Veranderingen in markten en bedrijven vragen om een nieuwe invulling van de rol van cio. Wanneer ict een onmisbare schakel vormt in de business van een organisatie, is het belangrijk dat de cio zich proactief en ondernemend opstelt. Dat was het uitgangspunt voor het annual event van de Belgische tak van CIONET. Bovendien doet de cio zijn voordeel met een beetje opportunisme.

Het seminarie van CIONET was het eerste in een nieuwe reeks rond actuele onderwerpen, zoals big data, mobiele toepassingen en de governance van sourcing. Op de planning van de organisatie staat ook CIO City, het internationale congres waarvoor CIONET in juni opnieuw een kleine tweehonderd cio’s verwacht in Brussel. Daar vindt ook de uitreiking plaats van de awards voor Europese cio van het jaar. In de selectie zijn twee Belgen opgenomen: Luc Verbist, cio van De Persgroep en door Data News verkozen tot Belgische cio van het jaar, en Paul Danneels, cio van de VDAB, die bij Data News eveneens op de shortlist prijkte.

Oprichter Hendrik Deckers zag CIONET sinds 2006 uitgroeien tot een internationaal netwerk met vierduizend leden, verspreid over elf Europese landen. De Belgische afdeling telt een kleine vijfhonderd leden. Eind januari kwamen ruim honderd Belgische cio’s samen in het Vaudevilletheater in Brussel, voor een programma rond de veranderende rol van de cio. Volgens Dries Van Nieuwenhuyse, professor aan de Ehsal Management School, moet de cio zich meer proactief opstellen. Hij gaf aan dat onder meer ook onderzoeksbureau Gartner een duidelijke evolutie ziet: van de cio die ict beheert als een kostenpost binnen het grotere kader van de business, naar een cio die zich als ondernemer opstelt en die ict uitdraagt als een vitale component van het bedrijfsmodel.

De menselijke factor

Pierre Gressier, de cio van 3 Suisses, gaf uitleg bij de transformatie die de groep doormaakte op het vlak van business en ict. De groep 3 Suisses bestond – als gevolg van een reeks acquisities – uit veertien verschillende ondernemingen, elk met hun eigen ict, magazijnen, boekhouding, enzovoort. Het waren eilanden die elkaar bovendien als concurrenten beschouwden. Gressier ging aan de slag bij 3 Suisses op het moment dat een ict-transformatietraject na vijf jaar op een sisser was uitgedraaid. “Mijn opdracht bestond er niet alleen uit alles samen te brengen in één ict-omgeving, maar ook er één team van te maken.” Gressier ging van start met een grootschalige oefening rond business process reengineering. Pas nadat alles vanuit businessperspectief was bekeken, kwamen de ict-vraagstukken op tafel. “De menselijke factor was erg belangrijk. De medewerkers van de verschillende bedrijven moesten elkaar leren kennen, ze moesten wederzijds vertrouwen opbouwen. Daarna konden we onderzoeken wat we van de bestaande omgeving wilden behouden en welke aspecten we in een shared service zouden onderbrengen.”

Het voorbeeld geeft goed aan dat de rol van de cio tijdens zo’n ingrijpend verandertraject het technologische luik ver overstijgt. Het project liep twee jaar en omvatte onder meer de implementatie van een soa (service oriented architecture). Bij de uitbouw van de nieuwe omgeving koos 3 Suisses voor best-of-breed, met onder meer SAP voor het financiële luik, Manhattan voor logistiek en Néolane voor e-commerce. Het totale budget bedroeg 90 miljoen. De cio van 3 Suisses onderstreept graag dat zijn team de klus zelf klaarde. Pierre Gressier: “Natuurlijk hebben we ict-providers ingeschakeld, maar consultants en freelancers hebben we bewust geweerd. Zo’n transformatie moet je als team zelf uitvoeren. Dat zorgt voor extra betrokkenheid.”

Te belangrijk voor de ict-afdeling

Frank Stockx, de cio van ING, schetste een beeld van de manier waarop zijn team moet omgaan met de evolutie binnen de bankwereld. De adoptie van mobiele toepassingen is er een voorbeeld van – een evolutie die trouwens veel sneller verloopt dan destijds het geval was bij de introductie van internetbankieren. Tegelijk staat ING ook voor een belangrijke integratieoefening. Als gevolg van de bankencrisis in 2008 moest ING zijn verzekeringsactiviteiten van de hand doen. ING blijft als bank vooral actief in België, Nederland en Duitsland, en wil daarbij voordeel halen uit integratie. Daarbij wil de cio ook het heterogene portfolio van ict-platformen binnen de groep reduceren. Tot een ict-integratie tussen ING en dochter Record Bank komt het niet. “Daarvoor verschillen de businessmodellen te sterk”, aldus Frank Stockx.

Ook Rudi Peeters, de cio van KBC, stelde dat de cio zich vooral heel snel moet kunnen aanpassen aan de veranderende omstandigheden. De banken zien het loketbezoek verder achteruitgaan, wat hen verplicht de rol van kantoren en medewerkers te herbekijken. “De ondersteuning van samenwerking – tussen medewerkers onderling en met klanten – wordt echt een cruciale rol voor ict in de bank”, aldus Rudi Peeters. Innovatie zal daarbij belangrijk zijn, al moet die niet noodzakelijk van de cio zelf komen. “De meest succesvolle bedrijven zijn niet altijd de bedenkers van producten of diensten. Xerox vond destijds de grafische interface uit, maar daarna palmden Apple en Microsoft de markt in.” Een cio hoeft dus niet noodzakelijk visionair te zijn om succes te hebben. “Hij mag zich gerust ook wat meer opportunistisch opstellen.” Daarbij blijft het een must dat ict-vraagstukken ook bij het directiecomité aandacht krijgen. Rudi Peeters: “Ict is veel te belangrijk om dat aan de ict-afdeling alleen over te laten.

Dries Van Damme