Disruptie en een bende jonkies die niet zonder smartphone kunnen zijn al lang niet meer uw enige probleem als werkgever. Ook een opkomende freelancer-klasse betekent dat bedrijven zich moeten aanpassen aan een hele nieuwe manier van werken.
De economie is de voorbije jaren al stevig veranderd en dat zal in de volgende jaren niet anders zijn. Naast technologische nieuwigheden rond mobiliteit, IoT, virtual reality, artificial intelligence en dergelijke ondergaat ook het menselijke aspect enkele evoluties. Zo vormt de freelancer een steeds grotere groep van de arbeidsmarkt. Volgens het Intuit 2020 rapport, een onderzoek dat in 2015 door Emergent Research werd gevoerd, worden er dat nog een pak meer. Het rapport berekende dat over drie jaar 40 procent van de werkers zelfstandigen zullen zijn. “De werkkrachten van de toekomst zijn digitale freelancers, ” zegt ook Nick Dawson, global director Knox Strategy voor Samsung Electronics, “Mensen die met hun specifieke skills doen wat ze graag doen en daarbij van bedrijf naar bedrijf hoppen.” Hij vertelt het op een debat over de open economie dat Knox organiseerde in Londen.
Wat we ons op dit moment voorstellen bij freelancers zijn veelal journalisten, ontwerpers, websitemakers en dergelijke. Creatievelingen, zeg maar. Die digitale freelancers van de toekomst gaan echter verder dan dat. “Het zijn bijvoorbeeld ook dokters,” zegt Dawson, “Denk aan mensen die een eigen praktijk hebben maar die ook op afspraak in ziekenhuizen werken.” In een wereld die volledige genetwerkt is, kunnen bedrijven bovendien freelancers inzetten om de klok rond te werken, zegt ook Antony Bruce, human resource consultant bij PwC : “Je ziet dat gespecialiseerd werk nu ook uitbesteed wordt. Enkele Britse ziekenhuizen sturen bijvoorbeeld hun MRI-scans ‘s nachts naar Australië om ze daar te laten interpreteren. Dat gaat heel snel, in minder dan een half uur, en aan de andere kant zit opgeleid personeel. Het enige probleem daarmee is dat je moet zorgen dat die patiëntengegevens beschermd worden terwijl het bestand in transit zit.”
SECURITY
En daar zitten we meteen aan een belangrijke factor van die hele nieuwe economie: hoe beveiligt u zo’n ecosysteem? “Het is eigen aan freelancers dat ze in verschillende omgevingen moeten werken,” zegt Nick Dawson. “De ene dag zitten ze in dit bedrijf, de volgende dag in een ander. En vaak willen ze hun eigen toestellen meenemen.”
Het is ook al lang geen probleem meer voor grote ondernemingen, zegt Marcos Eguillor, oprichter en managing partner van management consulting start-up BinaryKnowledge. “Zeker voor kleinere bedrijven is het handig als je de ‘liquid approach’ kunt gebruiken, ” vertelt hij, “Ik heb tien mensen in dienst, een kleine set talent die goed zijn in wat ze doen, maar voor bepaalde taken heb ik soms specialisten nodig. Dan kan je voor een project freelancers inzetten, die daarna weer ergens anders aan de slag gaan.” Zo’n systeem van fluctuerende medewerkers beveiligen, gaat dan ook verder dan een bring your own device policy, zegt Nick Dawson. “Die mensen moeten naadloos toegang krijgen tot het netwerk en als ze weer weg gaan, moeten ze weer uit het netwerk. Dat moet je goed doen. Je moet je bedrijfsomgeving beschermen tegen die nieuwe toestellen maar je moet ook elk van je medewerkers beveiligen en afschermen van alle anderen.” Die gebruikers zelf willen namelijk liever niet hun hele privacy te grabbel gooien voor elk nieuw bedrijf waar ze op het netwerk gaan. “Je moet je persoonlijke en zakelijke leven scheiden, ” aldus Dawson. Het hoeft niet te verbazen dat Samsungs Knox beveiliging die functionaliteiten aanbiedt.
HET KANTOOR VAN DE TOEKOMST
Nog een boeiende vraag is hoe het kantoor er in die freelancertoekomst moet uitzien, wanneer de hoeveelheid werknemers constant fluctueert. Die toekomst, zo zeggen de panelleden, zou het ‘on demand’ kantoor zijn. Eentje dat meeschaalt met de grootte van het bedrijf. Dat kantoorruimte een gevoelig onderwerp is, blijkt uit de trends die we de voorbije jaren al zagen. Van ‘cubicles’ naar het hippe open kantoorlandschap en in sommige bedrijven weer terug naar individuele kantoren om afleiding tegen te gaan. Of denk aan bedrijven die volop met flexdesks en thuiswerken experimenteren, om hun medewerkers enkele jaren later weer voltijds terug naar kantoor te roepen. “Mensen willen nog wel naar kantoor gaan om te werken. Het is gewoon de definitie van het kantoor die verandert”, zegt Dr. Marie Puybaraud, global head of research bij immospecialist JLL Corporate. Ze merkt dat vooral bij start-ups die een ‘geeky’ kantoor willen bezetten. “Wat ze daar willen verwezenlijken is een kantoor dat hen een zekere controle geeft, een on demand ruimte die mee kan schalen. Maar aan de andere kant willen ze toch een soort knusse omgeving. Ze willen niet gewoon voor een computer gaan zitten. Werknemers moeten kunnen samenwerken en connecteren. Mensen willen samen kunnen groeien, niet alleen werken. Dat sociale aspect blijft toch belangrijk.”
Laat het duidelijk zijn dat het kantoor nog niet wordt afgeschaft. Ook vanuit een securitystandpunt trouwens. “Er zijn een aantal dingen, zoals r&d, die altijd op kantoor zullen gebeuren. Je wilt niet dat je intellectual property op straat ligt. Een van de beveiligingsmaatregelen die je wilt nemen is dan ook dat je kan zeggen ‘dit document is gevoelig, hier mag je niet in een koffiebar aan werken’.”
Dat nieuwe ‘on demand’ office is echter nog niet voor meteen, zegt Anthony Bruce: “Het gaat nog even duren om dat te bereiken. Mensen willen in teams werken. Er zijn tools die ons toelaten om op verschillende manieren samen te werken maar er is wel een fysieke omgeving voor nodig, een cultuur.” En dan hebben we het nog niet eens over de puur praktische problemen met zo’n moderne opstelling. “Bedrijven hebben grote dromen voor hun kantoren maar dat is in de meeste steden gewoon nog niet mogelijk op dit moment”, zegt dr. Marie Puybaraud. “Wil je een state of the art kantoor met veel video conferencing naar medewerkers over de hele wereld, dan heb je internetverbindingen nodig die dat aankunnen. In sommige bedrijven is daarom de hoeveelheid videocommunicatie beperkt, puur om infrastructuurredenen.”
DE SOCIALE FACTOR
Een van de redenen waarom kantoren belangrijk blijven is dus de sociale factor. Dat geldt dubbel voor een bende free-lancers. Marcos Eguillor: “Je wordt er als freelancer niet beter van als je maar voor één bedrijf werkt. Je kan dus niet verwachten dat ze alleen aan jouw bedrijf denken.” Om in die omstandigheden een groepsgevoel en loyaliteit te bouwen is lastig. Zeker als u dan ook nog eens wereldwijd werkt, zegt Anthony Bruce: “Hoe zorg je dan dat je een gemeenschap bouwt, want dat hebben mensen nodig. Er moet een vertrouwen zijn tussen de organisatie en de werknemers, en tussen werknemers onderling. De policies om dat voor mekaar te krijgen, moeten goed uitgedacht zijn.”
Die ‘policies’, de regels die hr zichzelf en de rest van het bedrijf oplegt, zijn dan ook een hoeksteen van de open economie. “Veel bedrijven hebben nu een zekere dualiteit. Ze willen een ‘start-up’ culture hebben, ze willen wendbaar zijn, maar hun policies laten dat niet toe”, zegt Marcos Eguillor. Hij ziet er meteen een opdracht in voor niet alleen de hr, maar ook de ceo en zelfs de cio, die de technologie voorhanden moet hebben om dat mogelijk te maken. “Je hebt mensen nodig”, aldus Eguillor. “Dat is hoe je de open economie laat draaien.”
Els Bellens
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier