‘De belangrijkste groei van 5G zal zich concentreren in de industrie’

5G lijkt het terrein van de grote telecombedrijven, maar onder de oppervlakte werken ook Belgische start-ups, kmo’s en onderzoekers mee aan de nieuwe generatie mobiel internet. ‘De belangrijkste groei van 5G zal zich concentreren in de industrie, en daar is er ook plek voor de gespecialiseerde spelers’, stelt Michael Peeters, directeur connectiviteit bij de onderzoeksinstelling imec.

De voorbije maanden bereikte de hype rond 5G een nieuw hoogtepunt. Op het Mobile World Congress kon u er praktisch niet omheen en sancties tegen Huawei maakten ons mobiel internet het voorwerp van internationale spanningen tussen de VS en China. Maar 5G is ook meer dan enkel de grote telecoms. Een reeks kleinere bedrijven en onderzoeksorganisaties bouwen zo mee aan de nieuwe technologie. En daarnaast hopen gespecialiseerde organisaties de industriële markt voor 5G weg te snoepen van de operatoren. Daarom spraken we met drie van die Belgische 5G-spelers: Accelleran, imec en Citymesh.

Kleine cellen

Vlakbij het Centraal-Station van Antwerpen vindt u Accelleran. De start-up zag het licht in 2013 en specialiseert zich in een belangrijke technologie voor 5G: small cells. “We zitten met een data-tsunami waar steeds meer gebruikers steeds meer data over mobiele netwerken sturen”, vertelt Frederic Van Durme, CEO van Accelleran. “En specifieke frequenties kunnen maar een beperkte hoeveelheid data aan. Dat is al zo in 4G, en zelfs 5G biedt weinig soelaas op dit gebied. De enige manier om meer data toe te laten is om naast de grote masten ook kleine cellen of ‘small cells’ te plaatsen, ter grootte van een schoendoos. Kleine masten, dus, die de capaciteit van het netwerk uitbreiden.”

Accelleran bouwt software bovenop die small cells en haalde daar al succes mee. Ze haalden tot nu toe vier miljoen euro in kapitaal op en stellen 17 personen tewerk. Ze opereren ook sterk internationaal, en meer dan 80 procent van hun inkomsten komen uit de VS.

Ze zien hun succes alvast als een stap in de richting van de cloudification van mobiele netwerken. “Vandaag heb je doorgaans monolithische macro-antennes en basisstations met gesloten en propriëtaire software”, vertelt Van Durme. “De grote spelers leveren dit als totaaloplossing, hardware en software. Maar we bewegen nu naar een open model, waar die software overal kan draaien, bijvoorbeeld aan de edge of in de cloud. Ze combineer je via open interfaces antennes, basisstations en software van verschillende spelers. Dit alles zorgt voor meer innovatie en lagere netwerkkosten.”

Ondertussen werken ze ook aan een datalaag bovenop hun software. “Data wordt belangrijker om mobiele netwerken te optimaliseren”, vertelt Van Durme. “Er zit dus een data-verhaal in, en daar gaat onze toekomst naar uit. Voorlopig willen we een Software-as-a-Service-bedrijf worden, maar stilaan zetten we ook in op data en machine learning.”

Gamma aan technologie

Ook de Leuvense onderzoeksinstelling imec werkt naarstig aan 5G, maar wel op een andere schaal dan Accelleran. In hun afdeling connectiviteit alleen al werken 300 onderzoekers, en heel wat van hen sleutelen aan sub-technologieën van 5G.

“We onderzoeken inderdaad een heel breed gamma aan draadloze technologieën”, vertelt Michael Peeters, directeur connectiviteit bij imec. “En dat is doorgaans geïnspireerd door uitdagingen die we zien in de industrie. 5G is sterk in dat onderzoek verweven, maar we denken niet dat 5G het einde van de rit zal zijn. Veel van ons onderzoek is bruikbaar voor 5G, maar evengoed voor wifi.”

Zo doen ze in Leuven bijvoorbeeld onderzoek naar millimetergolven, een belangrijk onderdeel van 5G. Maar de lijst van hun projecten is lang, en gaat van zelfrijdende wagens en spectrum sharing tussen 5G en bluetooth tot analyses van network slicing. En dat onderzoek brengen ze ook in de praktijk. Zo bouwen ze oplossingen die augmented reality inzetten in industriële omgevingen en zelfs drones die magazijnen inventariseren.

Technische kwesties, maar ook onderwerpen die nodig zijn vanuit de sector. “We haalden in 2017 een omzet van 546 miljoen euro en de meerderheid daarvan komt van contracten met de industrie”, vertelt Peeters.

Per toeval op het spectrum

En naast al die nieuwe technologie heeft een Belgisch bedrijf zelfs al per toeval toegang tot het 5G-spectrum. Het Brugse Citymesh installeert zo grootschalige draadloze netwerken voor bijvoorbeeld bedrijven en steden, denk maar aan de gratis wifi-verbindingen die u in heel wat stadscentra terugvindt. In die sector zijn ze erg succesvol, en hun klantenbestand bevat spelers zoals Kinepolis en NMBS, maar ook industriële spelers en zelfs windmolenparken in de Noordzee. Daarnaast zijn ze een stevig bedrijf en stellen ze een 50 personen tewerk.

Op basis van al die activiteiten slaagden ze erin om een stukje van het 5G-spectrum te kopen voordat dit als 5G werd aangeduid. “We deden dat in 2015”, getuigt Mitch De Geest, CEO en mede-oprichter van Citymesh. “Toen boden we mee op een aantal aanbestedingen voor city wifi. Maar we zouden dan via de infrastructuur van de operatoren moeten werken, die zelf ook meededen met die aanbestedingen. Dat was uiteraard geen ideale situatie, dus stapten we naar het BIPT om een eigen stuk van het spectrum te kopen.”

Anderhalf jaar later bleek dat dit stuk van het spectrum toegewezen was aan 5G. Een onverwacht geluk voor Citymesh, maar ook één waar ze iets mee willen doen. “We willen geen vierde B2C operator worden voor België”, vertelt De Geest. “Dat is niet onze markt. Wat we wel willen doen is de industrie bedienen en private netwerken voor hen opbouwen. We willen dus de vierde operator worden van België, met een focus op B2B.”

Industrie

En ook bij imec zit die industriële focus erin. “5G zal groot zijn, maar kijk zeker niet enkel naar de traditionele toepassingen voor consumenten”, vertelt Michael Peeters van imec. “Die toepassingen zijn eigenlijk vrij saai, we weten ongeveer hoeveel een 5G-abonnement zal kosten en daar ligt niet de grote groeipool. De grote groei ligt in de netwerken voor fabrieken, logistiek en productie. Die sectoren zullen op die manier veel efficiënter werken, en zoiets zal erg belangrijk zijn voor de Belgische economie van de toekomst.”

“Heel wat bedrijven willen hun eigen privaat netwerk”, beaamt Mitch De Geest. “En operatoren zijn vandaag nog te veel gericht op hun B2C-markt. Er is dus ruimte voor kleinere, dynamische ondernemingen om dit te vertalen naar diensten voor bedrijven.”

In die industriële toepassingen hebben de kleinere actoren dus meer speelruimte. En Citymesh is er trouwens niet alleen, zo kondigde IT-groep Cegeka al aan dat ze mee willen bieden in de veiling van het 5G-spectrum met een industrieel consortium, naast de grote operatoren.

Niettemin wil de Belgische overheid voorlopig geen stuk van de frequenties op de veiling vrijstellen voor industriële spelers, in tegenstelling tot buurlanden Duitsland en Nederland. “De markt kan hier haar rol nog opnemen”, reageert Peeters. “Als een industrieel consortium een deel van het spectrum koopt, is er geen probleem. Maar het belangrijkste volgens mij is dat we de 5G-frequenties niet simpelweg verdelen tussen de traditionele operatoren. We moeten ruimte laten aan de kleinere spelers om ook voor innovatie te zorgen.”

Maar dat alles betekent natuurlijk niet dat we morgen plots 5G zullen hebben. “We zitten momenteel in een hype”, waarschuwt Frederic Van Durme van Accelleran. “En dat terwijl er nog vragen zijn rond de business case van 5G. De snelheid van de uitbouw zal afhangen van hoe snel we die business cases vinden, en een infrastructuur-boom lijkt nog veraf. Het zal dus geleidelijk gaan. Bovendien kan er veel van de toekomstige 5G-architectuur al in 4G worden toegepast. Er zijn heel wat grote aankondigingen rond 5G geweest, maar 4G zal nog een tijdje bij ons blijven.”