Overkomt het jou ook soms dat je niet wijs raakt aan een nieuwe app? Dat alles wringt en niet intuïtief is? Misschien is de app wel door iemand ontwikkeld die eerder aan zichzelf dacht als gebruiker dan aan jou. Al te vaak is software niet aangepast aan de doelgroep die de programma’s moet gebruiken. Ik wil hier graag pleiten voor ‘diversity by design’.
Er zijn genoeg voorbeelden van gebrek aan inlevingsvermogen bij een ontwerper. Om er maar één te noemen: begin deze eeuw bleek dat vrouwen 47% meer kans hadden om ernstig gewond te raken bij een auto-ongeval. Dat was niet te wijten aan toeval of een gebrek aan stuurkunst: autostoelen en -gordels werden ontworpen met mannelijke bestuurders in gedachten, en het duurde tot 2011 eer vrouwelijke modellen gebruikt werden als ‘crash test dummy’.
Diversiteit heeft bovendien niet alleen te maken met geslacht: het gaat ook om culturele diversiteit, leeftijd of afkomst. We weten dat systemen voor gezichtsherkenning er nauwelijks in slagen mensen met een donkere huid te herkennen. Stel je voor dat een zelfrijdende auto straks alleen blanke personen beschouwt als een mens waarvoor geremd moet worden.
Als je weet dat 92% van de programmeurs mannen zijn, zou het dan kunnen dat vrouwen het lastiger hebben om met software om te gaan? Helaas is over het onderwerp te weinig onderzoek gedaan. Wel blijkt uit een aantal kleinschalige studies dat vrouwen anders reageren op kleuren en menustructuren van websites dan mannen. Ook kleurenblinden en slechtzienden worden bij het uittekenen van user interfaces vaak over het hoofd gezien.
Van mij mogen mannen van eender welke leeftijd apps ontwerpen voor jonge anorexiapatiënten. En net zo goed mogen meisjes van zestien de tools ontwikkelen voor automekaniekers. Op zich mag het niet uitmaken wie software ontwerpt. Maar dan wil ik wel graag zien dat ze hun doelgroep van bij de start betrekken bij het ontwerp van de apps, via focusgroepen of door de diverse populaties in te zetten als usability testers. Zolang de input maar meegenomen wordt en er niet van wordt uitgegaan dat de gebruikers toch geen keuze hebben: de programma’s gebruiken, zullen ze! Ideeën, idealen en overwegingen inzake diversiteit moeten naadloos worden ingebouwd in methodologie, werkomgeving, besluitvorming, professionele keuzes en intermenselijke relaties. Ze moeten vanaf het begin aanwezig zijn en niet worden toegevoegd om trends bij te benen.
Wat als meisjes van zestien de tools voor automekaniekers ontwierpen?
Bedrijven besteden vaak grote bedragen aan verandertrajecten, om de user acceptance van nieuwe software te verhogen. Change management mag echter geen schaamlapje zijn voor software die bij het ontwerp geen rekening hield met de diversiteit van de doelgroep. Goede software schrijven doe je door van bij het ontwerp je gebruikers voor ogen te houden. Misschien vraagt dat extra tijd en moeite. Maar je zal wel sneller succes boeken. Al te vaak wordt diversiteit niet als essentieel beschouwd. En als ontwerpers diversiteit niet zien als een essentieel element, zal er nooit sprake zijn van ‘diversity by design’.
Het duurde jaren eer men erachter kwam dat het slechte ontwerp van autostoelen vrouwenlevens kostte. Wat als we straks merken dat software die geen rekening houdt met diversiteit, evengoed levens kost? Moeten we er niet nu al alles aan doen om dat te vermijden?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier