Ze zijn niet erg dik gezaaid, de vrouwelijke it- en technologieondernemers die de voorbije jaren een bedrijf op poten hebben gezet. Wij wisten niettemin 4 ervaringsdeskundigen op te snorren.

In de zoektocht naar dames die zich in een technologiestart-up hebben gestort, krijgt het cliché van ‘de ict-sector is een mannenwereld’ nogmaals een illustratie. Op zoek naar verklaringen daarvoor beland je al snel bij de typische en moeilijk te doorbreken maatschappelijke patronen. “Jongens krijgen sneller een laptop, meisjes een poppenhuis”, laat Anathalie Mukundwa van Pactech zich ontvallen. Het zorgt er volgens haar voor dat de spoeling voor potentiële vrouwelijke it-ondernemers op de markt al vroeger dun wordt: ze worden door maatschappij van jongs af aan in een andere richting geduwd. Leslie Cottenjé van Pureplexity oppert voorzichtig dat “mannen misschien meer analytisch inzicht hebben en daarom sneller in technische richtingen belanden. Of maak ik mij zo niet populair? (Lacht) In elk geval ben ik zelf maar via een omweg in de ict-wereld beland. Ik ben eigenlijk vertaler-tolk van opleiding.” Mukundwa was in Rwanda lerares lager onderwijs, maar koos na haar aankomst in België toch voor een informaticaopleiding aan de Université Mons-Hainaut. “Ik was vaak de enige vrouw in de klas. Maar ik was één van de mannen: soms noemden de anderen me mijnheer Mukundwa. En ik heb nooit meer moeilijkheden ondervonden dan de mannen van de klas.”

Rollenpatroon

Toch gaat het niet enkel over de technische achtergrond. Je moet als vrouw, net als als mannelijke ondernemer, ook gewoon van aanpakken weten. “Ondernemen zit in mijn bloed”, stelt Annita Beysen van U-Sentric. “Bovendien ben ik zelf als karakter sowieso een ‘pain in the ass’ voor een baas. (Lacht)” Dat het een kwestie van karakter is, bevestigt Veronique Van de Kerckhove van Verotech. “Ik heb het van jongs af aan gezegd: ooit heb ik mijn eigen bedrijf. Toen ik op een bepaald moment mijn job kwijt raakte, dacht ik: het is nu of nooit!” Ook Cottenjé voelde het aan als een logische stap. “De ‘9 to 5’-mentaliteit heeft er bij mij nooit echt ingezeten, soms tot wanhoop van mijn collega’s.”

Maar ook bij het ondernemen durft het rollenpatroon de kop opsteken, weet Van de Kerckhove. “De eerste reactie van mijn moeder was: ‘Zou je niet beter in loondienst blijven?’ Het is natuurlijk altijd een risico. En om dat te overwinnen, heb je enige durf nodig. En veel steun van je omgeving.” Voor Beysen valt het op dat “het rollenpatroon weer almaar meer opduikt. Vrouwen willen tegenwoordig vaak sneller trouwen en kinderen krijgen. Dat kan je spijtig vinden, maar het is uiteindelijk een keuze die je zelf moet maken. Als ik vandaag in de ict-wereld 20 mensen tegenkom, zitten daar 18 mannen bij en 2 vrouwen. Die 2 zijn dan nog oude knarren als ikzelf. (Lacht)”

Beysen is ervan overtuigd dat het eigenlijk een kwestie is van goede afspraken te maken tussen partners. Daar kan Cottenjé volop over meespreken: zij en haar partner hebben Pureplexity gewoon samen opgericht. En kinderen hebben momenteel voor hen geen prioriteit. “Het bedrijf gaat momenteel voor. Ik kan later nog aan gezinsplanning doen.” Van de Kerckhove heeft nog geen kinderen, maar wil, als het van haar afhangt, haar bedrijfje in de toekomst wel combineren met een gezin. En dan kan de vrijheid die je geniet als ondernemer net ook een belangrijk pluspunt zijn, zo zegt Mukundwa. “Je kan je eigen tijd beheren, als het gaat over je gezin, kinderen, familie en vrienden.” Mukundwa werd daarvoor vorig jaar trouwens bekroond als tweede laureate bij de Equiwoman Awards, een prijs voor ondernemende vrouwen die hun werk en privéleven goed weten te combineren.

Macho’s

Dan ben je eindelijk met je bedrijf gestart, maar zit je nog wel als één van de zeldzame vrouwen in een mannen- en macho-wereld. “Ik was daar aanvankelijk wel bang voor”, geeft Cottenjé toe. “Je moet je soms wat harder bewijzen als jonge vrouw. Toch heb ik me al afgevraagd of dat niet eerder te maken heeft met mijn jonge leeftijd, waardoor ik nog iets minder geloofwaardigheid heb.” Dat klinkt herkenbaar voor Van de Kerckhove: “Mannen proberen je soms te ‘overrulen’. Typisch haantjesgedrag. Maar dan is het aan jezelf om de lead te nemen.” Ook Mukundwa kan er van meespreken: “Je moet je toch een weg banen als vrouw. Eigenlijk moet je dubbel bewijzen dat je als vrouw, naast mooi, sexy, charmant of lief, ook competent bent. En wat mij betreft: vrouw en bovendien Afrikaanse? In ict? Ik moet me tot driemaal toe bewijzen.” Beysen zegt er echter weinig last van te hebben. “Vrouwen kunnen ook macho zijn hoor. Dat is vooral erg persoongebonden.” Cottenjé wil ook even nuanceren: “Ik ben nog nooit slecht ontvangen. Of misschien ben ik nog niet veel blaaskaken tegengekomen.”

Als ondernemende vrouw is het natuurlijk ook zaak om je kwaliteiten ten gelde te maken. “Je kan je onderscheiden in die mannenwereld”, vindt Van de Kerckhove. “Een persoonlijke aanpak en een goede voorbereiding, dat levert echt een meerwaarde op. Ook voel ik aan dat je je klanten, maar ook je mensen niet te veel in een richting kan pushen, want dat gaat ten koste van de kwaliteit.” Cottenjé noemt vooral openheid als troef. “In de it-wereld is het eigen gelijk vaak het belangrijkste. Neem nu de discussie tussen Linux of Windows: ik doe liever niet aan dat hokjesdenken. Ik sta voor alles open. Als vrouw denk ik ook creatief mee met klanten en ben ik heel toegankelijk voor andere ideeën.” Ook Beysen steekt de loftrompet over de troeven van vrouwen: “Vrouwen zien de kunst om dingen te combineren en te laten samensmelten, meer empatisch te zijn en minder hun ego te laten gelden. Ze denken ook vaak veel meer probleemoplossend. Bij mannen denk ik vaak ‘cut the crap!’ Mannen kunnen lullen.” Toch vindt ze samenwerken met vrouwen niet altijd makkelijk. “We komen te weinig op voor elkaar en we netwerken te weinig onderling. Bovendien heb je ook vrouwen in hogere functies die zich gedragen als ‘bitch’ of die naast hun schoenen zijn gaan lopen. Maar als je dan die vrouwen tegenkomt die wel de handen in elkaar willen slaan: dat is zalig!”

Gelijkheid

Beysen startte U-Sentric samen met vrouwelijke collega’s en ook bij de 5 consultants die Van de Kerckhove in dienst heeft zitten 2 vrouwen. Toch vindt geen van beiden het geslacht van tel, bijvoorbeeld bij aanwervingen. “Het gaat om de kwaliteit”, klinkt het simpelweg. Beysen: “Zij die het kunnen moet je kansen geven, mannen of vrouwen.” Dat bevestigt ook Mukundwa. “Er is geen enkele reden om te gaan samenhokken alsof je een andere soort bent. Ik zoek vooral een samenwerking met alle mannelijke of vrouwelijke ondernemers die toegevoegde waarde kunnen geven aan onze projecten.” Toch zegt ze dat het ook haar ambitie is om andere vrouwen te stimuleren, voor hen als model te dienen en het pad te effenen. “Nee, hier spreekt geen feministe. Ik constateer eenvoudigweg dat de cijfers bestaan en ik getuig van een onevenwicht in de gelijkheid tussen man en vrouw.”

Stefan Grommen

” Vrouwen zien de kunst om dingen te combineren en te laten samensmelten, meer empatisch te zijn en minder hun ego te laten gelden.”