Alle mensen komen doorheen hun leven tegelijkertijd of opeenvolgend in contact met allerlei zorgverleners en zorginstellingen. Dit is zeker het geval voor de steeds groeiende groepen van chronisch zieke en oudere patiënten. Patiënten zijn bovendien steeds mobieler, in binnen- en buitenland.

Doeltreffende zorg is in deze tijden multidisciplinaire en transmurale zorg, waarbij de zorgverleners goed op elkaar zijn afgestemd. Waarbij ze de informatie over de patiënt en over de stand van de wetenschap goed kunnen kennen én gebruiken wanneer ze deze nodig hebben. Vlotte uitwisseling van gegevens voorkomt overigens ook onnodige meervoudige onderzoeken die de patiënt onnodig belasten en nodeloze kosten genereren.

Informatie over de gezondheidstoestand van de patiënt, over de verkregen zorgbehandelingen en over de daarmee geboekte resultaten moet dus door elk van de betrokken zorgverleners en -instellingen zorgvuldig en op een goed gestructureerde wijze, elektronisch worden bijgehouden. Deze informatie moet bovendien op een efficiënte, maar goed beveiligde manier elektronisch ter beschikking staan van andere zorgverleners of -instellingen. En op een wijze die toelaat om er beslissingsondersteunende systemen automatisch op toe te passen, uiteraard met respect voor de therapeutische vrijheid van de zorgverlener.

Ook de patiënt zelf moet bepaalde gegevens elektronisch kunnen bewaren en ter beschikking houden. Hij moet als een volwaardige, mondige partner kunnen deelnemen aan het zorgproces en de ondersteunende elektronische gegevens- en kennisdeling.

Goed doordachte en beveiligde elektronische processen kunnen ook de administratieve rompslomp sterk verminderen en de wachttijden voor het verkrijgen van zorg aanzienlijk verlagen.

Tenslotte kan een elektronische gegevensuitwisseling een degelijk gezondheidsbeleid en -onderzoek ondersteunen door juiste en longitudinale elektronische informatie over vele patiënten, behandelingen en resultaten samen te brengen op een gecodeerde of geanonimiseerde wijze, zonder de privacy van elke individuele patiënt ongepast in het gedrang te brengen.

Dit alles zijn de uitdagingen inzake eHealth voor de volgende jaren. Om dat te stimuleren, werd 5 jaar geleden het eHealth-platform opgericht. Inmiddels zijn alle basisdiensten die nodig zijn om een systematische en veilige elektronische gegevensopslag en -uitwisseling tot stand te brengen, operationeel. De regelgeving is aangepast om papier te vervangen door elektronische opslag en uitwisseling van informatie.

Dagelijks worden reeds meer dan 100.000 elektronische berichten uitgewisseld tussen de softwarepakketten van zorgverleners en -instellingen. Wie geen eigen software heeft, kan op het portaal van het eHealth-platform een 40-tal diensten gebruiken.

Eind vorig jaar vond op initiatief van Laurette Onkelinx, Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, een rondetafel plaats. Daarop zijn door alle actoren samen 20 concrete, prioritaire projecten vastgelegd voor de volgende 5 jaar. De financiering van de informatisering van de zorgverstrekkers en zorginstellingen door de overheid zal geleidelijk afhankelijk gemaakt worden van het effectief elektronisch beheren en delen van informatie. De software voor zorgverstrekkers zal door het eHealth-platform gescreend worden op kwaliteits- en gebruikvriendelijkheidscriteria, en tijdens hun opleiding zullen zorgverstrekkers worden gevormd om deze nieuwe systemen te gebruiken.

Misschien nog even vermelden dat dit alles niet gepaard gaat met een centralisatie van de opslag van gezondheidsgegevens. Elke zorgverstrekker en -instelling beheert zijn eigen elektronisch dossier, morgen allicht wel meer en meer vercijferd in de cloud. Maar de informatie kan veilig worden gedeeld indien de patiënt daarmee instemt en enkel tussen zorgverstrekkers en -instellingen die met hem een zorgrelatie hebben. Wie dat zijn, geeft de patiënt aan, hetzij via het portaal van het eHealth-platform, hetzij door aan de betrokken zorgverstrekker of -instelling zijn elektronische identiteitskaart te laten lezen als hij daar aanwezig is.

Het eHealth-platform heeft zijn kruissnelheid bereikt: de tools zijn klaar, de prioriteiten zijn met buy-in van alle actoren vastgelegd en het juridische kader is goedgekeurd. Nu rest nog de veralgemeende deelname van de eindgebruikers: de zorgverleners en de patiënten.

Hun vertrouwen wordt stilaan gewonnen en ze moeten worden aangemoedigd om de talloze voordelen van de beveiligde informatisering te ontdekken. Maar het is ook aan hen om blijk te geven van nieuwsgierigheid en durf tegenover de nieuwe mogelijkheden.

Meer informatie over het eHealth-platform: www.ehealth.fgov.be

Meer informatie over het actieplan: www.rtheh.be

Het eHealth-platform organiseert regelmatig informatiesessies of studiedagen in samenwerking met de verschillende partners op het terrein. Zo wordt er op 2 oktober een interactief symposium georganiseerd over ‘mobile health’. Geïnteresseerde leveranciers van mobiele toepassingen worden vriendelijk uitgenodigd om hieraan deel te nemen.

Voor meer informatie: https://www.ehealth.fgov.be/nl/over-het-ehealth-platform