Face change memory, watergekoelde chipsystemen, augmented reality shopping en intelligente power grids: in het IBM Research Lab in Zurich werken ingenieurs aan de technologieën van morgen.

In de prachtige groene heuvels rond het meer van Zurich is één van IBM’s meest vooraanstaande onderzoeklabo’s in de wereld gevestigd. Wie in de nieuwe iPhone geïnteresseerd is, heeft daar niets te zoeken. Maar wil je weten hoe spintronics de snelheid van ram aan de voordelen van flashgeheugen linkt, of hoe grote ondernemingen hun energieverbruik beperken met behulp van big data, dan ben je aan het juiste adres.

Om een blik te werpen op wat er ons in de komende 10 jaar allemaal te wachten staat, had IBM enkele Europese journalisten uitgenodigd in Zurich. Eén van de projecten die in het oog sprongen, was een samenwerking tussen Big Blue, Zwitserlands grootste retailer Migros en de plaatselijke elektriciteitsboer Swissgrid, die ook voor België interessant kan zijn.

De koelcellen van Migros, die een opslagruimte hebben van 200.000 vierkante meter (het equivalent van 30 voetbalvelden), moeten constant op een temperatuur van -28 graden Celsius gehouden worden willen de levensmiddelen niet bederven. Hiervoor zijn koelmachines nodig die de klok rond 3 megawatt opsouperen, wat enorm veel geld kost.

Het pilootproject FlexLast is in het leven geroepen om hier iets aan te doen. In de eerste plaats helpt het Migros om beter te begrijpen wanneer de koelelementen op volle kracht moeten draaien, en wanneer het allemaal wat minder mag en er dus bespaard kan worden. “Simpel gezegd zal de airco dankzij FlexLast pas in het rood gaan wanneer het erg warm is buiten, of wanneer de cargodeuren gedurende lange tijd geopend worden om te laden of te lossen, en gaat hij minder verbruiken wanneer er geen hernieuwbare energie meer voorradig is”, vertelde Doug Dykemann van IBM.

Om een dergelijk ‘evenwicht’ te bekomen tussen energieproductie en energieverbruik, laat IBM een set van analysetools en softwarealgoritmes los op de datasets van Migros, bijvoorbeeld op de gegevens over het weer, of op de informatie over logistiek (hoeveel de inkomende goederen wegen en hoelang het duurt vooraleer ze -28 graden bereikt hebben).

“We weten wanneer onze trucks laden en lossen, en we kennen de schema’s van onze werknemers”, vertelde Walter Arnold van Migros. “Die data linken we aan onze behoeften en aan de beschikbaarheid van hernieuwbare energie. Zo kunnen we niet enkel besparen op de elektriciteitsrekening, maar werken we ook mee aan de stabiliteit van het Zwitserse elektriciteitsnet.”

Het kan een ideetje zijn voor onze Belgische retailers, nu ons land door de recente problemen aan twee kerncentrales geconfronteerd wordt met de mogelijkheid van een black out.

Microkanaaltjes

En nu we toch over energiebesparende technologieën hebben: het is de IBM-onderzoekers gelukt om zonnepanelen 100 keer efficiënter te maken dankzij het gebruik van…. water! Te hoge temperaturen in paraboolspiegels maken zonnecellen inefficiënt, maar als je de cellen koelt met behulp van water (dat door ultrakleine microkanaaltjes gestuwd wordt), dan sla je twee vliegen in één klap.

“We ‘hergebruiken’ hiervoor een technologie die eigenlijk bedoeld was voor het koelen van computerchips”, vertelt expert Bruno Michel van IBM. “In droge gebieden waar weinig elektriciteit voorhanden is kan je met dergelijke cellen én meer stroom opwekken én proper water leveren. Bij het ontzilten warm je water normaal gezien op om het zout er uit te kunnen filteren. Dat is duur, en je verspilt nog eens energie ook. Het water dat gebruikt wordt voor de koeling van de zonnecellen waar wij aan werken, is daarentegen al opgewarmd. Tel maar uit de winst.”

Frederik Tibau