Dossier welzijns-start-ups: ‘Self-care komt eerst’
Een medewerker die goed in zijn vel zit, presteert beter. Nu de war for talent in alle hevigheid woedt, zetten enkele start-ups hun schouders onder welzijn op het werk. ‘Je mag ook het fysieke aspect niet vergeten.’
Stress, een gebrek aan motivatie, conflicten tussen personen; een werkvloer kan soms een slagveld van menselijke emoties zijn, en dat weegt op de werklust. Want een ongelukkige werknemer is geen productieve werknemer, zo weet ook Alexandre Vandermeersch van Evoluno uit ervaring. ‘Of ik nu bij een grote multinational als Procter & Gamble werkte, een kmo of, zoals nu, een start-up: overal kwam ik diezelfde problemen tegen. En dus begon ik begin 2020, samen met mijn co-founders, na te denken over een manier om ze te verhelpen.’
Het is natuurlijk geen toeval dat Evoluno midden in een pandemie werd geboren. Was er al een probleem met burn-outs, dan raakten nu meer en meer mensen de weg kwijt. De samenstelling van het team oprichters, met data-specialisten en een klinisch psycholoog, wees de richting uit: die van de datapoints en preventie.
En dus deden Vandermeersch en zijn collega’s iets wat volgens hen te weinig gebeurt: ze gingen spreken met werknemers die een risico op burn-out lopen, en vroegen wat er volgens hen moest gebeuren. ‘Het ging ons niet alleen om mensen die echt symptomen vertonen, maar ook wie nog niet in de problemen zat. Want uiteindelijk gaat het ook om de perceptie, hoe men zelf er tegen aankijkt. En dan stuit je ook op veel ontkenning; men wil er niet over spreken, want men wil niet als ‘de zwakste schakel van het bedrijf’ worden beschouwd. Een assistentielijn bellen, zoals die soms bestaat, is al even erg, want dat zijn onbekenden. Naar HR stappen ligt ook al moeilijk, want in de perceptie is dat nu eenmaal een onderdeel van het management. We moesten dus een andere, positievere benadering vinden, waarmee men zelf zijn situatie, zijn stressniveau en interactie met de collega’s kan verbeteren.’
Het resultaat was misschien niet al te verrassend: medewerkers wilden eerst en vooral weten wat ze zélf kunnen doen om hun toestand te verbeteren, voor ze met anderen moeten gaan praten. ‘Daarvoor is het belangrijk dat ze weten wat er precies scheelt: ben ik echt opgebrand, of ben ik gewoon moe en toe aan vakantie? Daarom zijn we gaan inzetten op zelf-evaluatie, zodat ze weten hoe het met hen is gesteld,’ zegt Vandermeersch.
Het resultaat van dat voorbereidend onderzoek leidde naar een digital-first oplossing. Een app, dus, zowel mobiel als op het web, die met de Burnout Assessment Tool van de KU Leuven uw risico op burn-out inschat. En als het gevaar om de hoek ligt, dan stelt de app een aantal ingrepen voor, in de eerste plaats vooral self-care oplossingen. ‘Dat zijn bijvoorbeeld korte audiotracks die je leren om te gaan met stress, of hoe je interacties met collega’s anders kunt aanpakken’, zegt Vandermeersch. ‘Noem het korte online-cursussen die hun voeten stevig in de cognitieve gedragstherapie en acceptatietherapie hebben. Er komen ook praktische oefeningen bij die je helpen je dagelijkse leven te veranderen.’
Is er echt iets ergs aan de hand, dan laat Evoluno u ook niet in de steek. ‘We weten dat de drempel om naar een psycholoog te stappen voor veel mensen erg groot is’, klinkt het. ‘Daarom doen we vanuit de app de suggestie om dat toch te doen als het nodig blijkt. We hebben een uitgebreid netwerk aan specialisten die je zo kunt boeken, voor een online sessie of liever face-to-face. En zit er bij onze psychologen niemand die je kan helpen, dan hebben we een case manager die samen met jou verder op zoek gaat naar hulp.’
Met zijn aanpak belooft Evoluno een besparing van 100.000 euro per honderd medewerkers. ‘Dat is natuurlijk een schatting’, nuanceert Vandermeersch. ‘We baseren ons daarbij op het feit dat presenteïsme – werknemers die fysiek aanwezig zijn, maar mentaal veel minder – zowat de grootste kost is die een bedrijf heeft. Het belangrijkste aan onze tool is dat ze bijna meteen resultaat en dus return on investment oplevert. Want weet je, men beschouwt hr vaak als een pure kost, maar met onze oplossing kan ze ook opleveren. En laat ons eerlijk zijn: een werknemer die investeert in het welzijn van zijn mensen, dat levert ook een goed imago op.’
‘Het hele gezondheidsplaatje’
‘Welzijn gaat verder dan enkel maar wellbeing op het werk’, zegt Jelle Van De Velde van Leadlife stellig. ‘Je moet de hele levensstijl onder de loep nemen, want het stopt niet als je de deur van je werk achter je dichttrekt. Wij willen mensen op de top van hun performance brengen, en daarbij kijken we naar alle factoren, niet alleen mentaal, maar ook fysiek.’
En dus heeft Leadlife een mobiel platform ontwikkeld dat mensen inzicht geeft in hun huidige, maar ook toekomstige levensstijl. ‘Daarvoor doen we verschillende metingen die je gezondheid in kaart brengen’, aldus de CEO. ‘Mensen kunnen bij ons terecht voor diverse analyses (DNA, bloed, urine, speeksel) en testen (EKG, spirometrie, functional movement screening, inspanningsproef, …). Dat levert heel wat datapunten op die we met elkaar correleren en waaruit dokters en gezondheidsexperts conclusies kunnen trekken. Een cortisolmeting kan bijvoorbeeld bijnieruitputting detecteren, en dat is dan weer gelinkt met burn-outs.’
Alle data leveren samen scores op die u inzicht geven in uw huidige levensstijl. U krijgt aparte resultaten voor beweging, voeding, stress, slaap en algemene gezondheid – zoals uw risico op hart-en -vaatziekten en diabetes – zodat u weet op welk van die vlakken u best aan het werk gaat. ‘Op basis van die testen volgt een gesprek met een arts en een gezondheidsexpert die je een gepersonaliseerd plan meegeeft voor de komende zes maanden. Want het is de bedoeling dat je een half jaar later opnieuw analyses doorloopt, om te zien of je progressie maakte.’
Al die persoonlijke data, wordt daar dan wat veilig en discreet mee omgegaan? ‘Die worden bewaard in een persoonlijke datakluis, waarover je als individu de volledige macht hebt. Jij bepaalt dus wie toegang heeft tot welke gegevens en hoe lang’, zegt Van De Velde.
Geen preventie op het werk dus, maar voor uw hele leven. ‘We zien bedrijven enkel als de facilitator voor onze dienst naar hun medewerkers’, aldus Van De Velde, ‘zodat ze niet alleen in een leuke en gezonde omgeving werken, maar ook gestimuleerd worden om aan een gezonde levensstijl te werken. En die persoonlijke motivatie kan voor iedereen anders zijn. De een wil afvallen, de ander voelt zich steevast vermoeid en wil daar van af, enzovoort. ‘
Samengevat? Welzijn, predictie en personalisatie, waarbij dat tweede nog wat toekomstmuziek is. ‘Maar er wordt hard aan gewerkt’, klinkt het. ‘Dankzij AI zit dat idee ingebakken in ons systeem. Op lange termijn willen we dus mensen kunnen verwittigen voor ze ziek worden. Daarvoor hebben we echter grote datasets nodig, waarmee we veel correlaties kunnen leggen. Dat soort voorspellingsalgoritmes zijn volop in ontwikkeling, maar we staan nog niet ver genoeg om hier harde claims over te maken.’
En het mentale aspect dan? ‘We zien het fysieke niet los van het mentale,’ klinkt het. ‘We bekijken het integratief, vandaar dat we én voeding, én beweging, én stress, én slaap samen onderzoeken. Gezondheid is één geheel, want het kan bijvoorbeeld heel goed zijn dat iemand die zich altijd vermoeid voelt, effectief last heeft van bijnieruitputting, maar net zo goed draait het om een ijzertekort en is er van burn-out dus geen sprake. Je moet dat fysieke dus ook in kaart brengen, want het kan net zo goed door een verkeerd eet- of bewegingspatroon zijn dat je slecht in vel zit. Je moet het hele plaatje dus bekijken.’
Leadlife wist ondertussen een reeks bedrijven te overtuigen van die aanpak. Ab Inbev, NMBS, Ghelamco, het zijn niet van de minsten die hun werknemers naar de diensten van de start-up begeleiden. ‘Ze zijn overtuigd geraakt, net door onze overkoepelende visie’, zegt Van De Velde.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier