Van chirurgische boormallen over avatars in drie dimensies tot juwelen op maat: de producten die uit de printers van Materialise rollen kunnen niet meer onder één noemer gevat worden, maar luiden wel een nieuwe industriële revolutie in.

Vandaag rollen er nog miljarden identieke producten van de band in China, maar straks maken 3D-printers het mogelijk om -voor een scherp prijsje- lokaal en op maat te produceren. Verre toekomstmuziek? Welnee. De industrie was in 2012 al goed voor 1,3 miljard euro, een derde meer dan een jaar eerder. MakerBot, één van de Amerikaanse bedrijven die goedkope 3D-printers verkoopt, sleet op twaalf maanden tijd ruim 10.000 toestellen.

3D-printen is trouwens helemaal niet nieuw. ‘Additive manufacturing’ (een andere naam voor printen per laag) bestaat al een kwarteeuw, met dank aan Belgische pioniers zoals het Materials Research Center aan de KU Leuven, gebitsprothesespecialist Melotte, en natuurlijk het Leuvense Materialise. De spin-off van de KU Leuven is niet alleen een wereldspeler in software voor 3D-printtoepassingen, hij maakt ook zelf heel wat 3D-materiaal. Voor artsen bijvoorbeeld (de kunststoffen hulpstukken van Materialise worden gebruikt voor zo’n 5.000 operaties per maand), maar evengoed voor kunstenaars. Iemand als Wim Delvoye is kind aan huis aan de Technologielaan in Haasrode. Anno 2013 is Materialise actief in een 60-tal landen, telt het ruim 800 medewerkers, en realiseert het een omzet van 63 miljoen euro. Dat is niet slecht voor een bedrijf dat nauwelijks gekend is bij het grote publiek. Komt daar verandering in, nu 3D-printing een echte hype is geworden op de consumentenmarkt?

“Wij gaan geen printers verkopen, laat dat duidelijk zijn”, lacht executive vp Bart Van der Schueren van Materialise, “maar we spelen wel in op de b2c-trend met i.materialise.com, een webplatform waarop consumenten hun ontwerp kunnen plaatsen om het vervolgens af te printen op onze installaties. We hanteren daarbij prijzen die voor iedereen betaalbaar zijn.” Van der Schueren spreekt over een succesverhaal. “Het aantal aanvragen verdubbelt jaarlijks”, klinkt het. “De prints variëren van avatars tot decoratieve producten en héél veel juwelen. Ook wisselstukken voor huishoudtoestellen zijn populair, al moeten geïnteresseerden die natuurlijk in 3D kunnen natekenen.”

Intussen biedt Materialise een heel arsenaal van materialen aan, van kunststoffen zoals harsen en thermoplasten, over keramiek voor borden en eierdopjes, tot edele metalen zoals goud. “Daarom ook dat wij als professioneel bedrijf toch een meerwaarde kunnen bieden ten opzichte van de b2c-printers die nu al verkocht worden. Die toestellen printen vaak met minderwaardige substanties.”

De meeste producten uit de Materialise-galerij kosten tussen de 25 en de 50 euro, “al betaal je voor juwelen toch al snel enkele honderden euro’s. De goedkoopste objecten veranderen al voor enkele euro’s van eigenaar.”

Mini-ondernemingen

Omdat de ontwerpen zo betaalbaar zijn, duiken er in het kielzog van Materialise heel wat mini-ondernemingen op. “Voor entrepreneurs is 3D-printen een zegen”, knikt Van der Schueren. “We werken vaak samen met ontwerpers die hun concepten moeilijk verkocht krijgen aan ketens of aan designmerken. Wanneer die mensen een product hebben ontwikkeld dat ‘printbaar’ is, kunnen ze een webwinkeltje huren op i.materialise.com en alsnog beginnen te verkopen. Zo is er een hele business ontstaan rond producten die in eerste instantie enkel virtueel bestaan, en pas afgeprint worden wanneer iemand er geld voor op tafel legt.”

i.materialise.com doet denken aan de 3D-marketplace van het Nederlandse Shapeways (zie verderop in dit dossier). Zijn de Leuvenaars klaar voor de verscherpte concurrentie? “Er komen inderdaad heel wat nieuwe spelers bij, maar het marktpotentieel is zodanig groot, dat er voldoende ruimte is voor iedereen.”

Healthcare

Momenteel is het vooral de medische wereld die op zijn kop gezet wordt door 3D-printing, en ook bij Materialise is dat één van de belangrijke groeipolen. “Een menselijk lichaam is van nature uit uniek, en met 3D-printing kan je persoonlijke medische producten maken. Logisch dus dat geneeskunde op maat aan belang wint.”

“In de medische markt is Materialise trouwens zowat de grootste speler ter wereld”, benadrukt de vp. “Bijna de helft van onze omzet komt uit dat segment. Meer specifiek focussen we op voorwerpen zoals chirurgische boormallen en op dingen als gebitsprotheses en schedel-, heup en oogkasimplantaten. “Voorts helpen we ook heel wat nieuwkomers in de implantatenbranche met hun opstart. En via dochters als Materialise Dental (Leuven), Mobelife (Leuven) en OBL (Parijs) proberen we onze eigen graantjes mee te pikken van die bloeiende business.”

Frederik Tibau