beschikken. “Het komt erop neer dat je telkens weer een businessproces in een functioneel proces moet omzetten, zonder daarbij de beperkingen van de technologie, de werkomstandigheden en de behoeften van de eindgebruiker uit het oog te verliezen.” Ervaring op het vlak van ergonomie en inzicht in de manier waarop de eindgebruiker de applicatie beleeft, zijn voor de applicatieontwerper geen overbodige luxe. “Je moet jezelf inderdaad soms wat in tweeën kunnen delen in deze job”, aldus nog David De Block. “Ik ben zelf tweeling van sterrenbeeld, dus dat komt goed uit”, lacht hij. “De applicatieontwerper moet altijd twee dingen tegelijk bekijken – de business en de eindgebruiker – en zorgt voor de lijm tussen die twee werelden.”

Dries Van Damme