Data News publiceert zijn eerste test in het najaar van 1992. Het blad zit dan al aan zijn dertiende jaargang. Jozef Schildermans haalt herinneringen op aan 22 jaar testrubriek.

Toenmalig uitgever Rob Verbeeck plukte me in september 1992 weg bij Computer Magazine, opgericht door mezelf en Walter De Brouwer – die vandaag in de VS furore maakt met zijn gezondheidsscanner Scanadu. Want, zo stelde Verbeeck vast: “Data News is vandaag vooral een nieuwsblad dat vanuit een top-down benadering, vanuit de grotere systemen, naar de actualiteit kijkt. Kleinere systemen, vooral dan IBM-compatibele pc’s, worden echter steeds belangrijker. Daarom willen we er meer aandacht aan besteden.”

MINI, MICRO, MAINFRAME

Toenmalig hoofdredacteur Baudouin Elleboudt, helaas te vroeg overleden in november 2003, was niet helemaal overtuigd van onze nieuwlichterij, maar liet begaan en gaf de verantwoordelijkheid van de coördinatie tussen de ‘pc-redactie’ en de vaste Data News-redactie aan Guy Kindermans, die enkele jaren daarvoor nog verantwoordelijk was geweest voor de Vlaamse editie van het Nederlandse pc-tijdschrift Personal Computer Magazine, dat dit jaar trouwens 31 jaar bestaat.

“Ons”, dat was een deel van de originele CM-ploeg, met naast mezelf eindredacteur Peter Vanhoutte, die even later de journalistiek zou verlaten om het eerste Limburgse parlementslid voor Agalev (nu Groen) te worden; Dirk Peeters, vandaag verbonden aan de it-helpdesk van de FOD Financiën; en Johan Zwiekhorst, tegenwoordig werkzaam als zelfstandig it-consulent. Later zouden Bart Stoffels (nu bij PriorWeb) en Ludo Schildermans onze ploeg nog versterken. De coördinatietaak van Guy werd even later met veel kundigheid en aplomb overgenomen door eindredactrice Krista Vanhee.

9.600 BITS PER SECONDE

Het ‘testlab’ zoals de ‘pc’ers’ al snel bekend staan, houdt kantoor in Turnhout, terwijl de redactie in de Hulstlaan in Brussel huist. Er zijn wel wekelijkse gezamenlijke redactievergaderingen in Brussel, maar veel communicatie gebeurt nog per telefoon en, vandaag moeilijk te geloven, maar in die tijd nog heel normaal, per briefwisseling of, zoals dat tegenwoordig heet, ‘snail mail’. Van internet of e-mail is op de redactie in 1992 geen sprake. Maar de redactie belt wel al in op Jozef’s FidoNet (een voorloper van het huidige internet) bulletin board system (bbs) om teksten en illustraties met een modem te downloaden aan de voor die dagen revolutionaire doorvoersnelheid van… 9.600 bits per seconde ofwel, als ik goed kan rekenen, 0,0012 megabytes per seconde. Eventuele foto’s leverde vaste productfotograaf Stef Vanschoubroek wegens té omvangrijk analoog of per cd aan.

De allereerste test die in oktober 1992 in Data News verschijnt, behandelt de finale bètaversies van Windows for Workgroups en MS-DOS 6.0 Connection 1.0, Microsoft-besturingssystemen met geïntegreerd peer-to-peernetwerk. We onderzoeken tegelijk wat de gevolgen zijn voor de concurrerende low-end netwerkbesturingssystemen van Novell, namelijk DR-DOS en NetWare Lite, en voor LANtastic van Artisoft. De testen gebeuren met pc’s die voorzien zijn van 10 Mbit/s Ethernet-kaarten. U leest het juist: 10, niet 100, want Fast Ethernet wordt pas in 1995 geïntroduceerd. Microsoft doet wat het altijd doet: een initieel goedkoop, vrij eenvoudig te installeren alternatief in de markt zetten dat Windows vereist, maar dat draait op hardware van de concurrenten (de in de test gebruikte netwerkkaarten waren van… Artisoft).

De dominantie van Microsoft is zeker in die eerste jaren een steeds weerkerend thema in de testrubriek.

BEAVIS & BUTTHEAD

Mei 1994. Op de Spring/Comdex-beurs in Atlanta drukt een ‘rep’ van IBM me een t-shirt in de handen met: “Chicago? Been There,… Done That 2 Years Ago! I run OS/2!” Een verwijzing naar het feit dat IBM’s besturingssysteem voor personal computers OS/2 2.0 jaren eerder werd gelanceerd op de lente-Comdex in… Chicago. Spring/Comdex in 1994 valt samen met Windows World en zou de lancering zien van Windows 95, codenaam ‘Chicago’. Microsoft wil immers van het samen met IBM ontwikkelde en voor eindgebruikers en kmo’s te ingewikkelde en zware Windows NT af.

Jammer genoeg lijkt het er in mei 1994 op dat Win95 niet tijdig klaar zal raken voor de feestdagen. IBM maakt daar dankbaar gebruik van om in Atlanta breed uit te pakken met ‘Warp’, de voor de gewone man bedoelde ‘light’-versie van OS/2, die prompt de ‘Best of Show’ award wint. Op de uitreiking van die prijs krijgt Wally Casey, IBM’s marketingdirecteur voor de pc-afdeling, de lachers in het publiek op zijn hand met de opmerking dat ‘if you were going to Chicago from here, you have to set your watch back two years.’

Maar wie het hardst lacht, althans op weg naar zijn bankkantoor, is toch Microsoft. IBM meldt trots dat het vijf miljoen exemplaren verkocht heeft van OS/2. Maar Microsoft laat weten dat het aantal gebruikers van Windows 3.1 in twaalf maanden verdubbelde en dat er al meer dan vijftig miljoen Windows-gebruikers zijn in heel de wereld.

In 1994 was het helemaal geen uitgemaakte zaak dat Windows zó dominant zou worden in de pc-markt, met vandaag nog altijd een marktdominantie van 92 %. Dat het er toen vaak hard tegen onzacht aan toeging omdat het spel nog lang niet gespeeld was, hoorden we op diezelfde Fall/Comdex tijdens een ‘debat’ tussen een columnist van het invloedrijke, ondertussen verdwenen Amerikaanse maandblad PC Magazine en een vice-president van Microsoft, gemodereerd door de ceo van een ondertussen eveneens verdwenen onderzoeksbureau.

Will Zachmann, toen een van de ‘lead’ columnisten van PC Magazine en vandaag ceo van Canopus Research, beweert doodleuk dat Windows 95 een doodgeboren kind is. (In werkelijkheid wordt het een van Microsofts allergrootste successen.) Zijn argumenten? Win95 zal nooit zoals OS/2 in 4 MB geheugen draaien. Maar vooral: “Bill Gates staat qua morele ontwikkeling op het niveau van Beavis & Butthead”. Zachmann schildert Microsoft zelfs af als “een nazi-achtige organisatie die er op uit is om de wereld te domineren.”

Achteraf bekeken had Zachmann toen maar op één van zijn punten gelijk. U mag zelf beslissen welk. (Vóór de pr-verantwoordelijke van Microsoft ons opbelt: Win95 draait inderdaad niet comfortabel in 4 MB.)

De hoofdvogel werd op dat explosieve debat overigens afgeschoten door de moderator. Die besloot met de opmerking dat de meerderheid van de gebruikers niet omkijkt naar alle mogelijkheden van Windows 3.1. “The question is, do we have to go beyond DOS and Windows?”

Ja, daar mogen we vandaag, nu 16-jarige studenten er zelfs in slagen om Windows 95 in een Android-gebaseerde DOS-emulator op een Samsung-smartwatch te laten draaien, wél om lachen. Al zullen sommigen dat veeleer groen doen.

PAPIER IS GEDULDIGER

We stoppen deze herinneringen in 1994, het laatste ‘papieren’ jaar van uw lijfblad. Alle jaargangen vanaf 1995 (16de jaargang) werden immers gedigitaliseerd en kunt u zelf doorzoeken in ons online archief. Althans, dat is toch de bedoeling. Toen VNU in 2007 Data News aan Roularta verkocht, ging er blijkbaar iets mis met het bestaande digitale archief. Daardoor is Data News digitaal voor de periode 1995 tot oktober 2007 in het niets verdwenen. Hopelijk kan dit euvel snel worden hersteld, want de digitalisering kostte indertijd bloed, zweet en veel geld. Het plan om mijn oude gedrukte jaargangen van Data News van vóór 1995 weg te gooien, berg ik voorlopig dan toch weer even op. Is papier dan toch geduldiger?

Jozef Schildermans