Je kunt niet een heel klein beetje censureren zoals je ook niet een heel klein beetje zwanger kunt zijn. Toch is het precies dat wat de federale overheid van plan is. De grote Belgische firewall, waarvan de plannen minstens dateren van 2006, zou er nu toch “op korte termijn komen”, aldus minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen Vincent Van Quickenborne. Internetproviders, die volgens het persbericht “vragende partij zijn”, zullen verplicht worden hun dns-servers aan te passen telkens de federale politie vaststelt (ik citeer nu uit een artikel in de krant De Morgen) “dat er vanaf een welbepaalde domeinnaam illegale inhoud wordt aangeboden. Surfers komen in plaats van op het adres van de illegale leverancier terecht op een server van de overheid, met een website die aangeeft waarom de betreffende domeinnaam ontoegankelijk is gemaakt”. Inspiratie is gezocht in Noorwegen, waar een gelijkaardig censuurmechanisme al in voege is.

Het idee wordt verkocht als een goedkope en toch efficiënte methode om kinderporno te stoppen. Maar wie verder leest, merkt dat ook andere websites kunnen worden geblokkeerd. Het persbericht meldt onder andere sites met bestialiteit, internetoplichtingen zoals phishing en haat- en racismewebsites. Niet een rechter, maar de federale politie zal hierover beslissen! De Liga voor Mensenrechten waarschuwt voor willekeur. “Het kan niet dat de politie carte blanche krijgt om naar eigen goeddunken bepaalde websites te blokkeren.” Volgens de Liga moet dit de exclusieve bevoegdheid blijven van de rechterlijke macht. De invloedrijke blogger LVB, die de censuurmaatregel naar analogie met een gelijkaardig Chinees censuursysteem, omschrijft als een ‘Grote Belgische firewall’, spreekt van een “gevaarlijk hellend vlak”. Hij maakt trouwens de terechte opmerking dat hij in de veertien jaar dat hij vrijwel dagelijks surft nog nooit per ongeluk op een kinderpornowebsite is gestoten. Ook mij is dat nog nooit overkomen. Kinderporno wordt hier gewoon misbruikt als populistisch argument om de door onze Grondwet verboden voorafgaande censuur toch in te voeren. Politici staan helaas maar al te gauw klaar om bij de minste aanleiding iets te verbieden. Zo zijn er in het verleden al stemmen opgegaan om websites over zelfdoding, over nazisme, over radicaal islamisme en over anorexia te blokkeren. Waar stopt dit? En waarom stappen onze grondwetsspecialisten niet in het debat en zeggen ze niet klaar en duidelijk dat voorafgaande censuur bij ons niet kan? Helaas, volgens sommige specialisten geldt die grondwetsregel alleen voor Belgische publicaties (lees: Belgische websites) en mogen buitenlandse dus perfect gecensureerd worden. Absurd, als je het mij vraagt, maar ik ben geen specialist. Gelukkig kan de Belgische firewall eenvoudig worden omzeild via OpenDNS of tor.

Overigens worden er ook op dit moment websites geblokkeerd in België. Probeer bijvoorbeeld maar eens vanuit België (of Nederland, of Canada) naar de torrent-website Demonoid te surfen. Demonoid zelf zorgt voor de blokkering, zonder daar een reden voor op te geven. Mogelijk is er een rechtelijke uitspraak, of minstens een dreiging met een rechtszaak wegens de illegale inhoud van veel torrents. Wat er ook van zij, als Demonoid aan de bron kan worden geblokkeerd, dan moet dat na een rechterlijke uitspraak ook kunnen met andere websites. De servers van Demonoid staan trouwens in Oekraïne, dus het argument dat je buitenlandse websites moeilijk kunt blokkeren gaat niet op. Meer nog: via OpenDNS kun je Demonoid evenmin bereiken. De aangekondigde Belgische firewall lijkt me niet alleen ongrondwettelijk, maar ook overbodig.

JOZEF SCHILDERMANS is journalist en hoofd van het Data Testlab, een onafhankelijk lab voor het testen van bedrijfsgerichte hard- en software. www.villapc.be

JOZEF SCHILDERMANS