Bedrijven moeten ondanks de heersende economische crisis blijven investeren in innovatie. Wie zijn R&D-budget inkrimpt, krijgt dat als een boomerang terug in het gezicht eens de economie weer begint aan te trekken.

‘Innovatie is, ook in tijden van crisis, geen keuze maar een must‘, aldus Wim Sweldens, vice president Alcatel-Lucent Ventures bij de Frans-Amerikaanse fabrikant van telecomapparatuur Alcatel-Lucent. Centraal in het innovatieproces staat de menselijke factor.

Tijdens een event van Vlerick Alumni breekt Sweldens samen met Sophie Vandebroek, chief technology officer bij Xerox en president van de Xerox Innovation Group, een lans voor de noodzaak van continu innoveren. “Een bedrijf heeft geen keuze”, zegt Sweldens. ” Innovate or die, daar komt het op neer. Belangrijk is dat dit besef niet enkel leeft binnen de afdeling R&D. Nee, heel het bedrijf moet er goed van doordrongen zijn. Wie niet innoveert, kan in deze steeds sneller evoluerende wereld niet mee.”

Voor Sweldens draait innovatie rond drie dingen: nieuwe technologieën, nieuwe businessmodellen en mensen. “Mensen zijn het allerbelangrijkste. Het is van hen dat het uiteindelijk moet komen. Daarom besteed ik heel veel aandacht aan rekrutering. In spreek met minstens dertig kandidaten voor de invulling van één vacature. En ik werf pas iemand aan als ik ervan overtuigd ben dat hij of zij de beste is voor de job. Ik zal het nog anders zeggen. Als ik kan kiezen tussen een team van klasse A-mensen die met een klasse B-idee komen of klasse B-mensen met een klasse A-idee, kies ik zonder aarzelen voor het eerste. Ik ben er immers zeker van dat zij erin zullen slagen hun idee te verbeteren tot klasse A. Een enthousiast team is van enorm belang. Je kan dat niet opleggen door te zeggen: ik wil dat je nu razend enthousiast bent over dit idee. Het is er of het is er niet.”

Flexibiliteit

Ook Sophie Vandebroek hecht veel belang aan de menselijke factor in het innovatieproces. “Daarom doen wij er bij Xerox alles aan om mensen zich zo goed mogelijk te doen voelen. We proberen er bijvoorbeeld voor te zorgen dat onze mensen hun werk- en privé-leven in balans kunnen houden. Dat kan door de nodige flexibiliteit in te lassen wat thuiswerken betreft. Ik weet waarover ik spreek: ik ben enkele jaren een alleenstaande moeder van drie kinderen geweest. Xerox had daar alle begrip voor en gaf me de mogelijkheid mijn job en moederschap te combineren. Het resultaat van deze aanpak laat zich voelen: er komen almaar meer vrouwen solliciteren bij Xerox, precies omdat ze weten dat er binnen dit bedrijf veel mogelijk is.” Maar ‘mensen’ zijn niet enkel de eigen werknemers, ook de klanten. Zowel bij Xerox als bij Alcatel-Lucent staan zij bovenaan het prioriteitenlijstje. Vandebroek: “Een product of een dienst is slechts innoverend als ze een verschil maken voor de klant. Het uiteindelijke doel is dat de klant bij jou koopt en niet bij de concurrentie. Vroeger werd, ook bij ons, de klant soms nogal eens genegeerd. Nu hebben we bijvoorbeeld dreaming sessions tijdens dewelke we van gedachten wisselen met onze klanten: wat houdt hen bezig, wat zijn hun problemen, wat verwachten ze van ons?” Sweldens knikt enthousiast. “Wij houden regelmatig zogenaamde bootcamps. Dat zijn sessies waar we techneuten en zakenmensen samenbrengen om ideeën uit te wisselen. Daar groeien soms teams uit, en onze ervaring leert dat die teams met heel goede dingen naar boven komen. We zijn daarmee begonnen in onze Antwerpse vestiging, nu passen we het wereldwijd toe.”

Angst

“Innoveren is het creëren van een omgeving waar mensen hun ding kunnen doen”, pikt Vandebroek weer in. “Dat geeft de beste kans op resultaat.” Sweldens knikt opnieuw instemmend. “Innovatie is een ecosysteem, je kan het niet in een doos stoppen. Sterker nog: van het moment dat je het in een doos stopt, is het geen innovatie meer. Wie wil innoveren, moet bereid zijn alles ter discussie te stellen, alles te vernieuwen.” Uiteraard stoot een dergelijke benadering nogal eens op weerstand vanuit de eigen organisatie. Maar dat is volgens Sweldens niet erg: “Soms is het nodig het eens te zijn over het feit dat je het oneens met elkaar bent. Je kan niet verwachten dat iedereen alles een goed idee vindt. Maar ik vind wel dat zij die het oneens zijn maar eens moeten bewijzen dat ze gelijk hebben.” Zijn er grote verschillen tussen Amerikaanse en Europese bedrijven over de manier waarop zij omgaan met innovatie? “Ik denk dat bedrijven langs beide kanten van de oceaan overtuigd zijn van het belang van innovatie”, aldus Sweldens. “Alleen is het misschien zo dat Europese bedrijven meer angst hebben om te falen. In de VS kijkt men er niet van op dat een bedrijf failliet gaat. Volgende keer beter, redeneert men. In landen als België draag je een faillissement mee als een label op je voorhoofd. Failure is only a temporary state until you have success, luidt mijn motto. Een innovator moet nu eenmaal koppig zijn. Als je weigert op te geven, bereik je uiteindelijk succes, tenzij je natuurlijk vierkante wielen uitvindt.”

Luc Van Aelst