Voor de bouw van zijn nieuw informaticacentrum heeft de luchthaven van Frankfurt samen met de Duitse it-dienstenleverancier gedas (nu T-Systems) een bedrijf opgericht, gedas os. APC zal instaan voor de beschikbaarheid van de infrastructuur.

De luchthaven van Frankfurt – de op twee na grootste van Europa – is een kleine stad op zich, waar 65.000 mensen vertoeven (waaronder 2.200 politieagenten) die 54 miljoen passagiers en 2,1 miljoen ton luchtvracht beheren en bijna 500.000 vliegtuigbewegingen. Je vindt er ook de meest rendabele McDonald’s ter wereld, pal aan de aankomsthal voor vluchten uit de States.

Tegen 2020 mikt de Europese reus (alleen Heathrow en Paris-Charles de Gaulle zijn groter) op 88,3 miljoen passagiers en 3,2 miljoen ton cargo, met in totaal 700.000 bewegingen en een personeelsbestand van 95.000 mensen.

Originele aanpak

Voor het beheer van de luchthaven lanceerde Fraport (kort voor Frankfurt Airport) in 2004 een openbare aanbesteding voor de infrastructuur, die aan vernieuwing toe was. In juli van datzelfde jaar stelde gedas (toen het it-filiaal van Volkswagen, in 2007 overgenomen door T-Systems) een originele aanpak voor: de creatie van een 50/50 joint venture tussen Fraport en gedas, genaamd gedas os (os = Operational Services), die voor het geheel van de informatica zou instaan, dus zowel het datacenter als het netwerk en de toepassingen. (De luchtverkeersleiding en de bagagelogistiek blijven in handen van andere maatschappijen.) Het contract tussen gedas en Fraport heeft een looptijd van 10 jaar.

Het nieuwe gedas os zal niet alleen de luchthaven bedienen (30 % van de omzet) maar ook Volkswagen (20 %) en sectoren in de industrie of de logistiek en openbare diensten.

Geen ‘klassieke’ onderneming

Toen gedas besefte dat de bestaande it-infrastructuur steeds meer achterhaald raakte en vooral heel uiteenlopend was, besloot het in juli 2005 de IT te verdelen over twee datacenters (enerzijds het hoofdcentrum dat zal worden gebouwd ter vervanging van het oude, en anderzijds een bestaand datacenter bij de Poolse grens als back-up); daarnaast komt er een derde datacenter waar het kritieke beheersysteem voor de luchthaven verdubbeld zal worden.

Bernd Hoehnel, division manager van gedas os, merkt op dat het datacenter van een luchthaven fundamenteel verschilt van dat van een ‘klassieke’ onderneming. “Negentig procent van de applicaties die wij gebruiken zijn niet terug te vinden op de commerciële markt maar werden ‘gecustomized’, want de logistiek is voor ons het onderscheidende element. Het is ook onmogelijk om een ‘downtime’ te plannen rond de kerst- of paasperiode, die voor de rest van de economie rustige periodes zijn maar bij ons net de drukste.”

Indrukwekkend

In april 2007 opent de luchthaven een gloednieuw datacenter (ondergronds, met een volledige herinrichting van de ruimtes volgens het ‘zaal-in-een-zaal’-concept), met zo’n 300 servers (voornamelijk IBM onder Aix, Sun onder Solaris, en Intel-machines van IBM en HP, al dan niet met ‘blades’), gekoppeld aan zo’n 50 TB opslag (IBM- en HP-platformen). Deze infrastructuur draait alle kritieke activiteiten van de luchthaven en ondersteunt erp-applicaties (SAP en Baan), Oracle-, DB2- en MS-SQL-databases, WebSphere- en MQSeries-middleware, rapporteringssystemen van Crystal en Oblicore en management frameworks van Tivoli, CA en Bladelogic. Het datacenter controleert zo’n 4.500 pc’s, 16.000 lan-verbindingen met een netwerk van 7.900 km kabels, 1.300 bewakingscamera’s. Kortom, een ‘who’s who’-catalogus van de it. De luchthaven beheert immers een jaarlijks investeringsbudget van 30 miljoen euro en het it-departement heeft 320 werknemers in dienst.

Daarnaast herbergt het datacenter van Hoyerswerda bij de Poolse grens meer dan 300 servers (die om historische redenen sterker verschilllen: IBM Aix, HP-Ux, Sun Solaris, Linux en Intel), en bijna 40 TB opslag op netwerken, naast meer dan 300 TB ‘back-up’.

Gezien het kritieke karakter van het luchthavenbeheer werd dus nog een derde datacenter in Wolfsburg gepland voor de duplicatie van de meest gevoelige applicaties.

Hoge beschikbaarheid

Om de beschikbaarheid van de nieuwe infrastructuur te garanderen, die bestaat uit een reeks van 160 servers op 1.200 m2 in de kelders van de luchthaven, heeft Fraport een beroep gedaan op APC. Dat heeft zijn InfraStruXure-oplossing voor een ‘hot aisle containment system’ (HACS) geïnstalleerd.

In de praktijk bevinden de servers zich in twee gigantische kasten (23 en 19 meter lang), voorzien van een koelsysteem met een totale capaciteit van 74 MW.

Om een maximale flexibiliteit en beschikbaarheid te garanderen en verschillende serviceniveaus te waarborgen, werden verschillende soorten kasten geïnstalleerd: twee reeksen open kasten voor de uitrusting met een laag dichtheids- en koelingsniveau, en twee HACS voor de bladeservers. Er wordt ook een InRow FM 40 aircosysteem met waterkoeling voorzien dat de warme lucht uit de gangen weghaalt dankzij warmte-uitwisselaars; de afgekoelde lucht wordt vervolgens weer teruggebracht via een gesloten watercircuit en een koeleenheid met koud water.

Bern Hoehnel legt uit dat er drie redenen waren om te kiezen voor APC (dat het haalde van drie andere concurrenten, waaronder Rittal, de leverancier van het oude systeem). “De eerste reden was technologisch. Ten tweede konden we met de oplossing van APC onze koelingskosten verlagen. Ten derde heeft APC ook een oplossing voorgesteld die voldeed aan onze bedrijfsbehoeften. Nu, anderhalf jaar later, zijn we er zeker van dat we de juiste keuze hebben gemaakt.” Thierry Nicolet, vice-president van APC, voegt daaraan toe: “Drie maanden lang hebben wij een team ingezet dat de werking van een luchthaven moest leren begrijpen. Bovendien hebben wij aan gedas os een origineel contract voorgesteld waardoor ze het eerste jaar zo’n 10 % en op lange termijn tot 30 % zullen kunnen besparen. APC wou niet zomaar een leverancier zijn maar heeft een echt ‘businessidee’ voorgesteld.” Volgens Nicolet gaat het om de grootste HACS-infrastructuur van APC ter wereld, en heeft de installatie zelf maar twee maanden in beslag genomen.

Voor het beheer van de infrastructuur werd een InfraStruXure Manager-appliance geïnstalleerd die instaat voor het toezicht op de systemen en verschillende soorten informatie en rapporten genereert (die nauw aansluit op de al aanwezige beheer- en netwerksystemen). Fraport verklaart nu een beschikbaarheid van 99,8 % te hebben bereikt.

Marc Husquinet