OpenStack, het door NASA en Rackspace opgericht open source platform voor cloud computing, ontwikkelde zich in amper drie jaar tijd tot de belangrijkste concurrent voor de gesloten cloudplatformen van Amazon, Microsoft en VMWare.

Grote spelers zoals HP omarmden het platform als basis voor hun eigen clouddiensten. Wat maakt OpenStack zo succesvol en wat kan het voor uw bedrijf betekenen? Vier jaar geleden ontstaan als een intern project bij de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, werd de eerste publieke versie van OpenStack medio 2010 vrijgegeven in samenwerking met de Texaanse hoster Rackspace. Ondertussen steunen wereldwijd meer dan 150 bedrijven dit open source project, waaronder klinkende namen zoals HP, IBM en Cisco. Dell bouwde zijn publieke cloud ook op OpenStack-software, maar heeft dit project omwille van een nieuwe zakelijke oriëntatie ondertussen opgeheven.

PUBLIEKE CLOUDS

De markt voor publieke clouds zal volgens Gartner en Tech Target de komende jaren exploderen. Publieke clouddiensten zoals bpaas (business process as a service), saas (software as a services), iaas (infrastructure as a service) en paas (platform as a service) zullen volgens Gartner tegen 2016 in marktwaarde verdubbelen tot 160,4 miljard euro. De traagste groei is overigens voor rekening van West-Europa, niet alleen omwille van de eurocrisis, maar ook omwille van een grotere terughoudendheid bij heel wat Europese bedrijven.

Weinig Belgische bedrijven gebruiken momenteel publiek clouddiensten voor het uitbreiden van hun computerinfrastructuur of netwerkopslagcapaciteit. Het maakt niet uit of die gebaseerd zijn op gesloten broncode, zoals Amazon of Azure, of op open broncode, zoals het hier besproken OpenStack. Bedrijven houden deze kerntaken liever intern. Het PRISM-spionageschandaal doet het cloudverhaal ook geen goed, want heel wat cloudinfrastructuur valt momenteel nog onder Amerikaanse jurisdictie, al passen de grote leveranciers zich in snel tempo aan door ook Europese infrastructuur aan te bieden.

UITBESTEDING

Ruim 88 procent van de it-uitgaven gebeuren bij ons nog op de traditionele manier, dus voor diensten en hardware die intern draaien. Slechts 12 procent wordt uitgegeven in de cloud. Op termijn is het echter onvermijdelijk dat die verhouding omslaat en dat ook Belgische bedrijven de meerderheid van hun it-centen in de cloud zullen spenderen. De verwachting is dat op niet al te lange termijn alles uitbesteed wordt wat als een commodity beschouwd kan worden. Dat geldt voor hardware, software én datacenters wegens te duur in West-Europa.

CLOUD OS

OpenStack omschrijft zichzelf als een open source cloud operating system dat virtualisatie-, opslag- en netwerkhulpbronnen ter beschikking stelt aan applicaties van derden via een krachtige API. OpenStack draait op standaard x86-hardware en kan zowel in private, hybride als publieke clouds van gelijk welke omvang worden gebruikt.

OpenStack ontstond binnen NASA als een Amazon EC2-achtige infrastructuur-cloud die bruikbaar zou zijn voor de Amerikaanse federale overheid. NASA gaf in 2010 de broncode vrij en creëerde samen met Rackspace het huidige OpenStack-platform. Als we dit schrijven, zit het open source project al aan zijn zevende softwarerelease (codenaam ‘Grizzly’), waaraan 517 ontwikkelaars meewerkten, die 7.620 updates en 230 nieuwe features aan het project toevoegden. De OpenStack API is compatibel met Amazon WebServices.

DE BOUWSTENEN VAN OPENSTACK

OpenStack bestaat uit verschillende bouwstenen waarmee men publieke, private of hybride cloud kan bouwen. Alle OpenStack-diensten hebben een codenaam:

Ceilometer: Vormt de basis voor alle metingen binnen Openstack, zowel voor facturatie als voor monitoring van allerlei parameters. De verzamelde gegevens kunnen op allerlei manieren worden gedeeld en worden bijvoorbeeld ook gebruikt voor alarmeringen.

Cinder: Basisinfrastructuur voor het opslaan van datablokken (“volumes”) in OpenStack. Was voorheen een onderdeel van Nova, maar werd verzelfstandigd. Vormt de basis van back-up-, archivering- en data-opslagtoepassingen.

Glance: OpenStack image service voor virtuele machines (vm’s) die eenvoudig geïntegreerd kan worden met Keystone (zie verder). Vm’s kunnen publiek of privé zijn en/of verdeeld worden via een abonnementssysteem.

Horizon: “Canonische” of standaardversie van het OpenStack Dashboard, de grafische webgebruikersinterface voor alle andere OpenStack-diensten.

Keystone: OpenStack Identity Service die gebruikt wordt voor authenticatie en authorisatie, eventueel met behulp van tokens. Ondersteuning voor mechanismen zoals oAuth, SAML en openID staat op de planning.

Neutron: Networking as a service-bouwsteen van OpenStack. Deze dienst en API draait tussen interface-apparaten zoals virtuele netwerkkaarten (vNICs) en andere OpenStack-diensten zoals Nova (zie verder). Hiermee kunnen interfaces gebouwd worden tussen OpenStack-applicaties en andere netwerkdiensten, of die nu open of closed source zijn.

Nova: API voor de iaas-ondersteuning van OpenStack met hoge graad van compatibiliteit met Amazon AWS. KVM- en XEN-hypervisors worden goed ondersteund. De ondersteuning voor andere hypervisors zoals LXC, ESXi/VC, Hyper-V en PowerVM is momenteel min of meer beperkt.

Oslo: De OpenStack Common Libraries is een verzameling Python-bibliotheken met stabiele programmacode die gedeeld wordt door alle OpenStack-bouwstenen.

Swift: De OpenStack Object Store laat toe om massale hoeveelheden data-objecten op te slaan in virtuele containers. Ondersteunt opslag, opvragen, vernieuwen, wissen en vermenigvuldigen van data-objecten, met inbegrip van integriteitscontroles en statistieken.

HP PUBLIC CLOUD

De publieke cloud van HP is een van de grootste OpenStack-distributies in de wereld. HP is ook een van de belangrijkste bijdragers aan OpenStack. Vanaf 2014 wordt het ook gecommercialiseerd bij ons. HP Public Cloud is niet zomaar een standaard OpenStack-distributie. Aan alle belangrijke bouwstenen van OpenStack voegt HP Public Cloud extra’s toe: verbeterde schaalbaarheid bij Nova, cross-regio synchronisatie en replicatie bij Swift, plug-in voor blokopslag bij Cinder, verbeterde en veiligere transactiemogelijkheden bij Keystone en extra netwerkuitbreidingen zoals lastenverdeling, intrusiedetectie en sdn’s (software defined networking) bij Neutron.

HP ziet OpenStack overigens als universele “lijm” die eigen en andere cloudproducten met elkaar verbindt en gebruikt kan worden als een hulpmiddel bij de ontwikkeling van allerlei cloud-applicaties, maar ook als capaciteits-uitbreiding voor het eigen datacentrum. De facturering is gebaseerd op het gebruik: geen zware contracten of grote financiële middelen die opzij moeten worden gezet.

ONDERDELEN

Drie onderdelen van HP Public Cloud zijn momenteel commercieel beschikbaar: computing op aanvraag (HP Cloud Compute), back-up en archivering (HP Cloud Object Storage) en caching van vaak gebruikte inhoud voor apps en websites (HP Cloud CDN). Deze onderdelen komen standaard met 24/7 instant support via chat, e-mail en telefoon, extra beveiligingsvoorzieningen (‘hardened security’) en 99,95 % sla (service level agreement). De sla-garanties worden overigens maandelijks gemeten en niet jaarlijks voor een betere beschikbaarheidsgarantie.

HP Cloud Block Storage (centrale virtuele machines) draait momenteel in publieke bèta. Daarnaast zijn er nog ‘early access’ bèta’s en alpha’s van MySQL in de cloud (HP Cloud Relational Database), meertalige app-ontwikkeling en -uitrol in de cloud (HP Cloud Application Platform as a Service), dns-diensten voor virtuele machines (HP Cloud DNS), lastenverdeling voor vm’s (HP Cloud Load Balancer), real-time bewaking en beheer van vm’s (HP Cloud Monitoring) en asynchrone communicatie tussen applicaties (HP Cloud Messaging).

PARTNERS

Meer dan honderd technologiepartners bieden kant-en-klare oplossingen aan via HP Cloud. HP zorgt voor de back-end en de partners voegen daaraan waarde toe. Voorbeelden zijn Autonomy, Panzura of Riverbed voor archiverings-, back- en samenwerkingsupdiensten, Datastax voor het verwerken van grote hoeveelheden data (‘big data’-oplossingen), FeedHenry voor de snelle uitrol van mobiele apps, performante caching met Akamai en HP Enterprise Services en GigaSpaces of Appzero voor bedrijfsmatig app-beheer. Diensten, apps en virtuele appliances kunnen gekocht worden via HP Cloud Services Marketplace, die volgend jaar ook in Europa geopend wordt. HP heeft ook al verschillende van zijn eigen enterpriseproducten naar Public Cloud overgezet, zodat die per uur of per gebruiker in plaats van per klassieke softwarelicentie gefactureerd kunnen worden. Klanten hoeven dan uiteraard ook niet meer in een eigen netwerkinfrastructuur te voorzien. Elk datablock en elk bestand wordt zonder extra kosten op drie fysiek en technisch gescheiden Amerikaanse datacentra opgeslagen. In Europa zal vanaf 2014 dezelfde methode gevolgd worden: clusters van drie datacentra, zoals overigens HP’s eigen interne datacentra nu al opereren. Europese gebruikers kunnen overigens nu al inschrijven op hpcloud.com, waar een gratis trial beschikbaar is van drie maanden. U kunt kiezen tussen twee datacentra: US East, met uitsluitend de dienst object storage, of US West, met drie “compute services” instanties en één object storage dienst. U kunt ook bètaversies uitproberen van één compute service voor het US East-datacenter en de diensten load balancer, messaging, monitoring en RDBMS MySql voor het US West-datacenter. De compute service bevat bron-images voor verschillende Linux- en Windows-serverinstallatie (CentOS, Debian, Fedora Ubuntu, Windows Server 2008 etc.) Daarnaast kunt u uw eigen images toevoegen, of een van de partnerimages selecteren, waaronder voorgekauwde installaties van CliQR CloudCenter (vooraf geconfigureerde bedrijfs-apps), Stackato (private paas), Drupal (cms) en LeoStream Cloud Desktop, een vdi-oplossing (hosted desktop oplossing) voor HP Cloud Services die 10 dollar per gebruiker per maand kost.

Jozef Schildermans

Europese gebruikers kunnen nu al inschrijven op hpcloud.com voor een gratis trial van drie maanden.