Het internet mag er dan voor gezorgd hebben dat iedereen gehoord wordt, voor de bewaring van ons digitale erfgoed lijkt het netwerk vooralsnog minder geschikt. “Elke dag verdwijnen er duizenden sites en documenten”, waarschuwt html5-evangelist Jeremy Keith.

De in Brighton wonende Ier, die een gesmaakte lezing gaf op de Phare Conference in Gent, kwam onlangs nog uitgebreid in het nieuws toen hij protesteerde tegen de besparingen bij de online divisie van de BBC. De Britse openbare omroep gaat zijn budget voor het internet in de komende twee jaar met 25 procent terugschroeven, waardoor er 200 websites sneuvelen en 360 banen op de tocht staan.

“Het is een absolute schande dat de BBC zo veel sites schrapt”, blaast Keith, “want dat is één van de weinige bedrijven die goed omgaan met oude digitale content. Op de websites van de BBC kan je vaak tot tien jaar teruggaan. Nu gaat de omroep zijn oude files blijkbaar offline stockeren. Waarmee die content eigenlijk de doodsteek krijgt.”

Eén van de grote voordelen van het internet, is het feit dat het een kopieermachine is. Er duiken voortdurend duplicaten op van bestanden, “en hoe meer kopieën, hoe groter de kans op overleven”, weet Keith. “Theoretisch gesproken is het internet dus een geweldig instrument om dingen mee te bewaren. Maar in de praktijk blijkt vooralsnog het tegendeel waar.”

De webontwikkelaar doelt op twee dingen. In de eerste plaats kan je niet zomaar alles kopiëren, want dat is illegaal. “Daarnaast is de bereidheid van internetgebruikers om zélf dingen bij te houden, bijna onbestaande. Iedereen gaat er van uit dat, eens iets op het internet staat, het daar zal blijven staan. Maar klopt dat wel? Probeer eens een url te vinden die tien jaar oud is? Bonne chance.”

Een eerste stap in de goede richting, is accepteren dat er een probleem is. “Mensen moeten beseffen dat – als ze geen stappen ondernemen om hun data te bewaren – die data op termijn zal verdwijnen. Wat je zeker niet mag doen, is vertrouwen op de applicaties van derden. Als je een blog of een video post op Facebook, krijg je geen enkele garantie dat die file daar zal blijven staan.”

“Bedrijven doen trouwens net hetzelfde”, aldus Keith. “Die stockeren data steeds vaker in de cloud. Wat in 90 procent van de gevallen gewoon synoniem staat voor ‘online’. Waarom? Omdat het handig is. En goedkoop. En je krijgt er nog eens extra diensten bovenop. Maar wat je nooit met zekerheid kan zeggen, is hoe lang de services van derden er nog zullen zijn. ”

Hoe het dan wel moet, willen we weten. “Host zelf het origineel. En laat Facebook, Flickr en YouTube een kopie nemen”, klinkt het. “Daarvoor moet je een mentale switch maken hoor, want het is best geeky om zelf een site te hosten. Hou ook goed in het oog wat er met je domeinnaam gebeurt. Want je bent nooit zelf de eigenaar van die naam, je huurt hem voor een tijdje. Ik heb niets tegen Icann, maar wie zegt dat die organisatie nog bestaat binnen tien jaar? De kans is groot dat er tegen dan geen domeinnamen meer zijn.”

Html5

Jeremy Keith is één van de grote pleitbezorgers voor html5, en dat is niet zonder reden. Vooral de lange termijnvisie achter de opmaaktaal kan hem bekoren. “Formaten veranderen voortdurend, maar html houdt goed stand, en dat kunnen we alleen maar toejuichen. Interessant is dat je met versie 5 voor het eerst fouten en gaten in documenten kan omschrijven. Vroeger kon dat niet, waardoor browsers vaak problemen hadden met documenten ‘in slechte staat’. En laat ons eerlijk zijn: de meeste online documenten zitten vol fouten.”

“Dat html5 het omgaan met fouten mee opneemt in het spectrum, is misschien niet erg sexy, maar wel superbelangrijk. Zo zullen de komende generaties zélf browsers kunnen bouwen, ook wanneer ze geen toegang meer hebben tot IE, Firefox of Safari. Want ze zullen alle documenten die gemaakt zijn met html5, gemakkelijk kunnen decoderen.”

“In die zin is de nieuwe standaard een uitstekende tool voor het stockeren van informatie. Er wordt op lange termijn gedacht, het protocol zal zowel achterwaarts als voorwaarts compatibel zijn, en de opmaaktaal kan gemakkelijk gedecodeerd worden. In die zin is er dus wel degelijk een formaat beschikbaar waarmee we ons patrimonium kunnen bewaren op lange termijn. Nu is het nog zaak de mensen daarvan te overtuigen.”

Frederik Tibau

” De kans is groot dat er binnen tien jaar geen domeinnamen meer zijn”