Met de nakende komst van het nieuwe overheidsnetwerk Fedman III zet Fedict, de federale overheidsdienst voor ict, een essentiële stap in de richting van een ‘government cloud’.

Het begon wat te prangen, de regeringsbeslissing om de aanbestedingen uit te schrijven voor de vernieuwing van het overheidsnetwerk Fedman II. Dat vertoonde stilaan capaciteitsproblemen, nadat het bestaande contract al een jaar verlengd had moeten worden omdat de regering in lopende zaken zat. Maar die regeringsvorming geraakte maar niet uit de impasse, waardoor Fedict dit jaar aandrong op de uitzonderlijke maatregel om de openbare aanbesteding voor Fedman III er in lopende zaken door te duwen. Dat gebeurde uiteindelijk begin september. De lastenboeken krijgen vorm en Fedict-cto Peter Strickx wil voor Data News wel een tip van de sluier oplichten.

Geen Fedman II++

Fedman I, wat staat voor Federal Metropolitan Area Network, kwam er in 2002 als één van de grote ‘bouwstenen’ die Fedict samen met overheidsdienst Belnet op poten zette om vaart te zetten achter e-government in ons land. “We lanceerden de aanbesteding in februari en in september waren we in productie. Dat was ongelooflijk snel. “Voor de federale overheidsdiensten (FOD’s) betekende het een revolutie, aangezien die voordien met lijntjes van maximum 1 Mbps werkten en nu van volledig redundante verbindingen van 100 Mbps konden gebruikmaken. Bij Fedman II werd de bandbreedte naar 1 Gbps geüpgradet.

“Moesten we die capaciteit voor Fedman III nu opnieuw gewoon optrekken?”, zo klonk de vraag die ze zich bij Fedict stelden, vertelt Strickx. “Waar willen we staan in 2015? Hoe zorgen we er met Fedman III voor dat we voor de verschillende FOD’s de drempel zo laag mogelijk leggen om van de Fedict-diensten gebruik te blijven maken?” Op basis van die vragen concludeerden ze bij Fedict dat ze niet moesten werken aan een ‘Fedict II++’, maar aan een modern netwerk dat geënt is op de toekomst. En dat Fedman III de fundamenten voor een ‘government cloud’ moest leggen. “Het mag in de toekomst niet meer uitmaken waar – op welke servers, in welk datacenter – bepaalde diensten draaien. Daar moet complete transparantie in komen.”

Consolideren

De belangrijkste nieuwigheid van Fedman III is de komst van een glasvezelring. “De beperking van Fedman II was de volgende”, schetst Strickx. “Als bijvoorbeeld de FOD Financiën aan disaster-recovery wilde doen door de data te spreiden over verschillende sites, hadden ze idealiter een bijna permanente synchronisatie nodig met de disaster-recovery-site. Dan kom je er niet met je 1 Gbps-lijnen.” Vandaar de fiber ring, die de bandbreedte zal optrekken naar enkele tientallen Gbps. Zo wordt de synchronisatie tussen verschillende datacenters in ‘real time’ mogelijk.

Strickx denkt zelfs al een stap verder. “Veel FOD’s hebben vandaag eigen datacenters – of noem ze veeleer computerzalen aangezien niet echt voldoen aan de eisen van een modern datacenter op vlak van toegang, koeling en dies meer. Er zijn vandaag nog 15 à 20 van dergelijke exemplaren. Met de komst van Fedman III kunnen we de FOD’s de kans geven om te consolideren op 4 à 5 datacenters: 3 in het beheer van Fedict, 1 waar Belnet zijn diensten haalt en eventueel zelfs nog een commercieel datacenter (colocatie) als extra back-up.” Hij ziet niets dan voordelen. “De FOD’s kunnen dan niet alleen profiteren van een betere netwerkverbinding, ze kunnen ook rekenen op een grotere beschikbaarheid van hun applicaties (Fedman kan in de voorbije 5 jaar al een beschikbaarheid voorleggen van 99,993 procent, nvdr), ze kunnen kosten besparen en ze professionaliseren omdat die ‘overheidsdatacenters’ van een veel hoger niveau zullen zijn dan de bestaande computerzalen.”

Strickx rekent even voor: “Als een FOD een eigen datacenter zou moeten bouwen dat voldoet aan alle moderne eisen, kost dat ettelijke miljoenen euro’s. De totale prijs van Fedman III schatten wij op iets meer dan 8 miljoen euro over 5 jaar.” Door gebruik te maken van de gemeenschappelijke infrastructuur hoeven de FOD’s niet zelf te investeren en besparen ze jaarlijks naar schatting elk 120.000 tot 150.000 euro, denkt Fedict.

Privacy

En zo vormt Fedman III een bouwsteen voor die ‘g-cloud’ waarvan Strickx en de zijnen dromen. “Vanaf de komst van Fedman III, die gepland staat voor maart 2012, kunnen we virtuele machines gaan aanbieden, die de overheidscloud vorm zullen geven. Juridische of wettelijke implicaties heeft dat niet,” zegt Strickx. “Er bestaat geen wet die zegt dat de gegevens van een FOD op servers binnen de gebouwen van die FOD moeten staan.” Wel moet natuurlijk strikt toegezien worden op de privacy en security. “Maar dat is een kwestie van procedures, niet van de plaats. Je kan je immers afvragen wat het gevaarlijkste is: je data in colocatie bij een grote professionele speler plaatsen of op servers in een eigen computerzaaltje waar je zomaar externen kan laten binnenwandelen die overal aan kunnen?”

Stefan Grommen

Door gebruik te maken van de gemeenschappelijke infrastructuur kunnen de FOD’s jaarlijks zo’n 120.000 tot 150.000 euro besparen.