Is thuiswerk een blijver?

Geen business continuity zonder thuiswerk: dat is misschien de belangrijkste les die we voorlopig uit de coronapandemie kunnen trekken. Maar luidt het ook een verdere digitale acceleratie in? En wat met thuiswerk na de pandemie? Dell Technologies en Data News zochten antwoorden.

“We omarmen nu massaal de digitalisatie omdat het moet”, zo schreef Erwin Verstraelen, CDIIO bij Port of Antwerp en in 2018 nog CIO of the Year in een gesmaakte opiniebijdrage op datanews.be.

Volgens hem moeten we de huidige crisis daarom aangrijpen om van het digitale vangnet van vandaag een fundament te maken voor de toekomst. Dat digitale vangnet hebben we met z’n allen het afgelopen decennium opgebouwd en de cloud speelt daar een onmiskenbare centrale rol in.

Ook techno-optimisten als Peter Hinssen vinden dat de pandemie hét moment voor ondernemingen is om zich opnieuw uit te vinden. “We zullen met zijn allen moeten innoveren”, vertelde hij aan de collega’s van VRT NWS.

Deze pandemie is in zekere zin dan ook één gigantische stresstest gebleken voor de digitale infrastructuur, vanaf het moment dat de Nationale Veiligheidsraad op 13 maart van thuiswerken het nieuwe normaal maakte.

Dát heeft heel wat bedrijven wel in snelheid genomen, zo blijkt ook uit een grootschalige enquête die Dell Technologies en Data News samen organiseerden met bijna 2.500 respondenten (20% IT, 15% CEO/manager, 29% werknemers) uit diverse sectoren.

Extra investeringen gebeurd

49% van de respondenten had voor de uitbraak van de pandemie nog geen specifieke voorbereidingen getroffen of investeringen gedaan om thuiswerk te faciliteren. Toch werd in de ondervraagde bedrijven tijdens de pandemie massaal thuisgewerkt. Bijna 59% van alle respondenten zegt dat de kantoren open bleven, maar dat er zoveel mogelijk van thuis uit gewerkt werd. Voor afgerond 32% zijn de kantoren tijdelijk gesloten en werkte iedereen van thuis uit. Dat betekent dat héél wat bedrijven op enkele weken tijd een inhaalbeweging moesten maken. 7 op de 10 ondervraagde bedrijven bevestigt dat de pandemie het traject naar thuiswerk in hun organisatie versneld heeft. Voor 49% van de bedrijven betekende dat ook extra onvoorziene ICT-investeringen. Niet onverwacht gaat het in eerste instantie om investeringen in infrastructuur voor thuis: denk aan laptops en schermen (64%). Maar voor 57% ook om connectiviteit (server, networking, cloud) en uiteraard ook om (extra) online collaboration tools en videoconferencing in voornamelijk de cloud (51%). Security scoort met 41% wat lager. Het gaat dan om extra back-up, VPN-licenties, databeveiliging of anti-malwareoplossingen. Verkeerde security-inschattingen of onder tijdsdruk security-toegiften gedaan? Daar lijkt het gelukkig niét op – of toch niet massaal – want ‘maar’ 17% geeft toe dat ze niet alle security-overwegingen konden meenemen rond software en hardware om thuiswerk snel te kunnen faciliteren.

Wat na corona?

Maar de vraag is natuurlijk wat er gaat gebeuren eenmaal we de pandemie helemaal achter ons kunnen laten. Thuiswerk zal in de meerderheid van de bedrijven wel opnieuw teruggeschroefd worden, maar meestal niét naar het niveau van voor de crisis. 48% gaat thuiswerk weliswaar terugschroeven, maar wel naar een niveau dat hoger is dan voor de pandemie. Dat is ongetwijfeld niet toevallig ongeveer evenveel als zij die extra investeringen gedaan hebben om thuiswerk te faciliteren. 10% wil hetzelfde niveau van thuiswerk ook na de crisis aanhouden, terwijl 18% thuiswerk nog meer wil stimuleren. 19% is dan weer van plan om thuiswerk terug te herleiden naar het pre-coronaniveau en 5% wil het gewoon volledig afbouwen. Uitgesplitst naar de grootte van het bedrijf, blijkt dat het voornamelijk de kleinere ondernemingen tot 100 werknemers zijn waar die afbouw gepland wordt.

Maar om terug te keren naar de hamvraag uit de inleiding: betekent de pandemie een verdere digitale acceleratie voor bedrijven? Het blijft voorlopig nog wat vroeg voor een definitief oordeel, maar de eerste signalen wijzen toch op een ‘ja’ – maar niet voor álle organisaties. Op de vraag ‘heeft de pandemie de digitale transformatie in uw onderneming versneld?’ antwoordt 42% bevestigend, tegenover 44% negatief. De rest (14%) houdt het op een ‘weet ik niet’, wat wijst op onzekerheid.

De financiële situatie in heel wat bedrijven kan doorslaggevend worden. In een rondvraag van sectorfederatie Agoria onder techbedrijven geeft 14% aan nu al acute financiële moeilijkheden te hebben. Zowat 37% voorziet financiële problemen in de toekomst en bijna de helft (46%) van de bedrijven verwacht dat de crisis een negatieve impact zal hebben op investeringen. Slechts 5% voorziet nieuwe investeringen, met als grote uitzondering de telecomsector. Telecom en ICT zien volgens de rondvraag overigens wel een bijna compleet herstel van de activiteit in het tweede semester. Het wordt dus nog wat afwachten of de digitalisering effectief enkele tandjes hoger kan schakelen.