Na zware mediakritiek bijt het ict-departement van de federale overheidsdienst Financiën van zich af. “De informatiseringsgolf is vijf jaar geleden begonnen, maar het interne moderniseringsproces zit nog in de beginfase”, aldus it-topman Louis Collet.

Louis Collet verwijst meteen naar de recente realisaties van zijn departement. Tax-on-web beheerde dit jaar bijvoorbeeld 1,65 miljoen elektronische aangiftes zonder enige stabiliteits- of prestatieproblemen. Het scannen van papieren aangiftes gebeurt nu veel sneller, Fisconet+ wordt weer intern uitgevoerd, er wordt een project voor kennisbeheer ingevoerd (met speciale fora voor de uitwisseling van kennis en expertise), en er werd een workflow opgesteld voor het beheer van onregelmatigheden in btw-aangiftes (zie ook Data News nr. 36, p. 5).

Wat die btw betreft: volgens de Europese wetgeving kan een btw-plichtige nu in zijn eigen land bedragen terugvorderen die in een andere lidstaat werden gestort, waardoor een soort clearing zal moeten worden ingevoerd voor terugbetalingen.

Het pc-park werd volledig vernieuwd (er werden zopas 6.000 pc’s besteld), en de STIR-applicatie voor de btw zal eind dit jaar beschikbaar zijn voor alle ambtenaren. Het centrale afdruksysteem slaat elk uitgaand papieren document in digitale vorm op.

Nog voor het eind van dit jaar zal de Atlas-infrastructuur worden vernieuwd in het processing-gedeelte (momenteel Unix-servers van Fujitsu-Siemens), terwijl het opslaggedeelte (vandaag EMC) voor volgend jaar op het programma staat. “In 2009 zullen we ook beginnen na te denken over de phase-out van onze mainframes.”

Louis Collet geeft toe dat sommige projecten zoals STIR vertraging hebben opgelopen. “In 2002 waren we met onze toekomstplannen iets te ambitieus wat de kalender betreft, want deze grote projecten vergden ook aanpassingen aan de wetgeving. Andere projecten werden bewust afgeremd, onder andere omdat de nodige middelen moesten worden vrijgemaakt om bestaande applicaties aan te passen. En we hebben talrijke keuzes moeten maken.”

Wat STIMER betreft ( système de traitement intégré multi-entités recouvrement, een geïntegreerd systeem voor vorderingen), wijst Louis Collet erop dat het project al iets meer dan anderhalf jaar loopt, maar uiteindelijk zes jaar in beslag zal nemen, waardoor het nog te vroeg is om er al (negatieve) conclusies uit te trekken. “We zijn niet immuun voor de typische risico’s van dergelijke grote en complexe projecten (*), maar in vergelijking met anderen behoren wij wel tot de besten van de klas. Wij hebben it-projecten van meer dan 10 miljoen euro tot een goed einde gebracht.” Maar “dat betekent uiteraard niet dat we onszelf niet in vraag durven te stellen.”

Modernisering

In feite wil Louis Collet het onderscheid maken tussen de informatisering van Financiën (waarvan de organisatie onveranderd is gebleven) en de modernisering van de administratie die de concepten anciënniteit, hiërarchie en project- en prioriteitenbeheer opgeeft ten voordele van managementcompetenties. “Ik durf te zeggen dat we intern over uitstekende experts beschikken, maar we moeten tegenwoordig technische expertise en managementvaardigheden kunnen combineren.”

Dergelijke evoluties verlopen via change management en het beheer van individuen, wat altijd complexer en trager is (zeker in een administratie), en via de oprichting van een ‘program management office’. “We moeten onze projecten zo goed mogelijk blijven uitvoeren. We moeten risico’s nemen en ermee kunnen omgaan”, voegt hij eraan toe. “Maar onze pluspunten zijn tegelijk onze zwakke plek: Financiën telt hopen experts, perfectionisten eigenlijk.”

Alle kritiek ten spijt is Louis Collet ervan overtuigd dat hij dit jaar de geplande budgetten bijeen kan harken; it vertegenwoordigt 6,5 procent van het totale budget van het departement. “We hebben de voorbije drie jaar 200 informatici aangeworven”, vertelt hij niet zonder trots. Hij wijst er ook op dat de it-budgetten van zijn departement (700 miljoen euro tussen 2003 en 2008) zowel de infrastructuur (systemen, netwerken, telefonie, …) als het onderhoud en de ontwikkeling dekken. De oorspronkelijk geplande budgetten bedroegen 180 miljoen euro meer dan de uiteindelijk vrijgemaakte bedragen.

“De informatiseringsgolf begon vijf jaar geleden in het kader van Coperfin. Nu moeten we werk maken van de moderniseringsfase en in plaats van de ambtenaar de burger centraal plaatsen”, besluit Louis Collet, die zegt open te staan voor opbouwende kritiek. “Die zal ons ertoe aanzetten het nog beter te doen.”

(*) Een onderzoek van de Universiteit van Amsterdam heeft het over de 30-50-20-regel: 30% van alle in de wereld gestarte projecten wordt afgebroken, 50% van de projecten levert ongeveer de helft van de verhoopte resultaten op, en 20% leidt tot de verwachte resultaten.

Marc Husquinet