Tablets en smartphones zijn onmisbare werkinstrumenten voor systeembeheerders. Ze zijn compact genoeg om altijd bij te hebben en voldoende krachtig om in noodgevallen, maar ook bij routineonderhoud netwerken te beheren. In dit artikel bespreken we een selectie van niet te missen netwerkbeheer-apps voor Android en iOS.

Het aanbod aan systeembeheer-apps is overweldigend. We hebben uitsluitend apps geselecteerd waarvan minstens een gratis probeerversie bestaat. Bij iOS wordt er vaak geld gevraagd voor apps die functioneel niets méér bieden dan een gratis equivalent, of die hun geld gewoon niet waard zijn als je ze vergelijkt met wat je gratis bij Android kunt krijgen. Persoonlijk denken we daarom dat een systeembeheerder momenteel beter en in elk geval goedkoper af is met een Android-smartphone of -tablet. Wat niet betekent dat er voor iPad of iPhone/iPod geen interessante beheer-apps bestaan. Maar het kaf van het koren scheiden is bij iOS heel wat moeilijker dan bij Android, vooral omdat er nauwelijks probeerversies bestaan van apps die mogelijk interessant zijn. En alleen op een beschrijving afgaan is gevaarlijk, want zoals we vaak gemerkt hebben doet een app niet altijd goed wat ze volgens de beschrijving belooft. Het zou zeker helpen mocht Apple een systeem uitwerken waarbij je een betalende app voor beperkte tijd zou mogen uitproberen voor je effectief je kredietkaart boven moet halen. Het helpt al evenmin dat enkele van de interessantere iOS-apps voor beheer uitsluitend op een jailbroken apparaat draaien. Die vereiste is ook vanuit een juridisch oogpunt problematisch in een bedrijfsomgeving.

WINDOWS OP AFSTAND MET LOGMEIN

LogeMeIn is een cloudgebaseerde oplossing voor beveiligde toegang op afstand die we eind 2010 al een keer getest hebben. LogeMeIn gebruikt de standaard http-poort om een beveiligde remote access-sessie te starten met in het systeem opgenomen Mac- of Windows-computers en -servers. Er hoeft dus niets gewijzigd te worden aan de firewall. Alle verkeer verloopt via de beveiligde servers van LogMeIn. Het verkeer is versleuteld met 256-bit AES-encryptie. Computers kunnen via een Java plug-in op afstand worden bediend met behulp van elke recente webbrowsers. Wakeup On LAN (WoL) wordt ondersteund, zodat systemen op afstand kunnen worden ingeschakeld. LogMeIn Free en LogeMeIn Ignition zijn apps waarmee u op uw tablet of smartphone toegang krijgt tot de desktop van LogMeIn-computers in uw netwerk. De gratis versie, die alleen beschikbaar is voor iOS, biedt gewone toegang. De betalende Ignition-versie voor zowel Android als iOS voegt daar extra’s aan toe zoals WoL, bestandsoverdracht, hd video en geluid (momenteel alleen op Windows-pc’s), printen op afstand (alleen iOS) en integratie met iCloud (alleen iOS).

Om toegang te krijgen tot een systeem, voert u uw LogMeIn-wachtwoord in. Dan verschijnt een lijst met LogMeIn-computers in uw netwerk. De actieve systemen zijn blauw, de niet-actieve grijs. Na eventueel nog eens het wachtwoord voor het te beheren systeem te hebben ingevuld (een door de beheerder instelbare optie), verschijnt diens desktop op uw tablet. Op het scherm verschijnt ook een muispictogram waarmee u linker- en rechtermuistoetsen kunt emuleren. Desgewenst kunt u via een pictogram overschakelen op een schermtoetsenbord en de computer daarmee bedienen. Met uw vingers verkleint of vergroot u het scherm. Dit gaat zonder horten of stoten. Het is ook mogelijk om de resolutie van de desktop op afstand te wijzigen, zodat die eventueel beter op uw tablet past. Heeft het systeem meerdere monitoren en desktops dan kunt u er via een pictogram of een vingeropdracht snel tussen schakelen. Scrollen in schermen gebeurt met twee vingers. U kunt de computer uiteraard ook op afstand uitschakelen.

Een deel van deze tekst hebben we op afstand via iPad getypt. Dit werkte zeker via wifi met nauwelijks merkbaar snelheidsverschil. LogMeIn is daarom niet alleen geschikt voor hulp op afstand, maar kan ook worden gebruikt om zakelijke toepassingen, waarvoor geen app bestaat of die niet via een webdienst bereikbaar zijn, op afstand te gebruiken.

Oordeel

Hoewel vooral de iOS versie niet goedkoop is, is dit wellicht een van de meest handige apps voor beheerders. Niet alleen kunt u er op afstand problemen mee oplossen en hulp verlenen aan gebruikers in nood. De mogelijkheid om met uw tablet vlot uw programma’s op afstand te bedienen, is zo mogelijk nog indrukwekkender. LogMeIn werkt beter en veiliger dan de vele Windows rdp (remote desktop protocol)-apps die we uitprobeerden en die allemaal wel een of ander probleem hebben waardoor we ze niet kunnen aanbevelen.

PRODUCT: LOGMEIN FREE & INGITION

PRODUCENT: LogMeIn, www.logmein.com

LEVERANCIER: LogMeIn Europe BV, Amsterdam, NL; +31 20 52 21 800; www.logmein.nl

ADVIESPRIJS: 79,99 euro/licentie voor iOS; 29,99 euro/licentie voor Android; LogMeIn Free: gratis; LogeMeIn Pro: 52,95 dollar per client.

SYSTEEMVEREISTEN: Android 1.5 of hoger, iOS 3.0 of hoger, LogMeIn Free of Pro2

LINUX OP AFSTAND MET CONNECTBOT EN ZATELNET

Linux, Unix en BSD draaien Secure Shell servers (SSH en SSH2) waarmee ze op afstand kunnen worden beheerd. Op iOS vonden we maar één gratis ssh-app, zaTelnet. Voor Android bestaan er veel meer. We geven de voorkeur aan een van de populairste, namelijk de open source app ConnectBot. Met beide apps kunt u meerdere ssh-sessies tegelijk openen. Authenticeren kan naar keuze met een klassiek wachtwoord of met een encryptiesleutel (privé of publiek). Opdrachten typt u via het virtuele toetsenbord, maar als uw Android-toestel een fysiek toetsenbord heeft dan kunt u dat met ConnectBot ook gebruiken. Bij ConnectBot roept u speciale toetsen zoals Ctrl en Esc op door op het scherm te tikken. Bij zaTelnet staan die toetsen gewoon op het virtuele toetsenbord. Tekst knippen en plakken tussen verschillende sessies behoort eveneens tot de mogelijkheden. zaTelnet werkt zowel met staande als liggende schermen en emuleert vt100 en gedeeltelijk xterm (voldoende om consoleprogramma’s zoals Midnight Commander te gebruiken). ConnectBot geeft de console tenzij u dit expliciet anders configureert altijd staande weer en emuleert vt100, ansi en xterm. Van deze open source app bestaat nog de variant Irssi ConnectBot met een iets gebruiksvriendelijker grafische interface. Er bestaan ook nog tal van andere varianten.

Oordeel

Beide apps doen wat ze moeten doen: beveiligde toegang op afstand verlenen tot Linux, Unix- en BSD-servers en -clients.

PRODUCT: CONNECTBOT; IRSSI CONNECTBOT

PRODUCENT & LEVERANCIER: Kenny Root en Jeffrey Sharkey, http://code.google.com/p/connectbot/; Iiro Uusitalo, www.irssiconnectbot.com

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: Android 1.5 of hoger

PRODUCT: ZATELNET

PRODUCENT & LEVERANCIER: zaTELNET, www.zatelnet.com

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: iOS 4.1 of hoger

ANDROID EN IOS OP AFSTAND MET AIRDROID EN VEENCY

Het omgekeerde, uw tablet of smartphone besturen vanaf uw pc of laptop, kan handig zijn voor de momenten waarop u aan uw bureau gekluisterd zit. Als u dat voor elkaar wil krijgen met een iPod, iPad of iPhone dan zult u die moeten “jailbreaken”, want iOS laat beheer op afstand niet toe. Jailbreaken is het softwarematig verwijderen van ingebouwde beveiligingen zodat u niet door Apple toegelaten apps kunt installeren. We raden dit niet aan, want de fabrieksgarantie vervalt dan. Het werkt bovendien niet bij alle versies van iOS of bij alle versies van de iPhone en iPad. Overigens kunt u bij problemen natuurlijk altijd weer de officiële Apple-firmware op uw tablet of smartphone installeren. Alleen een jailbroken iOS-apparaat kan op afstand worden bediend via ssh of vnc. Voor ssh-toegang zult u eerst OpenSSH op het iOS-apparaat moeten installeren. Om toegang te krijgen via vnc kunt u de Veency app gebruiken. Dat is een vnc server voor iOS. Vergeet natuurlijk niet om een sterk wachtwoord te configureren! Daarna kunt u met gelijk welke vnc-client onder Windows, Mac OSX of Linux de iOS-desktop manipuleren. Details hierover vindt u op het internet. We gaan er niet dieper op in, maar in sommige gevallen breekt nood misschien wet…

Bij Android is het allemaal wat eenvoudiger. AirDroid vindt u gewoon terug in de Android Market. Dat is veruit de beste app om een Android-tablet of -smartphone vanaf uw pc of laptop te bedienen. Het werkt heel simpel. Zorg dat uw pc en Android-apparaat zich in hetzelfde wifi-netwerk bevinden. Start dan de AirDroid-app en volg de instructies. Tik het ip-adres in uw browser, vul het dynamisch gegenereerde wachtwoord in en klik op login. Optioneel is het mogelijk om een vast wachtwoord te definiëren. AirDroid toont nog niet wat er op het Android-scherm te zien is; die voorziening staat wel in de steigers. Maar in de huidige bètaversie kunt wel al in uw webbrowser de status van uw apparaat opvragen (draaiende en geïnstalleerde apps, beschikbaar geheugen etc.), tekstberichten lezen en versturen, bestanden manipuleren (muziek en beltonen afspelen, foto’s bekijken, bestanden zoeken), apps installeren, verwijderen of back-uppen en bestanden uitwisselen in de twee richtingen.

Er zitten wel nog wat schoonheidsfoutjes in AirDroid, dat zich momenteel nog in bètafase bevindt. Op onze Samsung tablet met Android 3.2 toonde de app een ipv6-adres in plaats van een ipv4-adres, maar dit werkte niet op onze Windows-pc, zodat we de tablet niet op afstand konden bereiken. We vonden geen mogelijkheid om AirDroid te dwingen een ipv4-adres te gebruiken. Op een Motorola-smartphone met Android 2.3.4 en een Acer-smartphone met Android 2.2 gebruikte AirDroid gewoon het ipv4-adres en werkte het wel.

Oordeel

iOS laat zich niet eenvoudig op afstand bedienen. Dat kan alleen door diep in te grijpen in iOS, waarbij het noodzakelijk is de gebruiksvoorwaarden van Apple te schenden. Bij Android niets van deze problemen. Voor bediening op afstand werkt AirDroid veruit het handigst, al zitten er wel nog wat schoonheidsfoutjes in de bètaversie.

PRODUCTEN: OPENSSH EN VEENCY

PRODUCENT & LEVERANCIER: Zie http://cydia.saurik.com

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: Cydia alternatieve app store voor jailbroken iOS-apparaten

PRODUCTEN: AIRDROID (BETA)

PRODUCENT & LEVERANCIER: AirDroid, www.airdroid.com

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: Android 2.1 of hoger; Chrome 12, Firefox 3.6 en Safari 5.0 of later.

NETWERKEN SCANNEN EN BEHEREN MET FING

Fing is een populaire opdrachtregelgebaseerde netwerkscanner voor Windows, Linux en Mac OSX. Ontwikkelaar Over-look heeft nu ook apps voor Android en iOS uitgebracht. Die hebben in tegenstelling tot de gewone versie uiteraard wel een grafische gebruikersinterface. De Fing-app scant uw netwerk zeer snel: binnen enkele seconden ziet u alle aangesloten toestellen in een overzichtelijke lijst met ip-adres, systeemnaam, merk en mac-adres. Wanneer u op een item klikt, toont de app een fiche met meer informatie. U kunt de naam van het netwerkapparaat wijzigen en eigen notities aan de apparaatfiche toevoegen. Bovendien kunt u verder scannen naar de ip-diensten die op het apparaat draaien. Die diensten kunt u daarna direct openen. Heeft het apparaat bijvoorbeeld webbeheer draaien dan kunt u dat onmiddellijk openen in de browser van tablet of smartphone. U kunt ook een scanrapport met alle details via e-mail versturen. Is uw netwerk erg uitgebreid, dan kan u aan de hand van de naam of het ip-adres naar specifieke apparaten zoeken. Snel schakelen tussen verschillende netwerken is eveneens mogelijk. De Android-app heeft voorts nog ping- en traceroute-opdrachten. Bovendien kunt u computers op afstand inschakelen via WoL. Dat werkte tijdens onze test allemaal perfect. Het geeft toch een zekere kick om je pc via je smartphone te kunnen inschakelen. De iOS-app krijgt die extra’s binnenkort.

Oordeel

Fing is een eenvoudige, maar handige app die systeembeheerders snel toegang geeft tot alle actieve apparatuur in het netwerk.

PRODUCT: FING

PRODUCENT & LEVERANCIER: Over-look, www.over-look.com

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: Android 2.1 of hoger, iOS 4.0 of hoger

NETWERK OPTIMALISEREN MET WI-FI ANALYZER

De prestatie van draadloze netwerken vermindert naarmate er meer zenders actief zijn in dezelfde frequentieband. Wi-Fi Analyzer brengt alle wifi- kanalen in de omgeving in kaart en dit zowel voor 2,4 GHz als voor 5 GHz netwerken, voor zover uw tablet of smartphone deze laatste frequentieband ondersteunt. Deze app is ideaal om uw router(s) in te stellen zodat ze het minst drukke frequentiekanaal gebruiken. U kunt vijf verschillende grafieken opvragen: actueel gebruikte kanalen, tijdslijn van gebruikte kanalen, kwaliteit van de beschikbare kanalen, actieve AP’s en signaalmeter. Voor deze laatste grafiek en de grafiek die de kwaliteit toont, dient u een AP te selecteren. De app toont indien van toepassing ook welke kanalen betere prestaties voor een gekozen AP geven. U kunt een schermafdruk van de informatie maken. In de instellingen kunt u allerlei opties in- en uitschakelen, zoals de scansnelheid of extra informatie in de grafieken tonen over de gevonden AP’s. Er bestaat een minder uitgebreide versie van Wi-Fi Analyzer voor iOS, maar die is niet gratis en ze werkt bovendien niet onder iOS 5 tenzij het apparaat jailbroken is. U vindt ze in de alternatieve Cydia app-winkel.

Oordeel

Er zijn verschillende Android-apps waarmee u wifi- netwerken kunt analyseren, maar Wi-Fi Analyzer is veruit onze favoriet. De versie voor iOS vereist een jailbroken apparaat, kost geld en is bovendien minder uitgebreid. Die kunnen we niet aanraden.

PRODUCT: WI-FI ANALYZER

PRODUCENT & LEVERANCIER: farproc, http://a.farproc.com/wifi-analyzer (Android); Adrian Granados, https://sites.google.com/site/iphonewifianalyzer/ (iOS).

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: Android 1.5 of hoger, iOS 4 of hoger via Cydia (iOS 5 moet jailbroken zijn)

SERVERS BEWAKEN MET SERVER MONITOR EN NETMON

Belangrijke serverdiensten mogen niet uitvallen. Wat is er dan handiger dan ze te kunnen bewaken met uw smartphone of tablet? Er bestaan verschillende netwerkbewaaktools voor zowel Android als iOS, maar de meesten stellen niet veel voor, zijn verouderd, zijn te duur voor wat ze doen, vereisen dat u eerst software installeert op de te bewaken systemen, of werken alleen met specifieke enterprisesoftware voor netwerkbewaking. We hebben er maar twee gevonden die wel zelfstandig werken en echt bruikbaar zijn: Server Monitor, een gratis app voor Android, en NetMon, een betalende app voor iOS met een gratis variant waarmee u twee servers kunt bewaken. Van die twee heeft NetMon de meest gelikte interface. Server Monitor heeft een wat ruwere interface. Geen van beide apps is in staat om alle diensten die op een server draaien te scannen, maar daarvoor kunt u natuurlijk Fing gebruiken. U dient de diensten die u wil bewaken manueel te configureren, mét de bijbehorende poorten. Bij Server Monitor moet u alles manueel ingeven. NetMon presenteert een lijst van de meest gebruikte poorten die u vervolgens kunt in- of uitschakelen voor bewaking. Bij Server Monitor kunt u alleen de controlefrequentie instellen. NetMon laat daarenboven ook toe om het aantal gemiste controles te definiëren, wat het aantal valse foutmeldingen vermindert. Vanuit NetMon kunt u ook direct telnetten naar een server. Bij Server Monitor zult u dit moeten doen via een aparte telnet-app voor Android, waarvan er overigens legio bestaan. Beide apps waarschuwen visueel, auditief of door te trillen wanneer er een server of dienst uitvalt, maar bij NetMon werkt in de gratis versie alleen de visuele waarschuwing; voor de andere alarmen moet u de betalende versie hebben. Die betalende versie laat toe een onbeperkt aantal servers en diensten te bewaken en kan servers ook in groepen indelen. De betalende versie van NetMon dient u direct bij de fabrikant te bestellen; ze is momenteel nog niet beschikbaar in de Apple app store.

Oordeel

Een nadeel van Server Monitor is dat er vaker dan bij NetMon valse alarmen optreden.

PRODUCT: NETMON

PRODUCENT & LEVERANCIER: Ccbootcamp, www.ccbootcamp.com/netmon.html

ADVIESPRIJS: gratis tot 2 servers; professional en enterprise versies laten meer servers toe, maar kunnen alleen direct bij Ccbootcamp worden besteld; prijs niet medegedeeld.

SYSTEEMVEREISTEN: iOS 3.2 of hoger

PRODUCT: SERVER MONITOR

PRODUCENT & LEVERANCIER: Sebastian Serafin, www.odinnet.ca/index.html

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: Android 1.6 of hoger

NETWERKBESTANDEN UITWISSELEN MET ES FILE EXPLORER EN DROPBOX

ES File Explorer is altijd een van de eerste apps die ik installeer op een nieuw Android-apparaat. Het is een uitstekende gratis app voor bestands- en app-beheer, naar keuze lokaal of via ftp, smb/cifs (server message block/common internet file system), Bluetooth file transfer protocol (obex ftp) en zelfs populaire clouddiensten zoals Dropbox, box.net en Sugarsync. Uw tablet of smartphone koppelen aan een pc als u bestanden wil uitwisselen is niet langer nodig. Met deze app kunt u bestanden draadloos uitwisselen binnen en buiten uw eigen netwerk. U kunt ze kopiëren, verplaatsen, hernoemen, wissen, zoeken, bekijken, openen en delen tussen en in mappen lokaal, op het netwerk of in de cloud. Ook kunt u Android-apps in apk-formaat installeren, verwijderen en back-uppen naar een andere folder (naar keuze intern of extern). ES File Manager ondersteunt verder zip- en rar-archieven. Rar kan alleen worden uitgepakt, maar zip-archieven kunt u ook creëren, waarbij u ze zelfs kunt beveiligen met 256-bit AES-encryptie. Als u de gratis optie ES Task Manager installeert kunt u ook Android-taken stoppen. Met de optie ES BookMark Manager is het daarenboven mogelijk Android-bookmarks te beheren. Handig is ten slotte de standaard aanwezige SD Card Analyst (bereikbaar via Menu, Manager). Die toont welke bestanden het meeste ruimte innemen op het externe geheugen van uw Android-apparaat.

Netwerkbestanden en iOS

Voor iOS bestaat er niets vergelijkbaars, toch zeker niet gratis. Bij de betalende apps vonden we er geen enkele die tegelijk ftp en smb/cifs, laat staan clouddiensten zoals dropbox ondersteunt. Smb/cifs-shares kunt u bereiken via FileBrowser (euro4,99) en NetPortal (euro2,39). Verschillende clouddiensten kunt u samen met ftp-shares ontsluiten met behulp van Air Sharing (euro5,99 à euro7,99). FTP Client Pro is een van de populairdere ftp-clients voor iOS (euro1,59). Voor jailbroken apparaten vindt u bij Cydia een gratis Samba-client voor iOS. Misschien wel de simpelste, en alleszins de goedkoopste, manier om via het netwerk draadloos bestanden uit te wisselen met iOS is de cloudopslagdienst Dropbox en zijn uitstekende gratis apps voor iPad en iPhone.

Oordeel

ES File Manager tovert uw Android-apparaat om in een krachtig hulpmiddel voor het beheren van lokale en netwerkbestanden. Voor iOS bestaat helaas niets vergelijkbaars en lijkt Dropbox ons de goedkoopste en simpelste manier voor het uitwisselen van netwerkbestanden.

PRODUCT: ES FILE EXPLORER

PRODUCENT & LEVERANCIER: Estrongs, www.estrongs.com

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: Android 1.6 of hoger

PRODUCT: DROPBOX FOR IPAD & IPHONE

PRODUCENT & LEVERANCIER: Dropbox, www.dropbox.com/ipad & www.dropbox.com/iphoneapp

ADVIESPRIJS: gratis.

SYSTEEMVEREISTEN: iOS 3.1 of hoger

CONCLUSIE

We konden in dit beperkte bestek natuurlijk onmogelijk alle interessante apps voor beheerders voorstellen. Mocht u nog tips hebben dan ontvangen we die graag op het mailadres van de redactie zodat we die bij een volgende gelegenheid kunnen meenemen, hier of op onze website.

Jozef Schildermans