Als er één rode draad liep doorheen het Broadband World Forum in Parijs, dan was het er een van koper: het optimisme van de fiber-aanhangers ten spijt. De business case voor ‘fiber to the home’ (ftth) blijft moeilijk te maken, zeker nu vdsl2 weer wat sneller wordt.

Als er iets is wat de grote historische, dominante operatoren – doorgaans de incumbents genoemd – graag horen, dan is het dat er nog goud uit hun oud, al jarenlang afgeschreven kopernetwerk te puren valt. Al van toen de allereerste modems opdoken, klonk het al dat daarmee de maximale capaciteit van koper benut werd. Maar na 14k baud kwam 28k, en 56k. En toen moest de dsl-revolutie nog beginnen. Na adsl, kwamen adsl2, vdsl en vdsl2. Telkens werd de snelheidsgrens verlegd en dat was ook de belangrijkste boodschap die deze editie van het Broadband World Forum voor ons in petto had: koper is nog lang niet dood.

Op de beursvloer pakte Alcatel-Lucent groots uit met hun vectoring-oplossing: een technologie waarbij interferentie tussen koperparen in één kabel (de ‘crosstalk’) zoveel mogelijk weggefilterd wordt. “Het gebruikt dezelfde principes als ‘noise cancellation’ in bijvoorbeeld koptelefoons voor vliegtuigen”, legde Wim De Meyer, vice president business transformation bij Belgacom uit. Dat laat de operator toe om snelheden van 30, 50 en wie weet wel 100 Mbit toe te laten op het vdsl2-netwerk: snelheden die tot voor kort enkel met glasvezel en met kabel (Telenet Fibernet) gehaald konden worden.

Al trekt Belgacom wel de marketingclaims van Telenet hieromtrent in twijfel. “Telenet heeft veel minder km fiber in het access netwerk dan de 16.000 km die wij hebben, ondanks hun Fibernet-reclame. Ja, op coax kan in principe meer dan op koper, maar de content wordt wél geshared”, klonk het bij monde van Wim De Meyer. Volgens Belgacom zorgt de netwerktopologie en -technologie van Telenet (‘fiber to the node’ in tegenstelling tot ‘fiber to the curb’ bij Belgacom) ervoor dat het netwerk sneller met capaciteitsproblemen te kampen krijgt. Iets wat door Telenet-woordvoerder Stefan Coenjaerts overigens ontkend wordt: “Wij hebben een actief netwerkmanagementsysteem dat zorgt dat er een optimale permanente bezetting is van de beschikbare bandbreedte door alle simultane gebruikers. Bij Belgacom zijn nog meer frappante verschillen in snelheden die een klant haalt naarmate je verder van een ‘street cabinet’ woont. De geafficheerde snelheid wordt in dat geval dan ook zeker niet gehaald”, klinkt het in Mechelen.

Nood aan fiber?

Maar misschien maakt het helemaal niet uit wie nu echt de snelste is. Zoals Belgacom in zijn eigen presentatie aangaf, merkt de doorsnee gebruiker géén verschil meer in snelheid tussen koper, kabel, of fiber wanneer hij enkel maar wat surft, mailt of chat. Op de beursvloer viel bij menig analist dan ook de vraag op te tekenen of de gebruiker binnen nu en enkele jaren nog wel wakker zal liggen van de geafficheerde breedbandsnelheden? En als een gebruiker het niet nodig denkt te hebben, waarom zou een telco dan miljarden euro’s pompen in de uitrol van een landelijk fiber-to-the-home netwerk?

Op de editie 2010 van het Broadband World Forum zei Belgacom-topman Scott Alcott nog dat zo’n veralgemeende ftth-aanleg in België “6 tot 7 miljard euro zou kosten”. Ter vergelijking: de totale breedbandinvestering die Belgacom sinds 2003 gedaan heeft in het ‘Broadway’-project bedraagt 550 miljoen euro. Hoeveel de uitrol van ‘vectoring’ nu gaat kosten, wil Belgacom niet kwijt. Het bedrijf denkt hiermee in ieder geval wel aan de vraag van de consument te kunnen voldoen voor de komende jaren. En ftth dan? “We gaan zeker verder met het testen van ftth in bijvoorbeeld Kortrijk, maar de grote uitrol wordt nu allicht naar later doorgeschoven”, zegt De Meyer. Volgens Michael Peeters van Alcatel-Lucent is vectoring inderdaad een manier voor operatoren om korter op de bal te spelen en zware ftth-investeringen uit te stellen.

Binnen Europa zijn het vooral de landen uit Oost-Europa die momenteel fors investeren in fiber. Hongarije en Oekraïne bijvoorbeeld prijken voor het eerst in de top-20 van hoogste ftth/b-penetratie op de respectievelijk 11de en 16de plaats. Het klassement wordt aangevoerd door Litouwen (26,6 % penetratie), gevolgd door Noorwegen, Zweden, Slovenië, Rusland, Bulgarije en Slovakije. Het eerste buurland van België is Nederland op de 13de plaats. Frankrijk staat op de 17de plaats en van Duitsland of het Verenigd Koninkrijk is geen spoor. Tot spijt van de fiberboys, is de conclusie voorlopig dan ook glashelder: koper is tot nader order nog steeds koning in West-Europa.

Kristof Van der Stadt

Het enthousiasme voor ftth lijkt getemperd.