Falen hoort bij ondernemen. Met die gezonde leuze luidden Startups.be, Agentschap Innoveren en Ondernemen en De Vlaamse overheid in november het jaarlijkse ‘Failing Forward’-evenement in.
De campagne die voorafging aan het event omvatte tal van videogetuigenissen van technologie-ondernemers. Onder hen ook Filip Tack. Hij richtte in 2004 Nomadesk op, bekend als voorloper van cloudopslagdienst Dropbox. Het bedrijf kreeg enkele opdoffers en moest onder andere haar kantoor in New York sluiten en het distributiemodel over een andere boeg gooien.
Ook Toon Vanagt is al een oude rot in het vak. Hij was nog lang niet de technologie-ondernemer die hij vandaag is toen hij in 1999 moederziel alleen een idee ging pitchen in Silicon Valley. Venturekapitalisten lachten zijn idee weg, maar Vanagt richtte nadien verschillende ondernemingen op, waaronder het succesvolle Data.be.
Wouter Nuytten, tot slot, kennen we van het crossmediaal contentplatform Octopin, dat hoge pieken en dalen kende en uiteindelijk de boeken sloot. Vandaag timmert Nuytten aan de weg met Disendo, een private intelligence agency dat bigdata-oplossingen bouwt voor onder andere politiediensten en terreureenheden.
GELUKSFACTOR
Ervaring is de beste leerschool en geen enkele van de drie ondernemers blikt met wrok terug op zijn mislukkingen. De ondernemers delen de mening dat geluk een enorme rol speelde in het slagen van hun bedrijf maar vinden wel dat dat geluk deels naar eigen hand kan worden gezet. “Eigenlijk wordt je strategie gevormd door het besef welke aanpak zeker niet werkt”, vertelt Filip Tack. “De rode draad is en blijft dat je als ondernemer bereid moet zijn om bergen werk te verzetten. Ik geloof niet dat succesvolle ondernemers het product zijn van louter geluk, maar geluk is wel het resultaat van ‘opportunity meets preparation’. En net die voorbereiding is enorm zwaar, want als ondernemer tast je vaak in het donker.”
“Groots dromen is een must, maar je mag er niet op gebrand zijn de volgende Uber of Facebook op te richten”, vult Toon Vanagt aan. “Ik ben zeker niet tegen moonshots, maar als je je slaagkansen wil verhogen, kijk dan vooral naar hoe je snelle inkomsten kunt verwerven. Weet dat Uber vandaag nog altijd een verlieslatend bedrijf is. Dat bedrijf anticipeert en vestigt haar hoop op een integraal gedigitaliseerde toekomst, maar geen kat die weet wanneer het rendabel wordt. Ik raad start-ups dan ook aan om markten en ideeën aan te pakken die op korte termijn hun vruchten kunnen afwerpen. Zonder dat je jarenlang hoeft te wachten op rendement. Met bijvoorbeeld de ‘lean-startupmethode’ boek je misschien trager vooruitgang, maar word je wel gedwongen om snel geld in het laatje te brengen.
“Geluk is een belangrijke parameter, al denk ik dat ikzelf het slachtoffer ben geworden van mijn eigen ‘beginnersgeluk’,” vertelt Wouter Nuytten. “In zes maanden wist Octopin een redelijk steile groei te boeken en ik ben daar veel te hard in opgegaan. Uiteraard werkte ik hard en veel, maar dat was waarschijnlijk doordat ik het reilen en zeilen van het bedrijf voor mijn eigen rekening nam. Als ceo was ik vooral een ‘chief everything officer’, maar ik heb op de harde manier moeten leren dat je bepaalde zaken best overlaat aan mensen die het beter kunnen dan jou.”
INVESTERINGEN
Een gebrek aan (durf)kapitaal wordt dikwijls aangekaart als reden dat veel start-ups en scale-ups het onderspit moeten delven. Bovendien is volgens veel ondernemers de kans uiterst klein dat een bedrijf investeerders voor zich wint wanneer het een verleden van mislukkingen heeft. Noem het goedgelovigheid van een jonge ondernemer die op zijn negentiende zijn eigen bedrijf had, maar Nuytten is het daar absoluut niet mee eens. “Een paar maanden geleden was ik op bezoek bij een bekende investeringsmaatschappij en daar vond men het goed dat ik op jonge leeftijd een faillissement had meegemaakt. Investeerders zien dat je door het slijk bent gekropen, waardoor je een bepaalde bagage hebt.”
“In Vlaanderen is het helaas soms de gewoonte om bedrijfssucces af te meten op het kapitaal dat al werd opgehaald”, zegt Tack al fronsend. “Dat is slechts een halve waardemeter, want het zijn de klanten die je product moeten kopen. Ik raad elke jonge ondernemer daarom aan om het bedrijf zo lang mogelijk op eigen houtje te runnen. Eens je product op punt staat en de eerste stappen heeft gezet richting commercialisering, is het moment gekomen om aan een investeringsronde te denken. Zelf zijn we met Nomadesk te vroeg naar de investeerders gestapt, met een nieuw product dat geen concrete propositie had.”
“Timing is alles hé,” bevestigt Vanagt. “Heel veel start-ups gaan de mist in door te vroeg naar de investeerders te lonken. Vaak hebben ze binnen datzelfde jaar nog door dat er geen markt is voor hun product, waardoor ze worden genoodzaakt te pivoteren. Probeer dan maar eens opnieuw de hand uit te steken tijdens de volgende investeerdersronde.”
MENTALITEIT EN DOORZETTINGSVERMOGEN
Failing Forward draait voornamelijk om de Belgische mentaliteit en visie op falen. “Wie in België een faillissement moet doorstaan, komt op een zwarte lijst bij de bank terecht”, vertelt Vanagt in zijn videofragment. “In feite zou het proces van falen moeten worden ingelepeld in het onderwijs”, staaft hij zijn stelling. “Het is niet de bedoeling dat je achtervolgd wordt voor de rest van je leven als je één keer de mist ingaat.”
“In Vlaanderen heb ik al vaak de ‘zie je wel dat het niet zou lukken’-reflex gezien”, geeft Tack aan. “Hoe verder de criticaster is verwijderd van het bedrijf, hoe sterker de mening. Maar net dan komt het erop neer om je gelijk alsnog te bewijzen. Alleen hebben we in België, en in Europa, niet bepaald de luxe om het opnieuw te proberen als de onderneming is mislukt. Dan bekruipt mij een gevoel van contra-chauvinisme. Alsof er niets goed kan komen van ondernemen in België.” “Er zijn altijd mensen die je in de put willen duwen”, beaamt Nuytten. “Maar in mijn omgeving heb ik vooral de tegengestelde reactie gezien. Mensen geloofden erin dat ik de moed opnieuw bij elkaar zou rapen om een nieuw project op te starten. Er is natuurlijk wel een verschil tussen de reacties van schuldeisers en die van ondernemers uit mijn netwerk.”
Natuurlijk is het altijd makkelijker om met de vinger naar het Belgisch ondernemersbeleid te wijzen dan de hand in eigen boezem te steken. Krijgt een nieuwe kijk op falen niet pas een kans als hij van binnenuit komt ? “Het is een cliché, maar uiteindelijk is het een kwestie van je doorzettingsvermogen en optimisme om de stap te zetten naar een tweede of derde poging”, bevestigt Vanagt. “Ik stond een paar keer heel dicht bij een faillissement en geloof me : mijn optimisme is doorslaggevend geweest. Moest ik opnieuw ergens in mislukken, zou ik opnieuw met opgeheven hoofd verder gaan. Het start-upleven is als een topsport : falen hoort erbij.” Tack stemt daarmee in : “Een optimistische ondernemer kan zichzelf inderdaad de creatieve reflex aanmeten om opportuniteiten te spotten in mislukkingen. Ondanks het eelt op de ziel dat je op dat moment mogelijk ervaart, is dat voor mij de essentie van doorzetten.”
Magali De Reu
“Eigenlijk wordt je strategie gevormd door het besef welke aanpak zeker niet werkt” Filip Tack
“Heel veel start-ups gaan de mist in door te vroeg naar de investeerders te lonken” Toon Vanagt
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier