Mobile first, dat zou het nieuwe credo moeten zijn bij het ontwerpen van websites en desktoptoepassingen. In 90 procent van de gevallen gebeurt echter net het tegenovergestelde, en wordt er pas aan mobiel gedacht nà de oplevering van de desktopapplicatie. Van een doordachte mobiele business case is meestal zelfs geen sprake.

Er vallen verschillende goede redenen te bedenken waarom mobiel de norm wordt voor webontwikkelaars. De voornaamste is allicht de groeiende populariteit van smartphones en tablets, met een ware explosie van mobiel dataverkeer als logische gevolg.

Bij het ontwikkelen voor mobiele toestellen is er ook een scherpere focus nodig op de voornaamste features, er is geen plaats voor de toeters en bellen die je op veel desktopwebsites terugvindt. Voorts bieden mobiele apps mogelijkheden die ondenkbaar zijn bij klassieke pc-gebaseerde webbrowsers, denk maar aan de precieze locatie-informatie die kan opgediept worden dankzij de gps-functie, of de inputmogelijkheden met behulp van gebaren.

“We raden het ook aan onze klanten aan”, knikt senior project manager Johan Verhaegen van de Human Interface Group. “Eerst een mobiele versie ontwerpen is eenvoudiger omdat je enkel de relevante functionaliteiten definieert. Later, voor de desktopversie, kan je nog uitbreiden. De evolutie valt niet meer te stoppen hoor, want straks wordt het gros van de sites eerst bekeken op een smartphone of op een tablet. Bij Belgische web bureaus wordt deze redenering jammer genoeg nog maar zelden gemaakt. Ik raad iedereen dan ook aan om het boek ‘Mobile First’ van Luke Wroblewski eens te lezen (lacht).”

Ook het belang van een goede mobiele business case valt niet te onderschatten. “De insteek is meestal dat er al een goede desktopapplicatie bestaat, en dat die maar getransporteerd moet worden naar een mobiele site, of naar een mobiele app. Dat is al een denkfout op zich. De vraag is niet hoe je de functionaliteit van een desktopapplicatie kan overzetten naar mobiel, maar wel wat er relevant is voor de gebruikers in een mobiele context.”

“De apps die op een smartphone staan, zeggen veel meer over de gebruiker dan de toepassingen op zijn desktop”, gaat Verhaegen verder. “Mobiele toestellen zijn veel persoonlijker. Smartphone-eigenaars zijn dan ook erg gevoelig voor slechte apps. Ze zijn veel minder vergevingsgezind, waardoor relevantie nog belangrijker wordt dan bij de gewone pc.”

Inhoud

De project manager weet waarover hij praat, want zijn bedrijf neemt voortdurend gebruikerstesten af. Verhaegen weet intussen wat werkt en wat niet werkt. “Belangrijk bij mobiele apps is dat ze gedreven worden door de inhoud”, klinkt het nog. “Klassieke websites willen alle features structureren, maar bij apps is het de inhoud die bepalend is voor de navigatie. Dat is één van de dingen die ik goed vind aan de Metro-interface van Microsoft. De tiles zijn immers allemaal contentgedreven.”

Een ander belangrijk punt is dat apps zo ontwikkeld worden dat ze, ook wanneer iemand afgeleid is, vlot bediend kunnen worden (‘design for distraction’). “Een smartphone gebruik je op straat, in de metro of in de wagen. Dat heeft gevolgen voor de userinterface. Er zijn bijvoorbeeld heel gerichte regels rond waar knoppen moeten geplaatst worden, en rond hoe groot touch zones moeten zijn.”

Ontwikkelaars moeten de geplogenheden die gangbaar waren in de desktopwereld, stilaan afzweren. “Pop-ups kunnen niet meer, net als hover states op websites (drop down menu’s, nvdr.). Als je eerst de mobiele site ontwerpt, dan vermijd je dergelijke problemen. Met als gevolg dat ook de gewone websites op het internet er straks helemaal anders gaan uitzien.”

Frederik Tibau