De iPad en tablets wekken de aandacht van het lager tot het hoger onderwijs. De eerste projecten zien het daglicht. Waarvan bijvoorbeeld één aan de Hogeschool van Namen.

De Hogeschool van Namen (campus Malonne) start, in samenwerking met Certnef (Centre européen de Ressources & Technologies Nouvelles pour l’Education et la Formation), een pilootproject voor het gebruik van de iPad voor de regentaten Frans, Frans vreemde taal, geschiedenis-aardrijkskunde, sociale wetenschappen en lichamelijke opvoeding. “Het doel is”, volgens directeur Jean Donckers, “de pedagogische gebruiksmogelijkheden na te gaan, andere scholen en hogescholen te identificeren die samen met ons gebruiksscenario’s kunnen ontwikkelen en de oproep te beantwoorden voor projecten van het Waalse IT Master Plan voor scholen.” Een pool van 10 Apple iPads wordt gebruikt voor verschillende cursussen, in samenwerking met de docenten die de nieuwe technologieën moeten onderwijzen om het gebruik en de praktijk te bestuderen. De iPads zullen dus “circuleren” in de school, wat een zekere voorbereiding veronderstelt “maar de geheugencapaciteit is ruim voldoende om de nodige applicaties en inhoud op te slaan.”

Gebruik en praktijk worden in de loop van het jaar opgebouwd maar Jean Donckers zegt dat hij nu al overtuigd is door de demonstraties en de voorafgaande opleiding van Apple. “De iPad stelt ons een massa tools onmiddellijk ter beschikking. De docent kan verschillende applicaties met elkaar in interactie doen treden en heeft een bijzonder goed gestoffeerde bibliotheek bij de hand om de student te doen nadenken, creëren en snel en tegen weinig reële kosten heuse meesterwerkjes te maken die hem vertrouwen geven.”

Een stap verder

De Hogeschool van Namen is niet aan haar proefstuk toe. De iPod doet al 3 jaar dienst als didactisch hulpmiddel voor het taalonderwijs en acrobatisch turnen (beheersing van de acrobatische figuren, ontdekking van nieuwe sporttakken). Hij werd ook gebruikt om bij de studenten belangstelling op te wekken voor vakgebieden waar ze meestal afkerig tegenover staan. Cultuur, bijvoorbeeld, voor studenten lichamelijke opvoeding (realisatie van een video-roadbook voor het bezoek aan Namen met een historische en culturele inslag). Zal de iPad een pedagogische omwenteling teweegbrengen? “Wij zijn er al een tijdje van overtuigd dat de taak van de docent niet bestaat in het verspreiden van zijn eigen kennis, maar in het creëren van vraagstellingen, van de juiste omstandigheden waarin de leerling kan leren. De nieuwe technologieën sterken ons in dat idee.” De ervaring met de iPod heeft bovendien “aangetoond hoe belangrijk het is nu eens solo, dan weer in duo of in groep te werken, de lessen in loop te bekijken en terug te spoelen. Deze ervaring kunnen we op elke toekomstige nieuwe tool toepassen.”

Overtuigen door het voorbeeld te geven

De Hogeschool van Namen ontsnapt uiteraard niet aan de vraag omtrent middelen – financiële en menselijke. “Uitrusting moet ons zo weinig mogelijk kosten. Ze moet zich dus in de gewone onderwijspraktijk integreren en er niet bovenop komen.” Op dat gebied lijken de iPod en iPad te voldoen. Wat competenties betreft, is een school die regentaatopleidingen geeft, uiteraard goed geplaatst om over de pedagogische gevolgen na te denken. Apple en zijn trainers staan in voor de technische en praktische ondersteuning. Maar Jean Donckers is er zich van bewust dat andere scholen minder goed gewapend zijn om de uitdaging van ict als pedagogisch hulpmiddel aan te gaan. “De Hogeschool van Namen vindt dat er op dat gebied een rol voor haar is weggelegd. Om de belangstelling op te wekken, hebben wij de gewoonte te communiceren over de behaalde resultaten. Verspreiding gebeurt door besmetting… Een project zoals het onze, waarbij de docenten zichzelf betrekken, brengt meer verandering teweeg dan een voortdurende opleiding buitenshuis. Het spreekt hen meer aan en verplicht hen met de tool, met hun studenten, te werken.”

De Hogeschool van Namen maakt ook werk van de productie van inhoud. Meer bepaald in samenwerking met de uitgeverij Averbode. “Wij kunnen bijdragen tot de pedagogische analyse. De creatie van digitaal werk over literatuurgeschiedenis zou bijvoorbeeld interessant zijn omdat dit de beperkingen van een werk op papier, dat van nature selectief is, wegneemt.” Ook culturele audio-/videogidsen behoren tot de mogelijkheden.

Brigitte Doucet