Met 190 miljoen inwoners wordt Brazilië beschouwd als een van de meest veelbelovende markten. De mogelijkheden zijn talrijk, met name in de ict, maar ook de uitdagingen zijn niet te tellen.

Bij ons werd Brazilië enkele jaren geleden beschouwd als een van de Eldorado’s van de wereldeconomie, samen met Rusland, India en China (het fameuze BRIC-kwartet). Het land is in enkele jaren tijd uitgegroeid tot de zesde grootste wereldmacht. Met cijfers die onze Westerse economen doen verbleken van afgunst: de grootste uitvoerder ter wereld van kip, rundvlees, koffie en suiker; eerste producent van vliegtuigen voor middellange afstand; tweede ter wereld op het vlak van kosmetische producten; derde grootste vermogen ter wereld in de luchtvaart; en vierde grootste autofabrikant (na China, de Verenigde Staten en Japan).

INFORMATICA

Op het vlak van ict bekleedt Brazilië de vierde plaats op de wereldmarkt voor pc’s, zesde op de markt voor mobiele telefonie en zevende op de ict-markt. Domeinen als slimme steden, digitale beveiliging, e-government, traceerbaarheid, ip-telefonie en mobiele apps behoren tot de grote opportuniteiten. Maar het land wordt ook gekenmerkt door een gebrekkige infrastructuur, zware bureaucratie en corruptie, met daarbovenop een flinke portie protectionisme.

Volgens onderzoeksbureau IDC zal de Braziliaanse ict-markt in 2014 naar verwachting met 9,4 % groeien, na een groei van 9,5 % in 2013 (ter vergelijking: de wereldmarkt zal dit jaar naar verwachting met ongeveer 4 % groeien). De waarde ervan wordt geschat op 123 miljard dollar in 2013, goed voor 5,2 % van het BBP.

De tabletmarkt, een van de snelst groeiende segmenten, zag tussen 2012 en 2013 haar omzetvolume stijgen met maar liefst 119 %. En in 2014 zouden er naar schatting 10,7 miljoen tablets worden verkocht, tegenover 8,4 miljoen notebooks. Lokale fabrikanten zoals Positivo, DL, Estrela Tectoy en Multilaser concurreren er met de traditionele spelers zoals Apple, Samsung, Toshiba, Motorola en andere toestellen van Panasonic, met modellen van minder dan 250 dollar. En de markt zou nog worden gestimuleerd door een groot plan om de onderwijsinstellingen uit te rusten met touchpads.

Deze explosie van tablets zou ten koste gaan van notebooks en pc’s. Zo werden er in 2013 8,2 miljoen laptops en 7,9 miljoen tablets verkocht. In datzelfde jaar 2013 werden er 5,7 miljoen desktopcomputers van de hand gedaan.

Op het vlak van software en it-diensten kende de Braziliaanse markt in 2012 een groei van maar liefst 41,6 %, die daardoor de zevende plaats op de wereldmarkt bekleedt, gevolgd door China, Australië en India.

Brazilië vertegenwoordigt de helft van de it-markt in Latijns-Amerika, goed voor 60,2 miljard dollar. De uitvoer van software en diensten bedroeg echter slechts 2,5 miljard dollar in 2012.

Het land zou 70 miljoen geïnstalleerde computers en 52 miljoen internetgebruikers tellen, en ongeveer 2,5 miljoen informatici.

ACTOREN

De Braziliaanse ict-markt is ruim bedeeld met telecomoperatoren, waaronder vooral Brasil Telecom, Embratel, Oi (fusie van de operatoren Telecom en Telemar), Telesp, TIM Brasil en Viva. Onder de grote holdings met activiteiten in ict moeten we vooral Totvs vermelden, dat beheersoftware en consultancydiensten aanbiedt. De technologiemarkt is dan weer verdeeld onder verschillende bedrijven, waaronder Bravox (informatica en elektronica), Gradiente (computers en elektronica), Itautec (computersystemen), Modulo (technologie, zie kadertekst), Universo Federal de Processamento de Dados (it-diensten), Contax (business process outsourcing) en Universo Online (internettoegang).

Op de pc-markt concurreren de merken HP, Dell, Apple, Lenovo, Samsung, Asus en Acer met lokale producenten als Postivio Informatica (in een nek-aan-nekrace met HP en Lenovo voor het marktleiderschap), Itautec en Intelbrass en CCE. CCE werd trouwens onlangs overgenomen door Lenovo, dat er prat op gaat voortaan de nummer 1 te zijn op de Braziliaanse markt (zie ook ons artikel op pagina 40).

In het kader van hun ICT Brasil 2022-strategie, geloven de Braziliaanse autoriteiten dat ze van het land een leider in de BRICS-landen kunnen maken wat het gebruik van ict betreft, om “het niveau van het land op het vlak van economische en sociale ontwikkeling en openbaar beheer op te krikken. Dat zou het land helpen om zijn structurele problemen op te lossen dankzij een zeer concurrerende en innovatieve ict-industrie in strategische sectoren.”

Het Braziliaanse it-bedrijf dat bij ons het meest bekend is, is ongetwijfeld it-dienstverlener Stefanini, dat eind 2010 de activiteiten van Techteam overnam. Het bedrijf haalde in de zomer van 2012 de voorpagina van het nieuws naar aanleiding van het ontslag van ongeveer 160 werknemers in zijn callcenter.

VOORBEREIDING

Aan lokale mogelijkheden dus geen gebrek, maar de Braziliaanse markt aanboren vereist wel een goede kennis van het land, de taal (Portugees) en de gewoonten. Ook een lokale aanwezigheid is een voorwaarde om deze markt te veroveren. Er moet rekening gehouden worden met andere minder tastbare factoren alvorens voet te zetten op deze markt, namelijk de hoge corruptiegraad en de vaak gebrekkige infrastructuur (hoewel er met het WK Voetbal een zekere achterstand zou worden ingehaald). De bureaucratie en administratieve complexiteit zetten ook een rem op een lokale vestiging. Bovendien mag de regel van 65 % lokale content niet worden onderschat.

Marc Husquinet