De Big Four kondigen weliswaar aan dat de aanwervingen weer de hoogte in gaan en dat ze maar liefst 1.200 medewerkers zoeken, waarbij ervaren profielen – meer bepaald in informatica – erg in trek zijn. Maar hoe ziet de werkelijkheid op het terrein eruit? We legden ons oor te luisteren bij twee zelfstandige senior consultants.

De cijfers zijn indrukwekkend: 500 mensen bij Deloitte, meer dan 200 bij PwC, 250 bij Ernst & Young, 100 bij Accenture. De grote kantoren zijn momenteel op zoek naar consultants. De voorkeur gaat uit naar experts, vooral dan op het vlak van informatica. Tegelijkertijd kapen de banken (die traditioneel veel gebruik maken van consultancy) volop zelfstandige consultants weg om intern personeel aan te werven. En als men weet dat bepaalde profielen, vooral dan voor mainframe of zeer ervaren mensen, erg zeldzaam zijn, kan men alleen maar vaststellen dat vraag en aanbod op zijn minst erg uiteenlopen. Sommigen blijven nochtans liever zelfstandig werken, ondanks alles.

Steunen op netwerken

Nadat Christian De Neef enkele jaren gewerkt had voor de Canadese groep DMR (vervolgens overgenomen door Fujitsu, zodat hij zijn onafhankelijkheid verloor tegenover de uitgevers), besloot hij ongeveer 6 jaar geleden om zich te vestigen als onafhankelijke consultant. Hij richtte Fast Track op, dat gespecialiseerd is in documentair beheer, knowledge management, samenwerkingsoplossingen en sinds kort ook groene vernieuwing. “De onafhankelijkheid tegenover leveranciers heeft mijn keuze in ruime mate bepaald”, legt hij uit.

In de loop der jaren stelde hij verschillende evoluties in het beroep vast. “Ten eerste worden financiële verbintenissen niet meer gesloten tegen een vaste prijs voor de hele duur van het contract. Bovendien verbinden de klanten zich eerder tot kleine projecten. Tot slot is het beroep meer opgesplitst en is er dus een grotere specialisatie nodig”, vat hij samen. Hij voegt er nog aan toe dat hij conferenties bijwoont (als spreker en als deelnemer) om op de hoogte te blijven van de evoluties op de markt.

Maar de modellen wijzigen ook ongetwijfeld. “Door de komst van netwerken kunnen we gemakkelijker in contact komen met andere consultants en samenwerken zonder daarom een wettelijke structuur op te zetten en zonder financiële verbintenis tussen de leden. Zo maak ik deel uit van drie netwerken.” Netwerken waar ook jonge consultants en zelfs studenten aan meewerken. “Vroeger moest een jongere zich bewijzen voordat hij werd opgenomen. Nu vullen jongeren elkaar veel meer aan en brengen ze andere kennis aan”, vindt Christian De Neef nog. Bovendien kunnen er met de opkomst van sociale netwerken informele netwerken ontstaan en gemeenschappen gevormd worden rond specifieke thema’s.

Op de vraag naar de concurrentie van de grote consultancykantoren antwoordt De Neef dat hij kan werken aan een goedkoper uurtarief voor een meer gerichte expertise (terwijl een groot kantoor vaak jonge vennoten delegeert aan een senior partner). En aandringt op werken tegen een vaste prijs. “Dankzij deze oplossing kan het risico verdeeld worden tussen klant en consultant, terwijl het voordeel van vrijheid geboden wordt. De relatie is daarom veel gezonder en er kunnen duidelijke afspraken gemaakt worden over het te leveren product.” Hij voegde er nog aan toe: “Ik creëer liever een omgeving waarin de klant zelf ontdekt wat hij moet doen, dan dat ik hem dat opleg. Dit bevordert de samenwerking. En ik begeleid de klant tot het eind, totdat hij voelt dat hij op eigen benen kan staan.”

Teveel slideshow

Alain Dejean kent ook heel wat van consultancy omdat hij van ’72 tot ’86 gewerkt heeft voor Zweedse hardwareconstructeurs en zijn eigen bedrijf oprichtte (van ’86 tot ’97), en nadien begon als onafhankelijke consultant, vooral in de bank- en verzekeringssector. In de loop der jaren zag hij in de ondernemingen een cultuur van Powerpoint en slideshows opduiken. “De ondernemingen hebben de managementniveaus opgestapeld zonder eerst een stevige basis te leggen. En de managers geven voorrang aan microprojecten, ten nadele van de kwaliteit op lange termijn. Men stelt vaak vast dat ondernemingen te weinig begrijpen van de globale problemen en dat er teveel belang wordt gehecht aan de budgetten.”

Zoals vele zelfstandigen in it werkt hij voor een tussenpersoon, namelijk A&ES, die de prijzen bepaalt. Prijzen die zeker onder druk staan, “ook al worden de tarieven stilaan weer normaler na de gekke tijd van het jaar 2000 en internet.” “Als de prijs te laag is, is de kwaliteit navenant”, zegt hij filosofisch.

Als mainframe- en Coboltspecialist wordt hij nauwelijks beïnvloed door de nieuwe technologieën, en hij vormt zich eerder in de praktijk. Zo vindt hij dat een goede consultant niet alleen de technologie, maar ook het vak van zijn klant moet kennen.

Zijn toekomst (hij is tegen de zestig) ziet hij nog altijd als zelfstandige, ook al “worden de contracten steeds wisselvalliger. Als je hard wil werken voor weinig geld, moet je je job interessant vinden.”

Marc Husquinet

” Ik creëer liever een omgeving waarin de klant zelf ontdekt wat hij moet doen, dan dat ik hem dat opleg.” CHRISTIAN DE NEEF

” De ondernemingen hebben de managementniveaus opgestapeld zonder eerst een stevige basis te leggen.” alain dejean