Boekjaar 2010 gaf tekenen van een voorzichtige heropleving, schreven we vorig jaar. Ondertussen weten we allemaal dat die trend zich niet doorgezet heeft, al vallen de cijfers van 2011 nog relatief mee.

In totaal genereerden de 1.000 grootste ict-bedrijven uit België in boekjaar 2011 34 miljard euro. Dat is ruim een miljard meer dan het vorige boekjaar. Daarmee ligt de groei in lijn met die van onze vorige ICT Top 1.000. Toen kwam er in vergelijking met boekjaar 2009 ook een miljard euro omzet bij.

De ict-sector is in absolute omzetcijfers dus opnieuw gegroeid en dat is uiteraard goed nieuws. In tegenstelling tot vorig jaar zijn het echter niét alleen de grootste ict-bedrijven die voor die grote groei zorgden. Vorig jaar werd 961 miljoen euro van de totale 986 miljoen winst in de omzet gerealiseerd door de eerste 30 van de ICT Top 1.000. Dit jaar merken we dat diezelfde top-30 maar goed is voor 532 miljoen euro van de in totaal 1,1 miljard winst aan omzet van de 1.000 grootste Belgische ict-bedrijven. Die top-30 vertoont overigens wat de namen betreft ook maar bitter weinig verschillen met die van vorig jaar. BT Belux, Fujitsu Technology Services en Cisco Systems Belgium doen hun intrede in de top-30, ten nadele van Ericsson, Nokia en de joint-venture Nokia Siemens Networks die verder wegzakken.

Zelfs de eerste 100 bedrijven uit de rangschikking zijn samen nog maar goed voor 837 miljoen van de totale omzettoename, dus dat wil zeggen dat verderop in het klassement heel wat kleinere bedrijven toch een goede zaak deden.

Toegevoegde waarde zoeken

Minder goed nieuws voor onze bedrijven is dat ondanks die toegenomen omzet de toegevoegde waarde niet meegroeit aan hetzelfde tempo. Vorig jaar waren de verzamelde 1.000 samen goed voor een totale toegevoegde waarde van 12,7 miljard euro: ruim een half miljard meer dan in 2009. Dit jaar neemt de totale toegevoegde waarde maar met 129 miljoen euro meer toe. Bekijk je enkel de eerste 100, dan is er zelfs sprake van een verlies aan toegevoegde waarde (min 20,7 miljoen). Vorig jaar zorgden die eerste 100 nog voor een extra 463 miljoen euro aan toegevoegde waarde.

Weinig verschuivingen

Door de band genomen werden de groten niet of nauwelijks groter. Dat verklaart meteen waarom we nauwelijks verschuivingen zien in de bovenste 30. BICS en Avnet wisselen van plaats tegenover vorig jaar, net zoals KPN Group Belgium (Base) en Agfa Healthcare dat doen, en daarmee hebben we meteen alle veranderingen bij de eerste 10 opgelijst.

Opvallend in die top-10 is de grote groei van distributeur Avnet dat zijn omzet ziet toenemen met meer dan 700 miljoen euro en dat nu al op de tweede plaats eindigt. Voor het eerst doorbreekt het bedrijf ook de grens van 2 miljard omzet: 2,22 om precies te zijn. Avnet is meteen ook wel een typevoorbeeld van een bedrijf dat bewijst dat omzet niet alles is. De distributeur realiseert immers ‘maar’ 86 miljoen toegevoegde waarde op die gigantische omzet. Met die omzet eindigt Avnet een eind voor nummer 3 BICS – de carrier-afdeling van Belgacom – die afklokt op 1,56 miljard euro. Enkel Mobistar en Telenet komen nog in de buurt en eindigen boven de grens van 1 miljard.

Het lijkt er dus op dat heel wat ict-bedrijven er alles aan deden om hun omzet te blijven behouden, maar dat dat dikwijls ten koste ging van de winstmarges. Dat lijkt ons zowat de voorbode te zijn van de economische crisis zoals we die het afgelopen jaar meemaakten. De kans lijkt ons dan ook reëel dat boekjaar 2012 zeker niet de annalen zal ingaan als een jaar met positieve uitschieters voor de ict-sector; wel integendeel…

Kristof Van der Stadt