Het hoogfeest voor Java-ontwikkelaars in San Francisco, JavaOne, tekende tijdens zijn veertiende editie voor onderwerpen als ‘rich internetapplicaties’ en het onderhand wel obligate ‘cloud’-gebeuren.

In de voorbije jaren heeft het Web 2.0-fenomeen geleid tot een explosie van ‘rich internet applicaties’ (RIA’s) die uitmunten in gesofisticeerde grafische gebruikersinterfaces. Een domein waarop Adobe een sterke positie heeft uitgebouwd met zijn Flash-, Flex- en nu ook Catalyst-producten (het bedrijf uit San Jose presteerde het zelfs om daags voor JavaOne zijn nieuwe Flash Builder 4 en Flex 4 framework aan te kondigen). Sun stelt hier tegenover zijn JavaFX, dat het Javaplatform uitbreidt met middelen en tools om ontwikkelaars en creatieve ontwerpers vlot te laten samenwerken.

Na de aankondiging van JavaFX 1.0 op het Belgische Devoxx (voorheen Javapolis) eind 2008, werd op deze JavaOne al de versie 1.2 (met aandacht voor gebruikersfeedback, zo wordt benadrukt) aangekondigd en werd uitgebreid getoond wat met JavaFX mogelijk is. Bovendien werd naast JavaFX voor computersystemen en slimme telefoons ook een een blik gegund op een JavaFX architectuur voor de ontwikkeling van interactieve toepassingen op ‘slimme’ televisietoestellen (JavaFX TV Architecture). En werd er een ‘authoring tool’ getoond, die tegen eind dit jaarbeschikbaar moet komen.

Ook Sun in de wolk(en)

Opmerkelijk op deze JavaOne was de aandacht voor het cloudcomputing-gebeuren en de mate waarin het begrip al tot het standaard gedachtengoed – om niet te zeggen de dagelijkse praktijk – van bedrijven lijkt te behoren. En dit ongeacht de discussies rond de definitie van ‘cloud computing’. Momenteel tekenen zich hier een drietal niveaus zich af: ‘infrastucture as a service’, ‘platform as a service’ en ‘software as a service’.

Sun schuift hier zijn ‘Sun Cloud’ aanbod naar voor, weliswaar alleen nog in de VS. Lew Tucker, vice-president en cto van Suns Cloud Computing initiative, stelt dat ‘public access’ in de VS nog deze zomer kan worden verwacht, maar wanneer Europa en de rest van de wereld aan bod komen, is nog toekomstmuziek.

Ondertussen bood JavaOne wel een mooi beeld van het ‘ecosysteem’ dat zich rond cloud computing ontwikkelt. Zo werd een tool (in ontwikkeling) gedemonstreerd waarmee geheel grafisch (drag & drop) een ‘virtueel datacenter’ in een cloud-omgeving bij een leverancier (of binnen het bedrijf) kan worden ontworpen. Voorts waren er voorbeelden te over van toepassingen die uitgebreid hun voordeel doen met cloud computing, zoals de Apache Hadoop Core, voor toepassingen die gebruik maken van zeer grote hoeveelheden data. Yahoo maakt hier gebruik van voor het beheer van zijn duizenden systemen en miljoenen gebruikers. In dezelfde lijn was er Vertica, producent van een analytisch database management systeem voor gegevenspakhuizen en query-intensieve toepassingen. Medeoprichter en cto van dit bedrijf is niemand minder dan dr. Michael Stonebraker van Ingres (rdbms), Postgres (object relationele database) en Illustra (complexe data). Sun telt ondertussen al een zeventigtal partners in zijn cloud-ecosysteem.

Donker randje aan de wolken

Naast pure ict-aspecten als performantie, sla’s, api’s en hoe toepassingen ontwikkelen en optimaliseren voor de cloud-omgeving, werd ook uitgebreid gewezen op de nood om aspecten als security, governance, bedrijfscontinuiteit et alia goed aan te pakken. Immers, hoe hoger het niveau waarop je gebruik maakt van ‘cloud services’ (van infrastructuur, langs platform, tot software/toepassingen), hoe minder je zelf een aantal elementen in handen hebt en hoe meer je dus op de correcte en effectieve aanpak van derden bent aangewezen.

Bij Sun legt Michelle Dennedy zich hierop toe als ‘chief governance officer for cloud computing’. De jeugd van ‘cloud computing’ (in deze versie, even voorbijgaand aan het verschijnsel van de ‘service bureaus’ van 20 jaar geleden) en de verscherpte eisen inzake ‘governance’ stellen zowel leveranciers als klanten van die diensten voor technologische maar ook en in het bijzonder voor organisatorische uitdagingen. Wat met toegangsbeveiliging, met het beschermen van persoonsgebonden informatie (privacy), de bepalingen inzake opslag van die gegevens (verbod van opslag van data over de landsgrenzen, ‘safe harbor’,…), bedrijfscontinuiteit en dies meer. Die bedrijfscontinuïteit slaat zowel op de goede dagelijkse werking (wat als de connectie met de leverancier uitvalt), als op het risico verbonden aan aan een leverancierswissel (hoe voorkomen dat een bedrijf zijn data ‘verliest’ door bijvoorbeeld een geschil met de leverancier van cloud-diensten). Voor Dennedy is “cloud computing dan ook zeker geen ‘silver bullet’ oplossing!”, als is het geschikt voor een bijzonder breed spectrum van toepassingen en diensten en dus niet alleen voor ‘elasticity’, zeg maar het naadloos verkrijgen van bijkomend verwerkingsvermogen bij piekbelastingen bij de klant. Er moet nog worden gewerkt aan “een operation transparant cloud,” waarbij de klant de nodige kijk krijgt op de interne keuken van de leverancier. “Als klant moet je aandacht hebben voor de hele data life cycle.” Allicht zal dit alles leiden tot de opkomst van professionele diensten rond cloud computing, zoals ook Sun die nu al aanbiedt.

Overigens viel er ook nog nieuws over Java zelf te rapen. Op JavaOne werden de inspanningen toegelicht om SE 7 een veel kleinere ‘footprint’ in systemen te bezorgen (het project Jigsaw), naast de mogelijkheden om toepassingen in verschillende programmeertalen op het VM te draaien (het Da Vinci Machine project). Voorts moet in september de definitieve Java Enterprise Edition 6 JDK een feit zijn.

Guy Kindermans