We testen elf zakelijke laptops van acht fabrikanten: vijf gewone laptops, vier 2-in-1 systemen met een afneembaar tabletscherm en twee mobiele werkstations. Opvallend is dat de interne uitrusting van alle geteste toestellen, met uitzondering van de mobiele werkstations, sterk op elkaar lijkt.

We gebruikten dezelfde testmethode als vorig jaar. Raadpleeg het abonnee-archief voor de nodige details. Alle testresultaten, de testscores, de adviesprijzen en de technische productinformatie vindt u in de Excel-tabel die u van onze website kunt plukken. We belichten hieronder wegens plaatsgebrek alleen de opvallendste positieve en eventueel negatieve punten van elk apparaat. De rest vindt u terug in de tabel.

ASUS

De ASUSPRO P2530UA-DM0050E uit de zakelijke laptop-productlijn van Asus is een desktopvervanger, inzake omvang en uitrusting vergelijkbaar met de verderop besproken Toshiba Tecra Z50-C-11C. De Asus is iets goedkoper dan de Toshiba en heeft desondanks een krachtigere 6de generatie (‘Skylake’) Intel Core i7-6500U processor. Het 15,6-inch Full HD led-scherm is niet aanraakgevoelig en een aanraakscherm is evenmin als optie verkrijgbaar. Deze Asus is één van de slechts drie laptops in deze test met een ingebouwde dvd-rewriter. De twee andere zijn de beide laptops van Toshiba. Het full-size ‘chicklet’-toetsenbord is zeer ruim bemeten en heeft een apart numeriek pad. De kwaliteit van het toetsenbord is redelijk goed, maar de toetsen hebben geen led-verlichting. Deze desktopvervanger wordt standaard geleverd met Windows 7 Professional en zo hebben wij hem ook getest.

PRESTATIE : 65/100

PRIJSKWALITEIT : 65/100

DELL

De Dell Latitude 12 E7270 is een klassieke, compacte zakelijke laptop die qua formaat vergelijkbaar is met de Toshiba Satellite Pro A30. Inzake uitrusting, uitstraling en bouwkwaliteit is de Dell een echt premium model dat meer dan dubbel zo duur is als de instapper van Toshiba. Deze Latitude is nog iets compacter en vooral lichter dan de Satellite : met zijn 1,26 kg is dit de lichtste ‘gewone’ laptop in deze test. Hij voldoet aan alle technische criteria om het door Intel merkrechtelijk beschermde Utrabook-etiket te mogen dragen. Standaard wordt deze 12,5-inch Full HD Ultrabook met Windows 7 Professional geleverd, maar wij hebben hem getest met Windows 10 Pro. Kloppend hart van ons testmodel was een 6de generatie Intel Core i5-6300U cpu, maar deze Ultrabook is in tal van verschillende uitvoeringen verkrijgbaar. Het toetsenbord heeft achtergrondverlichting en is bestand tegen vochtspatten. Deze Ultrabook ondersteunt als één van slechts twee laptops in deze test (de andere is de HP Elite x2) Intel WiGig, een standaard voor snelle draadloze verbindingen in de licentievrije 60 GHz frequentieband met snelheden tot 7 Gbit/s ofwel elf keer sneller dan wireless-n. WiGig is specifiek bedoeld voor gebruik over korte afstanden, bijvoorbeeld als verbindingsprotocol voor draadloze dockingstations zoals het optionele Dell Wireless Dock (ca. 260 euro). Op de onderkant zit overigens ook nog een klassieke Dell docking-poort.

PRESTATIE : 65/100

PRIJSKWALITEIT : 60/100

FUJITSU

Van Fujitsu ontvingen we een compacte laptop, de Lifebook U745 Ultrabook, en een 2-in-1, de Stylistic R726. Fujitsu garandeert nog vijf jaar leverbaarheid van onderdelen voor zijn zakelijke laptops wanneer deze uit productie worden genomen. In een zakelijke omgeving is dat mooi meegenomen. U kunt ze naar wens samenstellen met te veel opties om hier op te noemen. In de tabel geven we enkele voorbeelden. De Lifebooks delen bovendien allemaal dezelfde voeding(en). Ook bij Dell en Lenovo worden dezelfde voedingen gedeeld tussen verschillende zakelijke modellen. De Lifebook is naar keuze verkrijgbaar met Win 7 of Win 10, terwijl de Stylistic uitsluitend met Win 10 geleverd wordt. Wij testten ze beide met Windows 10 Pro. De volledig uit lichtgewicht magnesium vervaardigde Lifebook U745 Ultrabook was voorzien van een 14-inch HD+ aanraakscherm en 5de generatie (‘Broadwell’) Intel Core i7-5500U cpu. Deze Ultrabook kunt u verkrijgen met allerlei beveiligingsopties. Ons testexemplaar had een ‘palm vein sensor’ in plaats van een vingerafdruksensor. Deze innovatie, die Fujitsu al in 2011 introduceerde, zou een veiligere authenticatie bieden dan een vingerafdruksensor. Bovendien werkt ze contactloos: na registratie van de kenmerken van uw handpalm volstaat het om die boven de sensor te houden om de laptop te ontsluiten. Fujitsu slaagde er intussen in om de technologie voldoende te miniaturiseren. Bij de U745 is de PalmSecure-sensor, die niet veel groter is dan een vingerafdruksensor, rechts van het aanraakvlak geïntegreerd in de met aluminium verstevigde polssteun. Windows 10 Hello ondersteunt PalmSecure echter (nog) niet. U stelt de authenticatie in via de meegeleverde Fujitsu Workplace Protect-applicatie.

De Stylistic R726 is een 12,5-inch Full HD 2-in-1 met een afneembare magnetische toetsenbordcover in de stijl van HP’s Elite x2 12-1012 G1 en Microsoft’s Surface Pro 4. U zet de tablet rechtop met de geïntegreerde aluminium standaard die net zoals bij het toestel van HP in het chassis wegzinkt. Tussen tablet en toetsenbordcover is ongeveer 1cm ruimte, wat het mogelijk maakt om tablet en toetsenbord in de apart verkrijgbare cradle te plaatsen die het beperkt aantal poorten fors uitbreidt. Ons testexemplaar was uitgerust met een 6de generatie Intel Core i7-6600U vPro-compatibele cpu. Via de ingebouwde nfc chip kunt u een contactloze smartcard-lezer gebruiken.

PRESTATIE : 64/100 (LIFEBOOK)

59/100 (STYLISTIC)

PRIJSKWALITEIT : 60/100 (LIFEBOOK)

56/100 (STYLISTIC)

HP

Van HP ontvingen we twee heel verschillende laptops. De Elite x2 12-1012 G1 lijkt sterk op de Surface Pro van Microsoft: een dunne tablet met geïntegreerde standaard en een afneembare toetsenbordcover. De HP ZBook Studio G3 ziet eruit als een normale 15,6-inch laptop, maar is eigenlijk een krachtig mobiel werkstation in een draagbare uitvoering. Starten we met de Elite x2, een 2-in-1 die specifiek bedoeld lijkt voor grotere bedrijven. Dat is niet alleen te merken aan de uitgebreide optielijst, de beheeropties, de vele veiligheidsopties, maar ook aan het hardware-ontwerp. Het scherm is bijvoorbeeld niet in het chassis geplakt, maar met (van buiten onzichtbare) schroefjes bevestigd, zodat de supportafdeling het bij problemen snel zelf kan vervangen. HP’s tablet is een heel klein beetje dunner dan die van Microsoft, zelfs in combinatie met de reistoetsenbordcover. Die is net zoals de tablet vervaardigd uit één stuk aluminium en voelt heelt wat degelijker aan dan de Type Cover van Microsoft. Bovendien zijn de toetsen verlicht. In plaats van een klep heeft de Elite x2 achteraan een aluminium standaard die in het chassis wegzinkt. De meegeleverde actieve Bluetooth-stylus is Wacom-compatibel, ondersteunt 2.048 drukpunten en wordt van stroom voorzien door een kleine aaaa (‘quad a’)-batterij. Wij testten de versie met Intel Core M5-6Y54. Deze 2-in-1 is voorzien van een Intel WiGig-chip en bijvoorbeeld bruikbaar met het HP Advanced Wireless Dock (€309 excl. btw).

Het HP ZBook Studio S3 mobiel werkstation heeft het gewicht (rond de 2 kg) en de afmetingen (slechts 18 mm dik) van een normale 15,6-inch laptop. Maar de uitrusting is die van een krachtig werkstation, dat in negen verschillende uitvoeringen verkrijgbaar is. Het wordt standaard geleverd met Windows 7 Professional en zo hebben wij het ook getest. Twee verkrijgbare schermen bieden Full HD resoluties, terwijl twee andere schermen 4K-resoluties hebben. Ook inzake processor en grafische chip is de keuzelijst vrij uitgebreid : 6de generatie Intel Core i7- of Intel Xeon-processoren, werkgeheugen tot 32 GB en aparte Nvidia Quadro M100M gpu met 4GB gereserveerd GDDR5 vram. Die extra gpu is vergelijkbaar met de voor consumentencomputers bedoelde GeForce GT 540M/550M, maar komt met gecertificeerde drivers voor professionele OpenGL 4.1-visualisatiesoftware. Wij testten het T7W06EA-model: quad-core Intel Xeon E3-1505M v5 ‘uniprocessor’ met Intel HD Graphics P530 en Nivida Quadro M100M, 512 GB PCIe ssd-drive en ontspiegeld ips-scherm met een resolutie van 3840 x 2160 pixels. Windows 7 kan niet zo goed om met een dergelijke hoge schermresolutie. Zelfs als we de zoomfactor op het maximum van 150 procent zetten, blijven schermletters en pictogrammen piepklein en moeilijk leesbaar.

PRESTATIE : 63/100 (ELITE X2)

73/100 (ZBOOK)

PRIJSKWALITEIT : 60/100 (ELITE X2)

60/100 (ZBOOK)

LENOVO

Lenovo omschrijft de P40 Yoga als een mobiel werkstation. Het is tegelijk een Ultrabook, dus een in verhouding tot zijn forse specificaties erg draagbare laptop met een gewicht van 1,8 kg. Het Full HD 14,1-inch aanraakscherm draait 360 graden rond twee stevige metalen scharnieren. De P40 Yoga werkt als laptop, maar ook als tablet door het scherm helemaal open te klappen. U kunt hem verder neerzetten in de ‘tent’-stand, ideaal voor het geven van presentaties of bekijken van video’s. Ten slotte is er ook nog de ‘staander’-stand waarmee u gemakkelijk kunt video-chatten. Over het scherm zit een kras- en veegbestendige glazen beschermlaag die ondanks de ‘anti-glare’ behandeling toch redelijk veel reflecties geeft. Het scherm heeft wel een opvallend goede zwartweergave. De P40 Yoga is voorzien van een 6de generatie Intel Core i7-6500U cpu. Lenovo vulde de geïntegreerde Intel HD Graphics 520 gpu aan met een Nvidia Quadro M500M gpu die over 2 GB video-ram beschikt. Deze gpu is compatibel met de grafische api’s DirectX 12 en OpenGL 4.5 en is inzake prestaties vergelijkbaar met de voor consumentenapparaten bedoelde Nivdia GeForce 930M. De Quadro-serie heeft echte gecertificeerde drivers die geoptimaliseerd zijn voor professionele cad- en dcc-toepassingen. Vooral de OpenGL-prestaties zijn significant beter dan bij de GeForce 930M. Het ruime Lenovo-toetsenbord blijft ons favoriete laptop-toetsenbord. Geen van de andere geteste apparaten komen qua aanslagkwaliteit en ergonomie in de buurt. Links onderaan is in het chassis een uitsparing waarin zich de 9,5mm lange ThinkPad Pen Pro bevindt, een actieve capacitieve Wacom Active ES-compatibele stylus met 2048 drukpunten en kantelingsherkenning die in deze sleuf opgeladen wordt.

PRESTATIE : 65/100

PRIJSKWALITEIT : 63/100

MICROSOFT

Generatie vier van Microsoft’s Surface Pro verbetert generatie drie op een aantal punten, maar de verschillen zijn minder groot dan die tussen generatie twee en drie. Het aanraakscherm werd vijf procent groter (12,3 in plaats van 12 inch), maar veel belangrijker is de hogere pixeldichtheid van 267 ppi tegenover 216 ppi voor het vorige model. Dat is 24 procent méér scherpte dan bij de derde generatie en dat ziet u echt. De hoge resolutie resulteert wel in kleinere schermletters, reden waarom de Windows 10-resolutie standaard op 200 procent is ingesteld. Het optionele, maar eigenlijk onmisbare Type Cover 4 toetsenbord klikt snel en eenvoudig magnetisch vast aan de onderkant van de tablet. Dat gebeurt met een knikje, zodat het dichter tegen het scherm aanleunt dan bij het toetsenbord van de tweede generatie en ook vanzelf een beetje schuin staat. Dit ‘chicklet’-toetsenbord typt vlot, maar de kwaliteit steekt schril af bij die van alle andere toetsenborden in deze test. Bovendien zijn de toetsen niet verlicht. Optioneel is een tien euro duurdere toetsenbordcover met een vingerafdruklezer verkrijgbaar, waarvan de beveiliging samenwerkt met de standaard aanwezig tpm-beveiligingschip en Windows Hello. In combinatie met de toetsenbordcover weegt de Surface Pro 4 nauwelijks méér dan 1 kg. Het is samen met de tablet van Samsung het lichtste apparaat in deze test. Een actieve Bluetooth-pen, aangedreven door één verwisselbare aaa-batterij, wordt standaard meegeleverd, maar heeft voortaan 1.024 drukniveaus, tegenover 256 bij de derde generatie. De Surface Pro 4 is verkrijgbaar in zes verschillende uitvoeringen. Wij testten de versie met Intel Core-i5-6300U en Intel HD Graphics 520.

PRESTATIE : 63/100

PRIJSKWALITEIT : 60/100

SAMSUNG

De Galaxy TabPro S is een 2-in-1 in de stijl van de Microsoft Surface Pro 4, maar dan nog een tikkeltje compacter, dunner en lichter. Als u de meegeleverde toetsenbordcover weglaat, is hij uiterlijk bijna niet te onderscheiden van één van de grotere Samsung Android-tablets. De TabPro S is nog enkele millimeters dunner en grammen lichter dan de 2-in-1’s van de concurrentie. Dat brengt wel enkele compromissen met zich mee. Het aantal poorten is beperkt tot één, namelijk een usb type-c 3.1-poort. In 2,5 uur is deze 2-in-1 opgeladen om opnieuw typisch 10,5 uur mee te gaan. Het 12-inch sAMOLED-aanraakscherm heeft een hoge resolutie van 2160 x 1440 pixels en is van een uitstekende kwaliteit: het is met voorsprong het beste beeldscherm binnen dit testveld. Met de Windows 10-zoomfunctie kunt u de schermletters voldoende groot weergeven zodat u er ook ‘gewoon’ computerwerk op kunt verrichten. Dan hebt u de meegeleverde toetsenbordcover met geïntegreerd touchpad nodig, die onderaan magnetisch vastklikt aan de tablet. Het covergedeelte hecht zich magnetisch aan de achterkant vast. Hiermee kunt u de tablet in twee hellingsgraden vastzetten : lichtjes achteroverleunend of bijna platliggend. De afwezigheid van een geïntegreerde standaard houdt deze tablet licht en dun. Daar staat tegenover dat u de hellingsgraad van het scherm niet traploos kunt regelen. Het toetsenbord heeft een aanraakvlak en alle nodige toetsen van een volwaardig toetsenbord, maar die staan volledig tegen elkaar, geven weinig tactiele terugkoppeling en het aanraakvlak is klein bemeten. Vlot met tien vingers typen is moeilijk. De 6de generatie Intel Core M3-6U30 processor is erg energiezuinig.

PRESTATIE : 62/100

PRIJSKWALITEIT : 66/100

TOSHIBA

Van Toshiba ontvingen we geen compacte 2-in-1 zoals de vorige jaren, maar twee klassieke zakelijke laptops: 15,6-inch Full HD Tecra Z50-C-11C en 13,3-inch HD Satellite Pro A30-C-110. De eerste is een zakelijke desktopvervanger, terwijl de tweede een compacte zakelijke laptop met een scherpe prijs is. We behandelen eerst de Tecra Z50. Die heeft een groot toetsenbord, met volwaardig numeriek gedeelte. Die is inzake formaat, gewicht en uitrusting vergelijkbaar met de Asus P2530UA-DM0050E. Standaard wordt deze Tecra geleverd met Windows 7 Professional en zo hebben we hem ook getest. De door ons geteste uitvoering was voorzien van een 6de generatie Intel Core i5-6200U, maar een Core i7-cpu is een optie. Het Full HD ips-scherm is niet aanraakgevoelig en een aanraakscherm is evenmin als optie verkrijgbaar. De 13,3-inch HD Satellite Pro A30-C-110 is een lichtere, kleinere en goedkopere zakelijke laptop die standaard geleverd wordt met Windows 10. Er is ook een model verkrijgbaar met Windows 7. De aansluitingen en verbindingsopties zijn grotendeels dezelfde als bij zijn grote broer. Er zit één usb poort minder op, maar net als de Tecra heeft deze laptop een dvd-rewriter. De door ons getest versie van de Satellite Pro had een 6de generatie Intel Core i3-6100U processor. Toshiba stopt deze zakelijke laptops vol met overbodige demo’s en links, zogenaamde ‘bloatware’. Bij de Windows 7-gebaseerde Satellite Pro is het wat minder dan bij de Windows 10 draaiende Tecra Z50-C, maar op zakelijke laptops zien we zoiets liever helemaal niet.

PRESTATIE : 61/100 (TECRA)

63/100 (SATELLITE PRO)

PRIJSKWALITEIT : 60/100 (TECRA)

72/100 (SATELLITE PRO)

CONCLUSIE

Er zijn grote verschillen in ‘form factor’, maar de prestaties van alle laptops behalve de mobiele werkstations liggen dicht bij elkaar. Niet verrassend als we zien dat zakelijke laptops wat hun binnenkant betreft jaar na jaar meer op elkaar gaan lijken. Beste presteerder is niet helemaal onlogisch de HP ZBook Studio G3. Het is ook niet onlogisch dat de zakelijke instaplaptop van Toshiba het meest waar voor uw geld levert.

OP ONZE WEBSITE VINDT U EEN REKENBLAD MET UITGEBREIDE PRODUCTINFORMATIE EN TESTSCORES : HTTP://DATANEWS.KNACK.BE/LAPTOPBIZ16

Jozef Schildermans

“Er zijn grote verschillen in form factor, maar de prestaties van de laptops liggen dicht bij elkaar”

“Beste presteerder is de HP Zbook Studio G3”