Er zijn tal van webgebaseerde opslagdiensten. U kunt ze gebruiken als een usb-stick in de cloud, maar sommige diensten gaan verder en bieden een volledig online samenwerkingsplatform met webopslag als centrum. Vorig jaar testten we er al een aantal. Dit keer bekijken we vier nieuwe: Crashplan, Spideroak, Wuala en ZumoDrive.

In Data News nr. 21 van 2010 testten we box, Dropbox, Microsoft Live SkyDrive, Nomadesk en Wuala. Wuala hernemen we, omdat deze dienst onlangs vernieuwd werd. Verder kijken we naar Crashplan, Spideroak en ZumoDrive.

Cloudopslag gedraagt zich als een virtuele harde schijf die u via het web kunt bereiken. Dat heeft heel wat voordelen. Met name de flexibiliteit: u kunt op elke locatie en met eender welk soort computer aan uw bestanden. Als de dienst het mogelijk maakt om één of meer bestanden makkelijk aan derden ter beschikking te stellen, dan maakt zo’n cloudopslag ook het uitwisselen van bestanden met collega’s en e-mailcorrespondenten erg eenvoudig. Cloudopslagdiensten zijn uiteraard commercieel en doen het dus niet gratis. Er is wel vaak een gratis basisabonnement waarbij u slechts een zeer beperkte hoeveelheid opslagruimte kunt gebruiken: meestal hooguit 2 GB. Wenst u meer ruimte of meer functionaliteit, dan moet u een of ander abonnement afsluiten.

Beveiliging

Er zijn er vaak problemen geweest met de beveiliging van cloudopslagdiensten. Van Amazon tot DropBox: ze hebben allen steken laten vallen. Daardoor konden onbevoegden plots en gedurende enige tijd aan bestanden die normaal afgeschermd hadden moeten zijn. Bij Amerikaanse diensten is ook er altijd het vraagstuk van de toegankelijkheid van de opgeslagen data voor de Amerikaanse overheid. Volg daarom enkele basisprincipes wanneer u een webgebaseerde dataopslagdienst gebruikt. Bewaar uw data bijvoorbeeld altijd redundant en gebruik de cloudopslag dus nooit voor unieke bestanden. Zorg er ook voor dat u uw opgeslagen data zelf versleutelt. Bij cloudopslagsystemen die zich als een driveletter onder Windows of een koppelbaar volume onder Linux of MacOS laten aanhechten, kunt u dat met software zoals TrueCrypt. Gebruik dat ook bij een Amerikaanse dienst die zelf encryptie biedt, want de overheid kan daar immers nog altijd aan uw bestanden als ze dat wenst.

Testmethode

Het is niet eenvoudig om een nuttige snelheidstest van cloudopslagdiensten uit te voeren. De werksnelheid is immers afhankelijk van heel wat variabelen: de eigen internetbandbreedte, routing, bandbreedtebeheer, overdrachtsmethode, type van bestanden, gebruikte compressie, al dan niet gebruikte encryptie, noem maar op. Bovendien kunnen ook de parameters van het opslagabonnement een invloed op de snelheid hebben. We kozen bij elke dienst een basisabonnement en gebruikten daar de standaardinstellingen. Vervolgens voerden we een steekproef uit door twee folders te uploaden en weer te downloaden. De eerste folder is zo’n 13 MB groot en bevat in totaal 128 bestanden van verschillende soorten en groottes (documenten en plaatjes). De tweede folder is een rar-archiefbestand van 164,8 MiB. We meten de snelheid van de overdrachten. Dat leert ons onder meer of multithreaded downloads mogelijk zijn en of er snelheidsverschil opduikt tussen normale bestanden of reeds gecomprimeerde. We drukken de gemiddelde snelheden van deze steekproeven uit in KB/s. De testen werden uitgevoerd met een veel snellere internetverbinding dan vorig jaar; de snelheidsmetingen kunt u dus niet met de vorige keer vergelijken.

CRASHPLAN

Het Amerikaanse Code42 heeft met CrashPlan een eigenzinnige aanpak. Eigenlijk gaat het om back-upsoftware voor Windows, Mac, Linux en OpenSolaris. Het bijzondere aan deze back-upsoftware is dat de bestemming een lokaal aangesloten drive kan zijn, computers van familie en vrienden, of een cloudopslagvolume. Er is een gratis versie voor persoonlijk en ‘plus’-versies voor professioneel gebruik en voor bedrijven. De abonnementsformules zijn afhankelijk van de functionaliteit die u wenst en de opslagruimte. Het gratis abonnement biedt alleen gedurende een probeerperiode van 31 dagen gratis cloudopslag, heeft beperkte functionaliteit en toont reclame. Betalende abonnementen hebben meer functionaliteit en tonen geen reclame. De software ondersteunt volautomatische back-ups en synchronisatie en is in Java geschreven, wat verklaart waarom Code42 ze gemakkelijk ter beschikking kan stellen voor uiteenlopende platformen.

Beveiliging

CrashPlan werkt standaard met 128 bit encryptie voor de gratis dienst en 448 bit Blowfish-encryptie voor de Plus-diensten. Er is geen ondersteuning voor AES (behalve tijdens de transmissie) en CrashPlan beheert de sleutels. Dat wil meteen zeggen dat de Amerikaanse overheid altijd toegang kan eisen tot uw data, tenzij u alsnog zelf voor encryptie zorgt. Er is een Nederlandse uitbater die met CrashPlan-technologie werkt en garandeert dat uw data op Europese servers onder Europees recht opgeslagen wordt en dus niet opgeëist kan worden door de Amerikanen.

Praktijk

Het installeren van de software gaat met een makkelijke wizard. Als u CrashPlan voor het eerst gebruikt, moet u een account aan te maken. Daarna kunt u al uw pc’s van diezelfde account laten gebruik maken. Er is geen beperking op het aantal computers of de omvang van de opslagruimte voor het gratis abonnement, maar die opslagruimte is wel slechts 31 dagen ter beschikking en wordt daarna wél betalend. U kunt derden uitnodigen gebruik te maken van uw back-upruimte met behulp van een uit zes alfanumerieke tekens bestaande authenticatiecode. Hierbij kunt u zelf opgeven welke map in die opslagruimte moet dienen voor derden. Andersom kunt u uw eigen data ook back-uppen naar andere computers van derden die daarmee instemmen. Daarmee krijgt u dus een rijk aanbod aan bestemmingen: lokale schijven, computers in uw netwerk, computers van derden via het internet en de cloudopslagruimte van CrashPlan zelf. De software laat u back-ups maken naar meerdere bestemmingen tegelijk als u dat wenst. Herstellen of downloaden van de geback-upte data kan via de clientsoftware, maar ook door in te loggen via een browser. In het laatste geval stopt de website van CrashPlan meerdere bestanden in één ziparchief vooraleer u het kunt downloaden. Als er maar één bestand is en het is zelf een archief, pakt hij het niet opnieuw in. Helaas wordt maar één downloadthread ondersteund, wat de efficiëntie van de download beperkt. Tijdens onze test maten we een uploadsnelheid van 36 à 37 KB/s en een downloadsnelheid van 140 KB/s voor de eerste directory en 176,43 KB/s voor het RAR-archief. Dat is dus niet bepaald snel.

SPIDEROAK

Het Amerikaanse Spideroak is in 2007 opgericht als een cloudopslagdienst voor online opslag en back-up. Hierbij zijn mogelijkheden voorzien om de data te delen met anderen en te synchroniseren met mobiele toestellen en allerlei opslagmedia. Spideroak biedt browsertoegang tot de bestanden. Gezamenlijk werken aan documenten en andere bestanden is mogelijk met wachtwoordbeveiligde ‘ShareRooms’. De clientsoftware is beschikbaar voor Windows, Linux en de Mac.

Beveiliging

Spideroak gebruikt een combinatie van 2048 bit RSA en 256 bit AES encryptie in een gelaagd systeem en bewaart bovendien de gebruikerswachtwoorden nooit als gewone tekst op zijn servers: ook die zijn 256 bit AES versleuteld. Dat betekent meteen, dat Spideroak zelf niet in staat is uw data te decrypteren, zelfs niet “als er iemand een geweer onder hun neus duwt”, zoals ze het zelf zeggen. Als u uw wachtwoord vergeet, kan niemand nog aan uw data. Dat klinkt prima, maar wij wensen toch één puntje aan te raken. De Amerikaanse “Patriot Act” verplicht Amerikaanse bedrijven namelijk een methode te voorzien om opgeslagen data altijd te kunnen doorzoeken naar bepaalde triggerwoorden. En dat vereist natuurlijk dat opgeslagen versleutelde data gedecrypteerd kan worden. Als Spideroak dit niet voorzien heeft, kunnen ze juridische problemen krijgen. Met name een minimum gevangenisstraf van vijf jaar als blijkt dat de gebruikte encryptie meegeholpen heeft bij de uitvoering van een financiële of terroristische misdaad. Dus hoe groot is dan de kans dat Spideroak toch een achterdeurtje voorzien heeft voor de Amerikaanse overheid?

Praktijk

Bij de eerste uitvoering van de client wordt uw account aangemaakt en genereert het systeem op uw lokale pc een 2048 bit encryptiesleutel met behulp van het door u lokaal opgegeven wachtwoord. Alleen de sleutel wordt dan verzonden naar de systemen van Spideroak en dus nooit uw onversleutelde wachtwoord. De clientsoftware gedraagt zich als een back-upprogramma dat ook kan synchroniseren en een tijdmachine-achtig versiebeheer heeft. De software heeft een ‘share’-tab voor het aanmaken van een of meer gedeelde opslagruimtes met anderen. Er is geen virtuele drive, zodat u dus niet vanuit eender welke andere software meteen kunt lezen en schrijven van en naar uw cloudopslagruimte. Zelf voor extra encryptie zorgen is dan ook niet zonder meer mogelijk. Onze test liet gemiddelde uploadsnelheden zien van 45,33 KB/s voor de comprimeerbare folder en 35,94 KB/s voor het rar-archief. Downloaden via de webinterface ging voor de eerste folder singlethreaded, vermoedelijk omdat in real-time een ziparchief voor die folder aangemaakt werd en aan de downloadmanager van de webbrowser dus op voorhand geen juiste omvang meegedeeld kon worden. Hier noteerden we een gemiddelde downloadsnelheid van 178,15 KB/s. Het losse rar-archief downloaden ging wél multithreaded en dat haalde dan een gemiddelde downloadsnelheid van 298,53 KB/s wat niet bepaald snel is.

WUALA

Wuala (uit te spreken op zijn Frans als ‘voilà’) werd in 2008 ontwikkeld door Caleido AG, een spin-off van het Zwitserse Federaal Instituut voor Technologie (ETH) in Zürich. In 2009 werd het gekocht door de Franse opslagspecialist LaCie. De onderliggende technologie kan ook resources delen en de opgeslagen gegevens in stukjes over een opslagcloud verdelen. Wuala heeft een gratis versie, verschillende betaalde formules, maar ook een formule waarbij gebruikers extra opslagruimte krijgen als ze een deel van hun eigen harde schijf aan die opslagcloud toevoegen. Dit houdt ook in dat u een stukje van uw bandbreedte deelt met andere Wuala-gebruikers. Uw computer moet verder gemiddeld vier uur per dag online zijn.

De Wuala-client is beschikbaar in Java en voor Linux, Mac OS en Windows. De software voegt een extra schijf toe aan uw systeem (standaard een W-schijf) die exact op dezelfde manier werkt als een lokale schijf. Maar uiteraard worden de gegevens opgeslagen in de Wuala-wolk. U kunt ook de klantsoftware gebruiken om bestanden op Wuala te plaatsen. De betaalde en gedeelde versies bieden extra functionaliteit zoals automatisch back-ups, versiebeheer en uitwisselen van gegevens met beheerbare gebruikersgroepen. Het is ook mogelijk te zoeken naar bestanden, zowel in de eigen verzameling, in die van groepen waartoe u behoort als in de publieke bestandsruimte van Wuala. In die publieke ruimte vindt u onder andere alle documentatie en informatie over de API. Veel van de gebruikte software is overigens open source en Wuala zelf draagt ook bij aan allerlei open source projecten. Deze dienst hebben we in november vorig jaar al getest, maar Wuala vernieuwde ondertussen zijn cliëntsoftware volledig. Voortaan levert Wuala een aantal functionele upgrades zoals ‘Pro’-functies (automatische back-ups, synchronisatie en versiebeheer). Deze zijn kosteloos beschikbaar voor alle klanten. De nieuwe vormgeving van de interface heeft veel invloed op de gebruikerservaring. Dankzij de vereenvoudigde navigatie zijn alle bewerkingen nu snel en eenvoudig uit te voeren: van het plannen van een automatische back-up tot het configureren en beheren van een bedrijfsgroep.

Beveiliging

U bent niet verplicht delen van uw eigen systeem aan de Wuala-cloud toe te voegen, maar het is wel mogelijk dat gegevens die u op uw Wuala-schijf plaatst in die cloud terechtkomen. Hoe zit het dan met de privacy en beveiliging? Alle bestanden worden versleuteld met AES. Uw wachtwoord wordt alleen lokaal opgeslagen, niet op Wuala. In principe kan dus niemand anders aan uw gegevens. De Wuala-servers bevinden zich in de Europese Unie en dus zijn de Europese wetten van toepassing, niet de Amerikaanse.

Praktijk

De nieuwe Windows-client spreekt de taal waaronder uw besturingssysteem draait. Voor ons was dat dus het Nederlands. Niettemin bleken zowat alle dialogen en menu’s flink doorspekt met Engelse zinnen en termen: allemaal dingen die niet behoorlijk in het Nederlands vertaald werden. Daar is dus nog altijd wat werk aan en het staat nog steeds erg slordig. De software biedt een interface die erg lijkt op die van de Windows-verkenner en ook vrijwel hetzelfde werkt. Daarnaast wordt er in de Verkenner ook een drive W: aangemaakt waarmee u naar wens bestanden kunt uploaden, back-uppen of synchroniseren. En dat kunt u ook automatiseren. Waar vroeger alleen hele folders gedeeld konden worden met anderen, kan dat nu ook met individuele bestanden. En het delen kan met individuele contacten of met groepen van contacten. Voor het terughalen van bestanden kan een “tijdreis” gemaakt worden, net zoals bij het ‘Time Machine’-systeem van Apple. Een webinterface is er niet en dus kan ook geen downloadbeheerder gebruikt worden om multithreaded te downloaden. Als u inlogt in de website, wordt een Java-client gestart die als twee druppels water op de gewone Windows-client lijkt. Onder Linux blijkt die meteen een aangekoppeld schijfstation op de desktop te plaatsen waarmee te werken valt zoals met de W:-drive onder Windows. Leuk! We maten een gemiddelde uploadsnelheid van 27,47 KB/s voor de oncomprimeerbare en 62,72 KB/s voor de comprimeerbare data. Het downloaden ging tegen respectievelijk gemiddeld 189,33 en 457,78 KB/s.

ZUMODRIVE

Het Amerikaanse Zecter is een echt cloudbedrijf, in de zin dat het zijn geld exclusief verdient met internetdiensten. Het is sinds vorig jaar een onderdeel van Motorola. De opslagdienst heet ZumoDrive en standaard voegt het systeem niet geheel onlogisch een drive Z: toe aan Windows. ZumoDrive is ook beschikbaar voor Mac en Linux. De Linux-versie is niet bepaald voor novices, vermits die bestaat uit een tar-archief zonder installeerscript en dus volledig handmatig in uw systeem gevoegd moet worden. ZumoDrive voor Windows en voor Mac komt wel met een installeermodule die alles netjes in orde maakt. U mag ZumoDrive gratis gebruiken tot 1 GB. ZumoDrive maakt gebruik van de S3-cloud van Amazon voor de data-opslag, maar dat vermelden ze nergens expliciet. Standaard maakt ZumoDrive gebruikt van folderlinking. Dat is een synchronisatiekoppeling tussen een lokale map en een gelijknamige op de ZumoDrive-cloudopslag. Transfers tussen de locale en de cloudmappen worden bovendien gecachet, zodat u nooit moet wachten op up- of downloads. U kunt cloudfolders delen met andere gebruikers en zelfs met het grote publiek als u dat wenst, maar uiteraard ook met uw eigen mobiele toestellen zoals netbooks en smartphones. Bovendien heeft ZumoDrive standaard al een paar mappencategorieën voorzien die Windows en Linux zelf ook hebben: documenten, foto’s of afbeeldingen, muziek en video’s.

Beveiliging

ZumoDrive rept op zijn website met geen woord over de beveiliging. Er is wel webtoegang en webverkeer via https, wat dus een 128-bit TLS-encryptie inhoudt, maar dat wordt niet afgedwongen en toegang zonder encryptie is dus ook mogelijk. We zouden dit dus als zeer onveilig moeten bestempelen als we niet wisten dat het onderliggende systeem Amazon S3 is. En dus krijgt u logischerwijze het hele beveiligingssysteem van de Amazon-cloud mee. Helaas heeft die een paar zwakke punten, zoals het ontbreken van standaard opslagencryptie. Bovendien staat alles op Amerikaanse servers uitgebaat door Amerikaanse bedrijven op Amerikaanse bodem. U kunt zelf wel voor opslagencryptie zorgen met behulp van een hulpmiddel van derden zoals TrueCrypt, maar dan verliest u weer de optie om via het web aan uw bestanden te kunnen.

Praktijk

De Windows-versie van ZumoDrive gebruikt standaard het Engels, maar u kunt een andere taal kiezen. Frans is mogelijk, maar Nederlands en Duits ontbreken. In de gratis versie is de opslag beperkt tot 1 GB, maar niet vermeld is een bijkomende beperking waarbij een download via het web maar 100 MB groot mag zijn. Ronduit belachelijk vermits via de Z: drive in Windows wel downloads van meer dan 100 MB mogelijk zijn. We hebben er ook moeite mee dat de webtoegang tot de cloudopslag alleen mappen ziet en geen bestanden. Daardoor is het niet mogelijk één enkel bestand te bekijken of te downloaden. In de praktijk is het dus alleen goed te gebruiken als u dat doet met de geïnstalleerde software en niet via het web. Omdat alle transfers van bestanden gecachet worden, kunt u vrijwel even snel met de cloudopslag werken als met een lokale map of folder. Er zijn wel instellingen om meer of minder lokale harde-schijfruimte voor die cache te gebruiken: standaard staan die op de grootste werksnelheid ingesteld en dus de grootste cacheomvang. Met moderne harde schijven is dat immers geen probleem, maar mocht u op een computer met zeer beperkte lokale opslag werken, dan kunt u dat dus inperken. Het werkt in elk geval erg transparant. Wij hebben honderden megabytes aan bestanden van en naar de ZumoDrive gekopieerd en dat gebeurde telkens binnen hooguit vier seconden. Dat wil zeggen: Windows kwam binnen die tijd vertellen dat alles gekopieerd was. In werkelijkheid is natuurlijk alleen de cache gevuld en moet alles nog in de achtergrond naar de cloudopslag geüpload worden. Daar is geen echt duidelijk zicht op. Er is een ZumoDrive-console waarmee u via een bestandenstatus kunt zien welke transfers bezig zijn, maar dat is op zijn minste verwarrend omdat die vaak de indruk wekt alsof alles klaar is terwijl hij even later toch weer verdergaat. Dat maakt het overigens ook extreem moeilijk om een snelheidsmeting uit te voeren. Bij onze testdirectory kwamen we maar aan een zeer lage uploadsnelheid van 3,95 KB/s terwijl het rar-archief een meer respectabele 39,18 KB/s haalde. Bij de webdownload ging het multithreaded en maten we 753 KB/s. Het rar-archief konden we niet via het web downloaden vanwege de idiote omvangsbeperking tot 100 MB.

CONCLUSIE

CrashPlan werkt redelijk veilig (zeker als u het afneemt bij de Europese leverancier), maar helaas ook erg traag. Spideroak is onderworpen aan de Amerikaanse wetgeving en u kunt het zelf ook niet strakker beveiligen omdat er geen virtuele drive aangemaakt wordt. Wuala steekt technisch interessant in elkaar steekt en is de beste presteerder van deze test. ZumoDrive vinden we onduidelijk werken omdat het heel moeilijk is om te weten wanneer uploads nu echt voltooid zijn. Bovendien is de beperking op webdownloads tot 100 MB ergerlijk. In deze test bevelen we daarom Wuala als beste keus aan. Onze winnaars van de vorige test, Dropbox en Nomadesk, staan echter nog altijd een trapje hoger.

Johan Zwiekhorst

In deze test bevelen we Wuala als beste keus aan. Onze winnaars van de vorige test, Dropbox en Nomadesk, staan echter nog altijd een trapje hoger.