Hoe idyllisch subtropisch Sotsji ook moge wezen, er zijn wellicht weinig plekjes op de wereld waar het nog moeilijker is om de ict-infrastructuur voor een editie van Olympische Spelen uit de grond te stampen.

Hoe vreemd het is om Olympische winterspelen te houden in de buurt van een subtropisch strand- en kuuroord, werd al ten overvloede belicht. Maar hoezeer deze uithoek van Rusland ict’ers voor uitdagingen stelt, zal wellicht nog niet bij velen zijn doorgedrongen.

IN EEN KLEIN (UIT)HOEKJE

Al in het Sovjet-tijdperk was Sotsji een plek waar al wie dat kon naartoe trok voor een periode van ontspanning in een kuuroord. Zo had Jozef Stalin – afkomstig uit het nabijgelegen Georgië – hier een favoriete datsja (buitenverblijf). Nadat een ander populair vakantiegebied – de Krim-streek – aan Oekraïne werd overgelaten, groeide de populariteit van Sotsji nog in Rusland.

Maar de infrastructuur van dit tussen kust en gebergte geperst vakantieoord hield helaas geen gelijke tred met de groeiende en hedendaagse eisen. Bovendien bevond Sotsji zich na het uiteenvallen van de Sovjet Unie zich plots in een klein en ver uithoekje van Rusland. Een oord waar amper wegen naartoe leidden, laat staan de internet-highway. Rond de tijd waarop Sotsji als de locatie van de winterspelen werd aangekondigd, was McDonalds ongeveer de enige plek waar je snelle wifi vond. Een oord waar zelfs de stroomvoorziening amechtig was en geregeld enkele dagen per maand uitviel. Kortom, een oord waar het voor Atos – de ‘worldwide it partner’ – een Herculestaak zou zijn om ‘de technologisch meest geavanceerde Olympische spelen’ uit te bouwen.

Atos Business Technologies begon er zeven jaar op voorhand aan, waarna de eerste leden van het team voltijds naar Moskou trokken in 2010, gevolgd door Sotsji in 2012. Tijdens de Spelen zal Atos ongeveer 140 ‘business technologists’ in Sotsji ter plekke hebben, terwijl ook assistentie van rond de wereld wordt geboden, door multidisciplinaire teams, “fier en absoluut gemotiveerd om de volle omvang van Atos’ expertise te demonstreren”, aldus Atos.

Als ‘chief integrator’ fungeert Marta Sanfellu, die al aan alle Spelen sinds Sydney 2000 heeft meegewerkt. Haar eerste indruk van Sotsji? Dat was er een van “een mooie plek, maar met het aanvoelen van een ‘kleine stad’,” en ja, “er werd weinig Engels gesproken.” Je kan je er zo een zucht bij indenken.

MEER IN DE CLOUD

Elke editie van de Spelen is weer anders, en zo ook Sotsji. Terwijl infrastructuurwerken, zoals een verbeterde stroomvoorziening, de aanleg van een nieuwe glasvezelkabel en het beschikbaar maken van 4G (door het Russische Megafon en Rostelecom), voor hun rekening namen, was er voor Atos voldoende werk op de plank. Voor Sotsji werd besloten twee ‘event’ hubs’ uit te bouwen, respectievelijk aan de kust en op de bergsite (de Coastal Cluster en de Mountain Cluster). Tevens worden voor het eerst twee datasites ondersteund, in respectievelijk Moskou (voor alle ‘logistics’ systemen) en Sotsji (voor de verdeling van de resultaten). Die centra zullen “de resultaten wereldwijd verspreiden in minder dan één seconde, instaan voor de accreditatie-badges van de 200.000 leden van de ‘Olympische Familie’, de data van alle 6.000 deelnemende atleten verwerken en de organisatie helpen om de 25.000 vrijwilligers te rekruteren”. Volgens het organisatiecomité zal tijdens de Spelen een beroep worden gedaan op 900 servers en 6.500 computers, beheerd door Atos.

Een andere ‘première’ wordt het uitrollen van de officiële websites van de Spelen in de cloud. Dat kan worden beschouwd als een eerste aanzet tot heel wat meer cloud-toepassingen voor de Spelen in de toekomst. “Als een event dat slechts om de paar jaar wordt georganiseerd, telkens op een andere locatie, met een nood aan een grote informatica-infrastructuur en dat grote datapieken genereert, passen de Olympische Spelen perfect in een cloud computing aanpak”, stelt Atos. Voor Sotsji werd minder een beroep op de cloud gedaan, omdat heel wat grote technologische beslissingen al in 2010 werden genomen, wanneer de cloudmarkt nog minder volwassen was.

Nog een andere ‘première’ wordt dat het Olympisch intranet over een mobiel platform wordt aangeboden.

MET DE HULP VAN DERDEN…

Een klus als de ict-infrastructuur voor Olympische spelen klaar je niet op je eentje, en dus hebben de Olympische spelen een getrapt systeem van leveranciers uitgebouwd (waarbij je ‘rang’ – zoals ‘officiële leverancier’ – meteen ook bepaalt wat je over je bijdrage kan en niet kan zeggen). Zo komt het netwerk/(mobiel) intranet er mede dankzij de inspanningen van Avaya, ‘official supplier of network equipment’. Avaya heeft een netwerk uitgebouwd dat alle mogelijke types dataverkeer aankan, van ondersteuning van het gebruik van tablets en andere mobiele systemen door atleten, officials en toeristen, tot intensieve iptv-stromen. En dat met de nodige scheiding tussen en de beveiligde toegang tot die datastromen door de verschillende groepen gebruikers.

Avaya’s schaalbare wifi-infrastructuur (met 2.500 toegangspunten en 90 kilometer glasvezelkabel) wordt ondersteund door de eigen Virtual Enterprise Network Architecture (VENA) en de hiervoor benodigde infrastructuur (op basis van het Virtual Services Platform 9000). Deze Spelen zullen de eerste ‘fabric enabled’ spelen zijn, stelt Avaya, wat “het ontwerp, uitrollen en beheer van een end-to-end netwerk vereenvoudigt.” Avaya maakt hiervoor gebruik van de VENA Fabric Connect, dat het Shortest Path Bridging protocol implementeert. Dankzij dit laatste wordt waar een toepassing het netwerk ingaat al meteen automatisch bepaald langs welke punten de verbinding zal lopen. Op die wijze kunnen nieuwe diensten snel en met een minimaal beheer worden opgezet, ook als het grote datastromen betreft. Avaya maakt zich sterk dat het ook in Sotsji zijn lange geschiedenis van betrokkenheid bij de Spelen eer zal aandoen, en neemt geen risico’s. Zo voorzag het bedrijf twee volledige ‘generale repetities’ (inclusief ‘fout’-oefeningen) voor de aanvang van de Spelen.

Een belangrijke rol is tevens voor Microsoft weggelegd, dat onder meer zijn cloudplatform Azure aanbiedt ter ondersteuning van de officiële websites van de Spelen.

… OOK UIT BELGIË

Ook uit België nemen bedrijven deel aan de Olympische winterspelen van Sotsji, acht in totaal. De Sports Technology Club (STC) – een initiatief van Agoria – merkt op dat het een ‘moeilijke markt’ was, maar dat vroege contacten mee aan de basis van het succes liggen. Zo belegde de STC al in 2009 een ontmoeting met onder meer de toenmalige Russische premier Poetin, terwijl de bedrijven ook de vruchten plukten door gezamenlijk naar de organisatoren te stappen, aldus Piet Moons, voorzitter van de STC. Twee Belgische technologische sterkhouders verlenen ook nu weer hun medewerking aan de Spelen. Bij beeldspecialist Barco kon men daar evenwel nog niet meer over onthullen dan dat het onder meer om “een led-toepassing” gaat, vergelijkbaar met de grote videowalls waarvoor het bedrijf bekend is. Maar dan wel “een creatieve toepassing ervan”, klinkt de teaser. Daarbij kan aan alles worden gedacht, ook op ongewone plaatsen, allicht tot en met het inbouwen van dergelijke systemen in het dak van een stadium. Daarnaast levert Barco ook visualiseringsystemen voor gebruik in controleruimten (zoals security). Voorts kunnen we rekenen op hoge kwaliteitsbeelden van deze Spelen, dankzij de inspanningen van videoproductie-specialist EVS. Dat bedrijf levert een rist producten en diensten, waaronder XT3 live production servers voor gebruik in zowel het IBC (onder meer voor het produceren van meer dan 800 uur live hd-beelden en live ‘slow motion’ replays) als op de verschillende sportlocaties. Op deze laatsten zullen 200 XT3-servers, verdeeld over meer dan 25 mobiele eenheden, de beelden van meer dan 500 camera’s samenbrengen. Inclusief een nieuwe iXT-applicatie, waarmee ‘on site producers’ clips op tablets kunnen creëren. Daarnaast levert EVS ook zijn IPDirector ‘content management’ suite en een XStore San voor centrale opslag (goed voor meer dan 3.000 uur ‘content’). IPBrowse en IPWeb zijn nieuwe gebruiksvriendelijke tools om snel beelden te kunnen opzoeken en terug te vinden.

Naast Barco en EVS leveren ook Automatic Systems (slagbomen), Bioracer (leverancier van o.a. het Belgisch bobslee-team), Lancer Europe (dranksystemen in horeca), Schréder (verlichting), Stageco (speciale tijdelijke constructies) en Vergokan (kabeldraagsystemen) producten en diensten op deze Olympische Winterspelen.

“GREENFIELD” VOORDEEL

Wanneer de Olympische Winterspelen van 2014 in Sotsji met een ongetwijfeld impressionante openingsceremonie van start gaan, zal snel duidelijk worden of deze spelen inderdaad ‘de technologisch meest geavanceerde Olympische spelen’ zijn. Dat Sotsji vanuit ict-standpunt bekeken in wezen een ‘greenfield’ was, zal allicht de taak van Atos en alle leveranciers het leven makkelijker hebben gemaakt. Maar het terrein was wel heel erg braakliggend, en heel erg afgelegen. Dat zal het eventueel succes van Sotsji op technologisch gebied tot een nog grotere prestatie maken, dan bij voorgaande edities, in meer ‘ict mature’ gebieden het geval was. Ongetwijfeld zullen in de komende veertien dagen hectoliters koffie worden gedronken, liters zweet gelaten en ontelbare vingers worden gekruist.

Guy Kindermans