Terwijl internetgiganten Google en PayPal verder sleutelen aan hun digitale ‘wallet’, vechten telco’s én banken met nieuwe wapens om u en uw geld. Of liever: uw betalingen. Geen twijfel mogelijk: er woedt een oorlog om uw portemonnee.

We schrijven februari 2011 wanneer het nieuws binnenrolt dat de vier Belgische grootbanken en vertegenwoordigers van kleinere banken een principeakkoord hebben afgesloten met Belgacom, Base (KPN Group Belgium) en Mobistar om een nieuw, gezamenlijk mobiel betaalmiddel te introduceren. De bedoeling – zo klonk het toen – was om nog dit jaar van de gsm een elektronische portemonnee te maken die de consument kan gebruiken voor verrichtingen tot maximaal 25 euro. Sindsdien heerst er radiostilte. De gesprekken over de technische uitwerking zijn nog steeds lopend, klinkt het officieel. Van enkele betrokken partijen vangen we wel op dat de gesprekken moeizamer verlopen dan aanvankelijk verwacht werd. Geen grote verrassing, want de inzet is groot: wie uw digitale portemonnee beheert en controleert, zit op een potentieel mooie inkomstenbron.

Het nieuwe platform zal gebaseerd worden op de PingPing-oplossing van Belgacom, waarbij Atos Worldine de link naar de banken zal verzorgen via m-banxafe. M-banxafe verbindt uw gsm met uw bankkaart en laat u bijvoorbeeld toe een prepaid-kaart van een gsm te herladen, het saldo van uw bankrekening te checken en te betalen via uw gsm. “Vergeet niet dat wij in 2003 de alleereerste waren om m-banxafe aan te bieden”, vertelt Mobistar-woordvoerder Patti Verdoodt. Ondertussen is bij Mobistar 90 procent van de prepaid-simkaarten compatibel met m-banxafe. Bij abonnementen is dat nog altijd ‘maar’ 60 %. Dat is volgens Patti Verdoodt te verklaren doordat veel postpaid-klanten hun ‘oude’ simkaart nog moeten omruilen voor een nieuwe, compatibele kaart. Ondertussen hebben 530.000 klanten van de operator de m-banxafe dienst ook effectief geactiveerd. Maandelijks wordt door die klanten gemiddeld 850.000 keer het banksaldo opgevraagd. Daarnaast ziet Mobistar gemiddeld 153.000 transacties per maand. Dat is voor alle duidelijk exclusief sms-diensten.

Busticket via sms

De inkomsten uit die ‘premium sms’-diensten van ‘third party’s’ – voor de aankoop van allerlei ‘digitale goederen’ zijn volgens Florence Muls van Base overigens tanende. De laatste maanden is er sprake van een daling met 10 % tegenover een jaar geleden. “Dit heeft zeker te maken met de striktere wetgeving en de ethische code”, klinkt het.

Wat wél een regelrecht succesnummer is, is het betalen van busen tramtickets bij De Lijn via een eenvoudig sms’je. De prijs voor het ticketje wordt toegevoegd aan de gsm-factuur of afgetrokken van het beltegoed bij prepaid-klanten. De verkoop van sms-tickets is sinds 1 januari met 70 procent gestegen. Sinds 1 januari kunnen ook klanten van de gsm-operatoren Base en Mobistar een sms-ticket aanschaffen, Proximus-klanten konden daarvoor al een sms-ticket kopen. In september werd de kaap van 300.000 sms-tickets per maand gerond. “In totaal werden dit jaar al meer dan 2 miljoen sms-tickets verkocht, wat de verkoopsdoelstelling voor heel 2011 was”, zegt Tom Van De Vreken, woordvoerder van De Lijn.

Daarmee is De Lijn bij Base en Mobistar hét grote succesnummer rond mobiel betalen. “Operator billing’ is wat de telecomoperatoren graag doen”, zegt Stijn Vander Plaetse, ex-vice president innovation bij Belgacom die momenteel consultancydiensten biedt aan onder meer banken en mediabedrijven. “Naar ‘killer applications’ moet niet gezocht worden: die zitten al met duizenden in de verschillende app stores van Apple en Android. Momenteel zit de afhandeling van die in-app betalingen echter voornamelijk bij de store-uitbaters en nietbij de operatoren”, zegt Vander Plaetse die verwacht dat operatoren meer en meer die richting willen uit gaan. De betaling van de krant Le Soir en het tijdschrift Knack in de Android-app gebeurt bijvoorbeeld via het PingPing-platform van Belgacom.

Sms-parkeren

Toch kan een operator ook zélf toepassingen rond mobiele betalingen maken. In eigen land is het sms-parkeren een mooi voorbeeld. Dat werd ontwikkeld door Mobile For en later overgenomen door Belgacom. “Sms-parkeren is bij ons het succesverhaal voor mobiele betalingen, nog voor de sms-toepassing van De Lijn”, zegt Belgacom-woordvoerder Frédérique Verbiest. Sinds de lancering in september 2006 in Antwerpen, werd het systeem uitgebreid tot twintig Belgische steden. In totaal werden op al die tijd al meer dan 9,1 miljoen parkeersessies geregistreerd.

PingPing

PingPing is de verzamelnaam voor het mobiele betalingsplatform en het bijbehorende ecosysteem van Belgacom. Sms-parkeren en sms-ticketing hoort daar uiteraard bij, maar het project is ambitieuzer. Zo kunnen ook aankopen in bedrijfsof schoolrestaurants verwerkt worden. Naast sms werkt het systeem ook met near field communication (nfc) technologie. PingPing zal als een van de belangrijke bouwstenen voor het nog op te richten Belgische mobiele betaalplatform gebruikt worden.

Paypal Wallet

Maar ondertussen staat het wereldje niet stil. In een context waarbij betalingen alsmaar meer internationaal gebeuren, is het belangrijk om ook de evoluties in bijvoorbeeld de Verenigde Staten niet uit het oog te verliezen. En daar is de oorlog om uw portemonnee al helemaal losgebarsten.

Paypal – een volledige dochter van eBay – heeft de duidelijke ambitie om uw digitale portemonnee te beheren. “Bijna 10 jaar geleden zijn we al gestart als een ‘digital wallet. Het zit in ons dna vanaf dag 1′”, zei Sam Shrauger, vice president global product and experience tijdens een presentatie in het Californische hoofdkwartier van Paypal en eBay. “De mogelijkheid om transacties met iedereen in de wereld te doen, was wat gebruikers toen aansprak. Nu zien we internet overal doordringen: in smartphones, televisies, gameconsoles en zelfs huishoudtoestellen. Voor ons zijn dat allemaal plaatsen waar consumenten hun digitale ‘wallet’ zullen kunnen gebruiken”, legde Shrauger uit. “Paypal is een betalingsplatform voor het web. En nu dat het web overal is, willen we dat Paypal overal beschikbaar is”, vatte hij de strategie nog eens mooi samen.

Concreet is Paypal daarom bijvoorbeeld al beschikbaar in de Xbox-gameconsole om aankopen voor ‘digital goods’ te doen in spelletjes, en is er al een mobiele applicatie voor iOS, Android, Symbian en Blackberry. Binnen enkele maanden volgt een nieuwe Android-applicatie. “Daarmee kunnen twee mensen eenvoudig een betaling uitvoeren door de smartphones even tegen elkaar te houden”, zegt Laura Chambers, senior director Paypal Mobile. Omdat het aantal telefoons met een nfc-chip nog steeds vrij beperkt is, bekijkt Paypal dit echter als een proefproject. Om die reden komt Europa voorlopig ook nog niet aan de beurt. “Ten vroegste in 2012”, klinkt het.

Google Wallet

Paypal is overigens in een rechtszaak verwikkeld met die andere grote internetgigant Google. Google heeft immers een eigen ‘wallet’ waarmee het de markt van mobiele betalingen wil veroveren, maar laat die nu net ontwikkeld zijn door twee oudgedienden van… Paypal. Dat heeft Google alvast niet belet om ondertussen de Wallet-dienst al te lanceren in New York en San Francisco – inclusief akkoorden met onder meer Citibank en MasterCard. Ook Visa en American Express hebben zich ondertussen al geëngageerd voor toekomstige versies van Google Wallet. “Het illustreert de groeiende convergentie tussen de internetwereld en de bancaire sector”, zegt Stijn Vander Plaetse. Hij wijst er op dat de Belgische grootbanken ondertussen ook al apps aanbieden om mobiel te kunnen bankieren. “Ook daar zijn vormen van mobiele betalingen mee mogelijk. Bovendien is de opstap naar bijvoorbeeld nfc-betalingen op termijn nu veel kleiner geworden”, legt hij uit. Vander Plaetse verwacht dat we ook vanuit de kant van de banken nog innovatie mogen verwachten. “In de Verenigde Staten heb ik onlangs nog een demo gezien waarbij je met je smartphone een traditioneel papieren overschrijvingsformulier fotografeert waarbij de gegevens automatisch herkend worden en ‘vooringevuld’ in je mobiele applicatie verschijnen”, geeft hij een voorbeeld.

France Telecom (Orange) liet ondertussen als eerste operator al officieel weten dat het liever “één gemeenschappelijk en open platform voor operatoren en handsetbouwers” ziet en gekant is tegen een portemonnee die slechts met één besturingsysteem werkt.

Square

Maar ook start-ups gooien zich graag in de strijd. Een Californisch bedrijf dat zeker met argusogen gevolgd wordt, is Square. Als je weet dat dat bedrijf opgericht werd door Jack Dorsey, bekend als de oprichter en maker van Twitter, is dat niet meer dan logisch. Square produceert en verkoop een soort adapter en bijbehorende software voor een Appleof Android-smartphone en -tablet. Met die adapter kun je een creditcard ‘sweepen’ en betalingen aanvaarden. De handtekening zet de klant op het touchscreen. Anders gezegd: Square vervangt zowat een heel kassasysteem bij een handelaar. “Voorlopig is het systeem nog niet ‘compliant’ met de Europese normen en werkt het nog niet met een chipkaart, maar als dat ooit wel het geval is kan Square ook hier heel disruptief tewerk gaan”, weet Vander Plaetse.

Kristof Van der Stadt