Beheer maar eens 3.500 km spoorwegen en 34.000 percelen terrein, met de informatie verspreid over 4.000 soms oeroude plannen… Digitaliseringsspecialist Numen Europe slaagde evenwel erin dat alles in elektronische documenten en GIS informatie om te zetten, in opdracht van Infrabel.

Bij de vorming van Infrabel – het infrastructuuronderdeel van de NMBS groep – was het probleem bijzonder eenvoudig en omvangrijk. “In 2005, bij de oprichting van Infrabel kregen we wel de terreinen voor de exploitatie van het netwerk, maar niet het personeel om die te beheren, en al helemaal niet de nodige informatiesystemen,” schetst Nicolas Gatez, GIS-coordinator in de Geomatica cel, het beheerprobleem waarmee de ‘patrimonium cel’ van Infrabel werd opgezadeld. En het probleem was best wel groot, want de reële eigenaar – de NMBS-groep – zit in de top-drie van grootste grondbezitters in België.

Digitaliseren maar

De nodige informatie was voorts verspreid over een 4.000 plannen, van uiterst verschillende kwaliteit, nauwkeurigheid, schaal en structuur. Ook was niet altijd een zelfde en/of de gewenste informatie beschikbaar. Een digitalisering van alle nodige informatie, in een combinatie van database en digitale kaarten, lag voor de hand maar was wel een hele klus, die veel personeel en tijd zou vergen. Helaas waren ook de resultaten van een eerder digitaliseringsproject (einde jaren tachtig) niet bruikbaar, omdat omwille van de toenmalige kosten van opslagmedia, slechts een deeltje van de informatie was bewaard. Op de papieren documenten stond voorts heel wat info die niet (meer) correct was, of niet terzake deed, terwijl ook heel wat informatie ontbrak (zoals het reliëf van het terrein, of gebouwen die in de buurt van de percelen staan, etc.).

Voor het nieuwe ‘patrimonium’- project werd dan ook beslist komaf te maken met papieren documenten, en over te stappen naar een digitaal informatiesysteem waarin de beelden vectorieel werden opgeslagen, met los daarvan de opslag van de patrimoniuminformatie. Er werd naar gestreefd een aaneensluitend beeld van de terreinen te creëren, met dus alle informatie in een geografische database en dat alles makkelijk raadpleegbaar met behulp van een ‘GIS viewer’ (Geografisch InformatieSysteem).

Met wat hulp

Die wensen in de praktijk omzetten vereiste heel wat expertise en middelen, en hiervoor werd samengewerkt met Numen Europe. Dit bedrijf in privé-bezit groeide in de voorbije jaren vanuit zijn thuisbasis Frankrijk uit tot een expert in document process outsourcing, met zowel documentdiensten (creatie, afhandeling, archivering), cheque- en beta- lingsverwerkingen (cheques, waardebonnen,…) kaarten (productie en oplossingen) en het digitaliseren van objecten, foto’s, en dies meer (inclusief indexering, met het oog op latere opzoekingen). Bij dat laatste wordt ook een ‘intelligente’ captatie van informatie aangeboden, onder meer door de gescande tekstelementen te evalueren met behulp van contextueel relevante thematische ‘woordenboeken’. De opdracht van Infrabel bood op dit punt meer uitdagingen, omdat het om de grenzen van percelen ging, en niet bijvoorbeeld de contouren van een gebouw. Numen slaagde erin de digitaliseringsklus tot een goed einde te brengen, onder meer door het scanningswerk goeddeels toe te vertrouwen aan een gespecialiseerde vestiging in Madagaskar (met een eigen workflow-opvolging voor kwaliteitscontrole). De aangewende technologie kan Numen overigens ook voor andere maatschappijen inzetten, met plannen van elektrische verdeelnetwerken, water- en gasleidingen, rioleringen, en dies meer, benadrukt Serge Micaelian, director operation van Numen Europe.

Voorts werd ook een beroep gedaan op het Nationaal Geografisch Instituut, voor luchtfoto’s in hoge resolutie waarop de terreinbeelden kunnen worden geprojecteerd. Zo kan aan elk element op de plannen een precieze plaatsbepaling worden toegekend in het kader van een geografisch coördinatensysteem.

Met rek

Momenteel beschikt Infrabel over een database bestemd voor de acceptatieprocedure van de data, en wordt gewerkt aan de database die de referentie voor het beheer van het patrimonium wordt. Deze behoort eind dit jaar op punt te staan. Eventuele veranderingen zullen later worden aangebracht, en zullen onder meer worden gecontroleerd door correlaties met andere databases (zoals de database die financiële transacties in het kader van verkoop of aankoop van percelen en eigendommen opvolgt). Het is tevens de opzet om de informatie ook aan kadastersystemen te koppelen.

Of hoe de ‘atomen’ van het bezit van de NMBS op die wijze handig werden omgezet in een praktische weergave met ‘elektronen’.

Guy Kindermans