De bouwsector is volop in beweging. Bedrijven veranderen voortdurend, vaak via fusies en acquisities. Ook de wetgeving evolueert snel. Ict moet daarbij zorgen voor meer wendbaarheid en automatisering, maar pragmatiek overheerst. Data News nam een kijkje in de ict-keuken van drie spelers uit de bouwsector.

Bouwonderneming Christiaens telt ongeveer tachtig arbeiders en twintig bedienden. Het familiebedrijf uit Oostkamp is actief in de bouw van onder meer appartementen, woningen, serviceflats, kantoren, enzovoort. Christiaens is een goed voorbeeld van een onderneming die doorheen de jaren een sterke organische groei kende. De ondersteuning met ict is daarbij op een even organische manier tot stand gekomen. “De introductie van ict gebeurt bij een bouwbedrijf traditioneel bij de afdeling calculatie”, vertelt projectleider Pieter Levrau. “Een calculator heeft in de eerste plaats nood aan een rekenblad. Daarmee kan hij offertes berekenen voor potentiële opdrachtgevers.” Naarmate een bouwbedrijf groeit, botst het echter op de grenzen van wat met de beperkte databasefunctionaliteit van een calculatiepakket mogelijk is. De keuze voor een geïntegreerd pakket ligt dan voor de hand. Bij Bouwonderneming Christiaens is dat de oplossing van Centric.

“Een geïntegreerd pakket vraagt een nieuwe manier van werken”, zegt Pieter Levrau. “Het systeem vraagt meer input. Maar wanneer dat op de juiste manier gebeurt, is er doorheen alle volgende stappen veel meer informatie beschikbaar.” Alle processen zijn op dat moment geïntegreerd, tot op het niveau van facturatie en boekhouding. Daarmee krijgt de onderneming een duidelijk zicht op het gerealiseerde resultaat. “Calculatie blijft de belangrijkste opdracht aan inputzijde, samen met loonadministratie, boekhouding en projectbeheer. Dankzij die informatie behoudt de projectleider het zicht op alle kostenposten van een project.” Het is die informatie die de directie aan het eind van een project toelaat een evaluatie te maken, en bij volgende projecten de prijszetting te optimaliseren.

De implementatie van een erp-pakket is een zwaar traject, dat blijkt ook uit het verhaal van Christiaens. Pieter Levrau: “Het gaat daarbij nog niet eens om het technologische luik. Het is de verandering op zich die het zwaarst doorweegt.” Christiaens koos ervoor om niet noodzakelijk alles in het nieuwe systeem onder te brengen. “Tegenover iedere input moet ook een zekere output staan. Heeft het dan zin om informatie in het systeem in te brengen die achteraf maar heel sporadisch zal worden opgevraagd? Wellicht niet. Ook daarin moet je als bedrijf de juiste balans zien te vinden.” Ontsluiting van informatie uit het systeem naar andere partijen is niet voorzien. Uitwisseling van digitale plannen gebeurt wel, doorgaans via eenvoudige cloudoplossingen als Yousendit of Dropbox. Wellicht dat op termijn bij Christiaens een SharePoint-achtige omgeving opduikt, bijvoorbeeld om makkelijk documenten te delen met architecten, studiebureaus, veiligheidscoördinatoren, en andere externe partijen.

Strategisch belang

Wienerberger is in de bouwsector actief als producent van bakstenen, kleidakpannen en kleiklinkers. De groep omvat merknamen als Terca, Porotherm, Koramic en Desimpel. Wienerberger telt wereldwijd 11.000 medewerkers in 245 fabrieken. In België zijn er 17 productievestigingen, goed voor 1.250 medewerkers. Opvallend: niet een cio, maar een it board bepaalt de strategie van de groep. In die board zetelen de it-managers van de vijf grootste landen uit de groep, waaronder ook de Belgische it-manager Jo Simoens. Zijn Belgische team telt vijf medewerkers, naast nog een aantal medewerkers voor support en training. “In de bouwsector neemt het strategische belang van it snel toe”, stelt Jo Simoens. “De sector is volop in beweging: bouwen moet duurzamer, slimmer, sneller. Ook de regelgeving verandert voortdurend en de marktomstandigheden wijzigen. Vandaar dat onze ict-strategie en -projecten sterk op de toekomstige businessstrategie van de groep is gericht.”

Algemeen focust Wienerberger de aandacht daarbij op de verdere verhoging van de efficiëntie van de administratieve processen via automatisering. “Ook mobiel werken staat hoog op de agenda. De commerciële medewerkers krijgen van op afstand toegang tot de data die ze nodig hebben. Een deel van de informatie komt uit het bedrijfsnetwerk, maar even goed gaat het om data die van partners afkomstig is. Het vormt in ieder geval een evolutie die ons aanspoort om ons mobile device management verder te optimaliseren.” Andere projecten omvatten onder meer een webshop voor klanten en een e-procurement applicatie die bestellingen uit de webcatalogi van leveranciers automatisch integreert in SAP. “Uiteraard werken we continu op de optimalisering van onze ict-omgeving”, vervolgt Jo Simoens. “De virtualisatie van het Belgische serverpark – met VMware – is intussen afgerond. De volgende stap is de virtualisatie van de applicaties. We testen nu onder meer de toegang tot SAP CRM via Citrix. We starten binnenkort ook een pilootproject op rond virtualisatie van de desktop.” In de internationale context van de groep werkt de ict-afdeling onder meer op de integratie van verschillende overgenomen fabrieken.

De specifieke context van Wienerberger maakt van het bedrijf een interessante biotoop voor ict’ers, vindt Jo Simoens. “De meeste centrale bedrijfsapplicaties draaien in het datacenter van onze hoofdzetel in Wenen. Dat alleen al brengt op het vlak van infrastructuur en netwerk de nodige uitdagingen met zich mee.” Daarnaast bestaat een belangrijke taak van ict erin de systemen en processen van de verschillende fabrieken op elkaar af te stemmen en te integreren. “Wienerberger is vooral via acquisities gegroeid. Dat zorgt voor een grote heterogeniteit aan systemen en applicaties. Verder is ook de automatisering in onze fabrieken erg belangrijk. Daar gaan ict en technologie hand in hand.”

Zoeken naar differentiatie

Ook Groep Van Roey uit Rijkevorsel realiseerde doorheen de jaren heel wat acquisities. De groep telt intussen ongeveer duizend medewerkers, verspreid over verschillende bedrijven die actief zijn in onder meer industriële bouw, sportinfrastructuur en staalverwerking. De ict-ondersteuning is centraal georganiseerd en telt vijf medewerkers. Ruim twintig jaar geleden plaatste de toenmalige directeur ict op de agenda. Het bedrijf ontwikkelde een erp-oplossing voor de Macintosh SE/30 in SuperCard, volledig op maat van de toenmalige behoeften voor boekhouding, projectopvolging, personeelsbeheer, enzovoort. “Tot drie jaar geleden hebben we met die oplossing gewerkt”, vertelt Paul Franken, analist-programmeur bij Groep Van Roey. “Naarmate er meer dochterondernemingen in de groep kwamen, lukte het niet meer om die met de oplossing te ondersteunen. De software bleek bijvoorbeeld niet geschikt om de activiteiten van een schrijnwerkerij te beheren.”

Groep Van Roey besliste daarop naar een pakketoplossing over te stappen. Na een zwaar selectietraject viel de keuze op Microsoft Dynamics NAV en implementatiepartner GMI. Paul Franken: “De introductie van dat pakket vormde een grote verandering in het bedrijf. Als Mac-gebruikers waren we lange tijd een buitenbeentje in de bouwsector.” De overstap naar pc bleek echter niet langer te vermijden. “Heel wat courante pakketten uit de bouw – zoals MS Project of AutoCAD – draaien niet op Mac. Met name in het kader van de samenwerking met andere partijen zorgde dat soms voor hinder, bijvoorbeeld wanneer een projectleider een toegestuurd plan niet kon openen op zijn Mac.”

Groep Van Roey mag dan wel naar een pakketoplossing zijn overgestapt, de filosofie blijft dat het bedrijf zo veel mogelijk ict-expertise in huis houdt. “De ontwikkeling in NAV en het beheer van de bijhorende pc’s en servers is nieuw voor ons. Die kennis hebben we in huis gehaald.” Intussen kan Groep Van Roey rekenen op een stabiele erp-omgeving. In een volgende stap wil de groep meer ondersteuning bieden aan de medewerkers op de werven. Paul Franken: “De werfleiders krijgen van op afstand toegang tot servers en applicaties. Om één en ander beter te ontsluiten zullen we in de toekomst de applicaties sterker centraliseren. Via Citrix kunnen we onze medewerkers dan vlotter toegang verlenen tot applicaties. We hoeven dan niet langer op iedere pc afzonderlijk al die applicaties te installeren en te beheren. Ook in functie van de veiligheid van de bedrijfsdata willen we sterker gaan centraliseren.” Verder loopt bij Groep Van Roey een pilootproject rond de introductie van enterprise content management. De groep wil in de eerste plaats een oplossing voor de bewaring en het beheer van de documenten van de commerciële medewerkers en werfleiders. Later komen ook alle administratieve documenten in de oplossing terecht.

Dries Van Damme

PIETER LEVRAU, projectleider bij Bouwonderneming Christiaens: ” Calculatie blijft de belangrijkste opdracht aan inputzijde, samen met loonadministratie, boekhouding en projectbeheer. Die informatie zorgt voor inzicht in het resultaat van ieder project.”

PAUL FRANKEN, analist-programmeur bij Groep Van Roey: ” Heel wat courante pakketten uit de bouw – zoals MS Project of AutoCAD – draaien niet op Mac.” De overstap naar Windows bleek onvermijdelijk.