Wanneer Douglas Coupland spreekt, hangt het publiek aan zijn lippen. De man die Generation X als term bedacht is dan ook erg kritisch voor de werkplek. “Misschien werken mensen nu teveel, maar teveel vrije tijd is zeker een ramp.” Een verhaal over hoe binnenkort elke weekdag er als een woensdag gaat uitzien.
Douglas Coupland heeft niet alleen een scherpe pen maar komt ook behoorlijk controversieel uit de hoek. De auteur die u liet kennis maken met Generation X, reflecteert voortdurend over de manier waarop we werken en hoe verschillende generaties anders functioneren op en rond de werkvloer. Hij houdt zijn publiek ook graag een spiegel voor. In 1995 kondigde hij in ‘Microserfs’ bijvoorbeeld de dotcombubbel aan die Silicon Valley enkele jaren nadien op haar grondvesten deed daveren.
Op het Spotlight-event van Konica Minolta in Berlijn hoorde Data News hoe Douglas Coupland het vooral had over onze manier van werken. Dat die verandert en wat de impact van technologie in dat werkproces is. En hoe de zogeheten ‘millennials’ – de jongere generatie – problemen hebben om in het zakenwereldje te gedijen tussen de babyboomers die het in veel gevallen wel nog altijd voor het zeggen hebben.
HET INTERNETBREIN
Hoewel. De term millennials kunnen we maar beter naar de prullenmand verwijzen. “Eigenlijk zijn we ondertussen allemaal al millennials geworden”, zegt Coupland. “Want wie onthoudt nog telefoonnummers? Wie vraagt nog de kortste weg naar een restaurant? Waarom zou je überhaupt nog íets onthouden, wanneer technologie ons toelaat om alles instant te vinden? ” Volgens Coupland gaat het zelfs zo ver dat ons brein ondertussen zodanig geherprogrammeerd is dat we het ook nauwelijks nog kunnen: “Ik ben ervan overtuigd dat dit een van de meest fundamentele neurologische veranderingen in de mensheid betekent.”
“Soms mis ik mijn brein van voor er internet was”, gooit Coupland er nog een statement achteraan. “Vaak hoor je mensen zeggen dat alles toch veel sneller gaat dan vroeger, en de realiteit is dat ze de waarheid spreken: time ís moving faster.” De opkomst van smartphones en tablets heeft voor een nooit geziene explosie aan informatie gezorgd en die constante stroom aan informatie heeft er voor gezorgd dat we ‘tijd’ anders aanvoelen, argumenteert de man. “Een jaar voelt nu als 10 minuten aan.”
ELKE DAG WOENSDAG
Werken van 9 tot 5? “Dat is een barbaarse aanpak”, stelt Coupland die voorspelt dat er ooit een tijd komt waarin de mensheid 9-to-5 zal vergelijken met de manier waarop we naar kinderarbeid in de 19de eeuw keken. Niet dat we ons plotseling allemaal zullen kapót werken. Hij denkt dat onder meer als gevolg van de opkomst van kunstmatige intelligentie en de verdere automatisering en digitalisering de bestaande jobs eerder ‘verdeeld’ zullen worden over meerdere mensen. Meer mensen die elk minder werk hebben, die redenering.
“Misschien werken mensen nu inderdaad teveel. Maar teveel vrije tijd is ook een ramp. Die vrije tijd zorgt er nu voor dat we allerlei taken niet ideaal uitvoeren, en dat we in een voortdurend gevecht zitten met tijd, werk en vrije tijd. Doing less feels like doing more.”
“Dus misschien is artificiële intelligentie geen slechte zaak. Als we dat verstandig gebruiken, kan het aantal werkuren per werknemer naar beneden. Maar we moeten dan wel aanvaarden dat het werk aan de andere kant nooit stopt. “Er zal geen weekend meer zijn. Elke weekdag zal er in de toekomst als een woensdag uitzien”, orakelt de auteur.
HET EINDE VAN DE MIDDENKLASSE
Hoe gaat het kantoor van de toekomst er dan precies uitzien? Een vrij irrelevante vraag voor Coupland. “De toekomst heeft iedereen zelf in handen, het kantoor van de toekomst ben je gewoon zelf. Overal is er snel internet, the cloud is the new infinite, overal kan je werken. Geen wifi? Dat wordt de nieuwe armoede.”
Coupland wil trouwens niet meegaan in de optimistische stelling dat jobverlies door robotisering wel gecompenseerd zal worden door een nieuw soort jobs dat zal ontspruiten als gevolg van die robotisering. “Stop met op die manier te denken, en bereid je voor op de toekomst. Een toekomst waarin de middenklasse niet meer bestaat en de winnaars diegenen zullen zijn die échte skills bezitten. Dus zorg ervoor dat je de nodige vaardigheden achter de hand hebt.”
Over de toekomst van de eigenlijke technologie blijft Coupland liever op de vlakte. “We zijn altijd maar op zoek naar de volgende grote nieuwigheid. Maar wat als er misschien geen next big thing meer is? Dat we vanaf nu alleen maar gestaag blijven verder evolueren. En als er wel een nieuwe belangrijke, massale, technologische doorbraak aankomt, dan impliceert dat dat die basis nu al gelegd is maar dat we het gewoon niet weten.”
Dat de werksituatie gaat veranderen, is voor Coupland wel een zekerheid. Het internet gaat echt niet meer verdwijnen en de impact op het bedrijfsleven, onze economie en de maatschappij zal alleen maar blijven toenemen. “Kan je je de chaos in onze wereld al inbeelden mocht op een dag ineens het internet er mee ophouden? Die chaos zou dan een naam krijgen: we zouden het 1995 noemen.”
Kristof Van der Stadt
“Werken van 9 tot 5? Dat is een barbaarse aanpak”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier