Er is een moment geweest dat bedrijfseigen datacenters booming waren, elk bedrijf van enige omvang had er wel een of meerdere. Onze recente enquête toont echter aan dat er een kentering komt, bedrijven beginnen hun datacenters te consolideren en kijken steeds vaker uit naar externe datacenters of de cloud om een deel van hun toepassingen in onder te brengen.

Een kleine rondvraag bij onze ronde tafel maakt het meteen duidelijk: BAM wil van vijf naar twee datacenters gaan, de Federale Overheidsdienst Financiën heeft al een consolidatie naar twee datacenters achter de rug, BNP Paribas Fortis wil van drie naar twee, en de Groep P&V Verzekeringen is al van drie naar twee gegaan. Allemaal willen ze inkrimpen of hebben ze die stap al gezet. Maar evenzeer beklemtonen ze allemaal het feit dat ze alles in eigen beheer willen houden. Jean-Paul Remory van BNP Paribas Fortis: “Aangezien we ons datacenter beschouwen als een kritische asset vinden we het voor onze kerntoepassingen wel belangrijk dat we ons eigen datacenter in eigen beheer houden. Alleen voor minder kritische zaken zouden we een andere oplossing zoals colocatie kunnen overwegen, tijdelijk als een overgangsfase naar een meer definitieve situatie waar je alles wel nog altijd zelf in beheer houdt.”

Eigen beheer primeert

Catherine Hellebaut van BAM Belgium kan zich daar helemaal in vinden: “Wij vinden het belangrijk in al onze scenario’s om de datacenters nog altijd in eigen beheer te houden. Wij gaan nu een project van datacenterconsolidatie starten en de verschillende alternatieven naast elkaar leggen. Vandaag geven we er de voorkeur aan om twee eigen datacenters te houden, maar we gaan wel kijken wat de businesscase zou zijn als we een ander scenario zouden volgen. Mocht het toch buiten de deur gaan, dan zal het wel eerder in een IaaS scenario zijn.”

Uit de enquête blijkt wel dat amper 7 % van de ondervraagden zijn materiaal extern gaat hosten én ook overlaat aan een externe beheerder. “Dan zijn wij wel een uitzondering want wij sluiten niet uit dat FOD Financiën bepaalde systemen op andere locaties zet met zelfs een dienstverlening door een andere partij”, zegt Frank Baelus van FOD Financiën. “Dat hangt wat af van het kritische van de omgeving en ook in hoeverre we in staat zijn om het zelf te beheren. Omdat wij historisch qua it heel verticaal georganiseerd zijn in de verschillende businessdepartementen, zitten wij nog met een zeer grote heterogeniteit. Even een voorbeeld: we hebben nog drie typen mainframes, maar uiteindelijk wensen we niet veel meer te investeren in onze eigen capaciteit om dat verder te beheren, en dus sluiten we niet uit dat die in het beheer van een derde partij komen.”

Geen core business

Die heterogeniteit van de systemen zorgt bij BAM ook wel voor de nodige complexiteit, zegt Catherine Hellebaut. “En aangezien we constant in België een 200-tal werven heel flexibel moeten kunnen bedienen, is dat ook een van de redenen om alles nog in eigen beheer te houden – al is onze core business zeker niet datacenters bouwen en uitbaten.”

Ook voor Mark Scheers van Groep P&V Verzekeringen zijn datacenters geen core business en ligt daar niet de reden om ze in eigen beheer te houden. “We merken dat we er tijd en werk moeten insteken voor het dagdagelijkse beheer, maar we zien ook dat het niet altijd een oplossing is om ergens in colocatie- of in IaaS-modellen te gaan. Voor onze decentrale omgeving zou het zelfs vaak duurder uitvallen dan het intern te beheren, en dan is er voor ons geen reden meer om die stap te gaan zetten, vandaar dat wij nog steeds onze eigen datacenters hebben. Bij de mainframes lag dat anders, daar was de incentive duidelijk aanwezig omdat je daar een grote winst realiseert op het niveau van softwarelicenties waarvan de kosten op een heel grote machine gedeeld worden.”

Kris De Boeck van IBM stelt zich daar toch vragen bij: “Maar als je nu puur kijkt naar de vierkante meters, niet de it-infrastructuur, is het dan niet voordeliger om vierkante meters te huren of te coloceren in vergelijking met de kost van je eigen datacenter?”

“Daar spelen toch meerdere aspecten mee”, stelt Jean-Paul Remory. “Als je naar de kosten kijkt, dan telt ook het volume dat je bij een colocator aanvraagt – je eenheidsprijs zal wel anders zijn voor 100 dan voor 1.000 vierkante meter. Maar naast de oppervlakte is toch ook de tiering van je datacenter belangrijk, welke kwaliteit je krijgt. Als je gaat vergelijken met eigen kosten, dan moet je wel kwaliteit met kwaliteit vergelijken, en dat is toch een factor die je niet zomaar kan negeren.”

Betere controle

Hij is erg uitgesproken wat eigen beheer betreft. “Mijn persoonlijke ervaring is dat als je het in eigen beheer hebt, je alles beter onder controle hebt en beter kunt coördineren. Maar om alles goed onder controle te houden, moet je wel regelmatig onderhoud doen en dat draagt dan weer bepaalde risico’s met zich mee. Daar staat tegenover dat je bij eigen beheer die risico-aspecten beter kan aligneren met je andere it-activiteiten, wat niet altijd het geval is als je voor colocatie kiest.” Daarop volgt een algemene opmerking van al onze gesprekspartners dat je het beheer maar uit handen kan geven van iets dat in orde is, dat stabiel is, matuur. Als je “rommel” uit handen geeft, dan kan je alleen maar chaos terugverwachten, maar als je systemen en processen goed onder controle zijn, stabiel, dan is het risico om die uit handen te geven niet zo groot.

Uit de enquête blijkt ook dat men maar een beperkte kijk heeft op de kosten van het eigen datacenter, vooral omdat men daartoe niet de juiste tools gebruikt. “Je moet dat toch nuanceren”, zegt Jean-Paul Remory. “Die tools zijn maar een middel, belangrijker is dat je duidelijke objectieven stelt, wat wil je bereiken met je infrastructuurbeheer en je datacenterbeheer op zich? Als je objectieven duidelijk gedefinieerd zijn, ga je ook die tools efficiënter en doelgerichter gebruiken en ga je de toegevoegde waarde ook kunnen aantonen.”

Tools uit de cloud

Daniel Lebeau van GSK heeft een heel andere kijk op die tools: “Ik was niet tevreden met de bestaande klassieke tools, maar nu gebruiken we tools uit de cloud voor onze analyses, bijvoorbeeld rond beschikbaarheid of capaciteit van storage. Kleine tools van kleine firma’s die wel bijzonder goed werken en niets kosten maar toch rapporten afleveren zoals vroeger. Ik ben geen grote voorstander van cloud maar voor kleine gespecialiseerde tools rond performantie e.d. is dat wel prima. Ik weet dat men dan kan opwerpen dat men een tooltje nodig heeft voor de opslag, eentje voor de servers en eentje voor het netwerk, maar dat weegt zeker op tegen de tijd die men anders nodig had voor kpi’s, Excel en andere tools. En als ik over een jaar niet tevreden ben over een van die tools, dan schakel ik gewoon op een ander over. Trouwens, als we eerlijk zijn: een datacenter is nu gemakkelijker te beheren dan tien jaar geleden, het aantal technologieën is gedaald en de prijzen zijn toch aantrekkelijker geworden. Ik zou het dan ook jammer vinden om iemand anders mijn datacenter te laten runnen terwijl het steeds eenvoudiger wordt voor iedereen.”

Mark Scheers is het daar duidelijk niet mee eens. “Door het verhogen van de densiteit per vierkante meter in je dataroom wordt een datacenter beheren echt een vak op zich, specialistenwerk – hoe stel ik op de meest efficiënte manier mijn racks op, mijn corridor, mijn koeling. Bovendien is het soms moeilijk om een goed overzicht te hebben op je datacenteromgeving. Wij monitoren ook onze operationele omgeving, maar historisch gezien worden de faciliteiten van een datacenter zoals elektriciteit, airco of koeling niet noodzakelijk beheerd door de it-afdeling maar door afdelingen als real estate of facilities management, en dan wordt het niet gemakkelijk om een totaaloverzicht te krijgen, dan moet je verschillende afdelingen gaan aanspreken om overal cijfers op te vragen. Op operationeel vlak weten we met het datacenter vrij goed waar we aan toe zijn, maar qua verbruik en dergelijke is dat nog een ander verhaal.”

Downsizing

En dan is er nog de virtualisatie in het datacenter, daarover lopen de meningen blijkbaar wel uiteen. “Ik zie vaak een reflex dat iedereen gewonnen is voor virtualisatie maar toevallig niet voor zijn eigen applicaties”, vindt Frank Baelus. “Daar ben ik het niet helemaal mee eens”, valt Mark Scheers in. “Als er bij ons toepassingen niet gevirtualiseerd zijn, dan is dat dikwijls te wijten aan het feit dat het moeilijk is om ze te virtualiseren, omwille van het kritische aspect of omdat het systemen zijn waarvan de leverancier zegt dat hij geen virtualisatie ondersteunt. En dan moet je kiezen want als er een probleem is op dat virtueel platform, dan klop je tevergeefs aan bij je leverancier voor support. En dat risico willen we niet nemen.”

Daniel Lebeau ziet geen toekomst voor grote datacenters want de tendens is volgens hem naar downsizing. “Waarom? Simpel, Moore’s law gaat verder, je kan meer op een vierkante meter krijgen en virtualisatie gaat die tendens nog versterken. Bovendien: tien jaar geleden had ik tien besturingssystemen, nu nog twee. Je kan dus een grote vereenvoudiging doorvoeren, en hier verwacht ik veel van het datacenter in een container.” Jean-Paul Remory sluit zich daar bij aan: “We zien dat al duidelijk bij Microsoft en de Googles, zij installeren geen individuele servers meer, maar één container vol met servers. En alles is gevirtualiseerd, als er een server defect is, dan laat men die gewoon zitten en men migreert alles naar een andere server. Geen interventies meer, geen mensen die ter plaatse moeten komen, en dus gaan je operationele kosten op personeelsvlak dalen.”

Voor Frank Baelus blijft het precies daar nog altijd een uitdaging om je processen zoveel mogelijk te automatiseren, ook naar de cloud toe. “Ik wil mijn geautomatiseerde processen niet aantasten want anders heb ik misschien wel een winst op servervlak maar worden mijn operationele kosten drie keer hoger.” Waarop Catherine Hellebaut: “Maar het wordt pas leuk als je gebruikers zelf voor hun it gaan zorgen in de cloud en dan achteraf naar u terugkomen met allerlei vragen….”

Frans Godden

7% VAN DE ONDERVRAAGDEN GAAT ZIJN MATERIAAL EXTERN HOSTEN.

UIT DE ENQUETE BLIJKT OOK DAT MEN MAAR EEN BEPERKTE KIJK HEEFT OP DE KOSTEN VAN HET EIGEN DATACENTER, VOORAL OMDAT MEN DAARTOE NIET DE JUISTE TOOLS GEBRUIKT.