Duizend edities van Data News zorgen niet alleen voor een indrukwekkende stapel papier. De voorbije dertig jaar heeft het blad de evolutie van de it-sector van heel nabij meegemaakt, in België voor een stuk zelfs mee richting gegeven. @

Stof genoeg voor een gesprek onder hoofdredacteurs: Luc Blyaert, huidig hoofdredacteur en José Delameilleure en Kurt Focquaert, allebei voormalig hoofdredacteur van Data News. Plaats van de afspraak is het trendy café Parti, nabij het Sint-Pietersstation in Gent.

Hoe zijn jullie in de it-journalistiek terechtgekomen?

José Delameilleure: “Toen ik bij de Onafhankelijke Radio Nieuwsdienst (ORN) werkte, volgde ik de avondcursus journalistiek aan het IPC in Brussel. Daar leerde ik Luc kennen, die via mij ook bij ORN terechtkwam. ORN verstuurde nieuwsberichten via videotex (een interactief communicatiesysteem voor pc, via telefoonverbinding – nvdr), onder meer naar de redacties van lokale radiostations. Als stafmedewerker van ORN had ik regelmatig contact met de toenmalige RTT, die de dienst aanbood. Dat was mijn introductie in de wereld van telecom en it.”

Luc Blyaert: “José kreeg daarna de mogelijkheid als hoofdredacteur te beginnen bij het vakblad Videotex & Communicatie. Later ben ik hem naar die redactie gevolgd. Zo zijn we in de it-branche terechtgekomen.”

Kurt Focquaert: “Ik had een tijdje bij P&V Verzekeringen gewerkt, maar wilde de journalistiek in. Als freelancer had ik een interview gedaan voor de Personeelsgids (de voorloper van Job@ – nvdr) met een kennis van Luc, die me op zijn beurt met José in contact bracht. Zo kon ik als freelancer ook voor Data News beginnen schrijven. Een jaar later werkte ik vast bij de redactie.”

José Delameilleure: “Toen ik voor Videotex & Communicatie schreef, kreeg ik op een persconferentie Data News toevallig in handen. Data News was duidelijk het betere blad. Net die dag was er een redacteur ontslagen en zocht toenmalig hoofdredacteur Baudouin Elleboudt een nieuwe medewerker. Na een paar jaar als redacteur heb ik bij enkele leveranciers een marketingfunctie uitgeoefend. In 1997 ben ik naar Data News teruggekeerd om Baudouin op te volgen als hoofdredacteur.”

Luc Blyaert: “Bij Data News kwam ik in een veel professionelere omgeving terecht, veel beter georganiseerd ook. Het vergde wel een aanpassing om in het ritme van een weekblad mee te draaien. Videotex & Communicatie was een maandblad. De overstap van maandblad naar weekblad maakte een groot verschil.”

Grotere werkdruk

Als jullie terugkijken naar het begin van jullie journalistieke carrière, merken jullie dan een verschil in de manier waarop de journalistieke sector vandaag draait?

José Delameilleure: “In twintig jaar tijd is de journalistiek helemaal veranderd. Veel heeft te maken met de beschikbaarheid van nieuwsbronnen. De nieuwsgaring verloopt vandaag compleet anders. Toen ik begon als journalist, baseerden we ons op de persberichten van leveranciers die we via de post ontvingen. We hadden wel al een soort intern e-mailsysteem, maar mailen met de buitenwereld kon toen nog niet. Verder haalden we vaak ook nieuws uit de Amerikaanse bladen die we op de redactie lazen. Het verschil met nu – met webcasts en allerlei informatiebronnen in real time – kan niet groter zijn.”

Is ook de job van it-journalist zelf veel veranderd?

Luc Blyaert: “De redacties zijn niet gegroeid. Meestal zijn ze kleiner dan tien jaar geleden. In het beste geval is de personeelsbezetting gelijk gebleven, maar er staat wel een grotere werkdruk tegenover. Persoonlijk heb ik de indruk dat we vroeger meer tijd hadden. Aansluitend op een persconferentie was er meestal een lunch, waar je – informeel – vaak veel van opstak. Vandaag is daar meestal geen tijd meer voor. Het werkritme ligt een stuk hoger. Tot midden de jaren negentig ondervond de it-pers ook weinig of geen druk van de algemene kranten en websites. De Tijd had een wekelijkse it-pagina, maar verder schreven de dagbladen eigenlijk nauwelijks over de sector. Dat veranderde toen Belgische bedrijven als Real Software en Lernout & Hauspie naar de beurs trokken. Toen groeide de interesse bij de algemene pers.”

Aandacht voor de eindgebruiker

Hoe evolueerde de relatie met de leveranciers?

Kurt Focquaert: “Vroeger was de journalistiek een stuk volgzamer. Data News bracht verhalen vanuit het standpunt van de leverancier. De gebruiker kwam nauwelijks aan bod. Dat is intussen sterk veranderd. Gebruikersverhalen en cases zijn belangrijk in het blad. Maar tegelijk trachten de leveranciers die gebruikersverhalen ook steeds meer te controleren.”

José Delameilleure: “Aanvankelijk was Data News veel technischer. In de eerste nummers stonden lijnen code en zo. Dat is vandaag niet meer denkbaar.”

Luc Blyaert: “Data News is nu meer op nieuws gericht. Het aspect news heeft aan belang gewonnen. Het blad richt zich meer op de strategische kant van it, minder op de producten. It is vandaag in alle geledingen van de maatschappij doorgedrongen: onderwijs, gezondheidszorg, financiën, politiek, justitie, vrijetijd, noem maar op. We leggen met Data News de klemtoon dan ook steeds meer op de cio en de it-manager, de echte ‘reality check’. Zij kennen de innovatieve kansen én de gebreken van de it-oplossingen.”

Kurt Focquaert: “De behoefte aan diepgaande, technische informatie bestaat natuurlijk nog altijd, maar daarvoor surfen it’ers naar gespecialiseerde sites en fora. Data News richt zich vandaag toch duidelijk op een breed it-publiek. En met succes. Dat blijkt onder meer uit de belangstelling die er bestaat voor de ICT Manager Contest. Bij dat evenement zie je duidelijk dat Data News meer is dan alleen maar een blad, dat het een bindmiddel is tussen de mensen uit de sector.”

Luc Blyaert: “Evenementen als de ICT Manager Contest en de Data News Awards geven aan dat het blad op de markt nog altijd een grote impact heeft. Bedrijven zijn zich daar goed van bewust, meer dan vroeger wellicht. Tegelijk zijn wij een stuk kritischer dan vroeger.”

Concurrentie is gezond

Wat met de relatie tussen redactie en advertentiewerving? In de media zorgt die traditioneel voor een spanningsveld. Zijn er momenten geweest waarbij die druk groot was, om niet te zeggen te groot?

Kurt Focquaert: “In de periode dat ik hoofdredacteur was, stond de advertentiemarkt onder zware druk. Op dat moment was er vanuit commerciële hoek een zekere druk op de redactie voelbaar. Want tegelijk nam het aantal initiatieven sterk toe: naast het weekblad maakten we ook de Data News Guides, we leverden input voor de websites, we dachten na over de invulling van de seminars van het Data News Business Forum, enzovoort. Er was in die periode zeker meer druk op de redactie. Maar het ging altijd om werkdruk, er was nooit inmenging in de inhoud.”

José Delameilleure: “Voor zover ik weet is het in de voorbije dertig jaar inderdaad nooit gebeurd dat er vanuit commerciële hoek inmenging was in de inhoud van Data News. Maar dat neemt niet weg dat de uitgever van mij als hoofdredacteur wel verwachtte dat ik ook op een commerciële manier mee nadacht over nieuwe initiatieven – bij voorkeur initiatieven die ook geld zouden opbrengen.”

Met een loopbaan van dertig jaar is Data News zonder meer de nes-tor van de Belgische it-pers. Toch blijkt er in de markt voldoende ruimte naast Data News: er verdwijnen bladen, maar er komen er ook nieuwe bij.

José Delameilleure: “Dat bewijst dat de markt niet verzadigd is. In tegendeel, het is voor iedereen gezonder als er concurrentie is.”

Luc Blyaert: “Concurrentie houdt je wakker, dat is zo.”

Wat met de vele websites waar lezers – veelal gratis – heel veel informatie kunnen vinden?

José Delameilleure: “Ik herinner mij mijn eerste redactievergadering bij Data News waarin de vraag viel: print verdwijnt, hoe gaan we dat opvangen? Dat is intussen zestien jaar geleden.”

Luc Blyaert: “Voor Data News is de website inderdaad uitgegroeid tot een belangrijk kanaal. We brengen er het snelle nieuws. Maar in het blad zorgen we uiteraard voor een andere invalshoek. Daar kun je niet zomaar stukken van de site hergebruiken. Dat zou op termijn erg nefast zijn.”

Goede en kwade tijden

Wat waren voor jullie het beste en het slechtste moment als hoofdredacteur van Data News?

José Delameilleure: “Een hoogtepunt was onder meer het vervolg op een interview met Andrew Filipowski van Platinum Technology, waarin hij zwaar uithaalde naar Computer Associates, toen zijn belangrijkste concurrent. Niet veel later volgde de overname van Platinum door CA. Mijn reportage met reacties van Belgische klanten die zich daardoor bedrogen voelden, deed toen nogal wat stof opwaaien. Het slechtste moment bij Data News was zonder twijfel de beslissing van toenmalig uitgever VNU om hun publicatie-activiteiten af te bouwen, met het uiteenvallen van het bedrijf als gevolg.”

Kurt Focquaert: “Een mooie herinnering is mijn eerste ICT Manager Contest als hoofdredacteur: eerst de zenuwen, daarna de euforie. Op dat evenement zag ik de mensen waarvoor Data News bestaat. Daar had ik echt het gevoel dat we met Data News mooi werk leveren in de sector.”

Luc Blyaert: “Na een jaar hoofdredacteurschap is het nog wat vroeg om al over hoogtepunten te spreken. Ik was ook vroeger altijd al nauw betrokken bij de werking van de redactie. Dat is uiteraard alleen maar gegroeid. Het leuke aan de job is dat je iets kunt verwezenlijken, dat je een bepaalde drive kunt creëren in de markt. Tegelijk heb ik ook al nachten wakker gelegen omdat bepaalde problemen of deadlines door mijn hoofd bleven spoken. Het enige wat ik echt jammer vind aan de job van hoofdredacteur, is dat er nauwelijks nog tijd is voor persconferenties en congressen in het buitenland.”@

Dries Van Damme