In landen als Frankrijk, Duitsland en Groot-Britannië heeft het gebruik van Software as a Service duidelijk ingang gevonden. België lijkt achterop te hinken met een SaaS-penetratie van minder dan 20 procent.

Intussen is het al enkele jaren geleden dat het concept Software as a Service de kop opstak. Marktonderzoekers en consultants waren toen van mening dat de technologie vooral in de smaak zou vallen van de kmo’s. Die zijn immers meer dan grote bedrijven geneigd om hun applicaties toe te vertrouwen aan een externe partner. Nu blijkt echter dat SaaS gemakkelijker ingang vindt in grote ondernemingen, die wellicht beter op de hoogte zijn van wat deze technologie allemaal in zijn mars heeft. Bovendien houden diezelfde marktonderzoekers na een eerste fase van euforie nu rekening met een aantal niet of slecht ingeschatte aspecten en hebben ze een kritischer kijk op het concept.

Hoe dan ook, nog geen 20 procent van de Belgische ondernemingen gebruikt momenteel SaaS. De meest gebruikte applicaties binnen SaaS zijn crm (61%), erp (38%), monitoring (30%), opslag (29%) en veiligheid (25%). Opvallend is dat geen enkele onderneming SaaS gebruikt voor beheersfuncties (boekhouding, loonbeheer, personeelsbeheer, het beheer van zakenreizen of vakantieaanvragen, bijvoorbeeld), noch voor samenwerkingstools (e-mail, e-learning, …) of logistiek beheer (online aankopen, transportbeheer, …). Stuk voor stuk SaaS-terreinen die het volgens Gartner goed doen bij buurlanden als Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland.

Voordelen en vooroordelen

Als een onderneming besluit om gebruik te maken van SaaS, dan is dit vooral vanwege de lage kosten (geen materiaal aan te kopen of geen licentiekosten in de vorm van een abonnement), maar ook vanwege het gebruiksgemak en het eenvoudige onderhoud (geen updates in te plannen). Ondanks deze voordelen is amper 4 procent van de ondernemingen van plan om dit jaar over te stappen naar SaaS, en denkt hooguit 3 procent eraan dit volgend jaar te doen. Dit kun je dus moeilijk spectaculair noemen. Welke redenen moeten we hierachter zoeken? Een gebrek aan informatie door de leveranciers, veel verwarring over het concept (enkele jaren geleden had men het nog over ASP voor application service provider), staat het huidige aanbod nog teveel in zijn kinderschoenen, willen bedrijven het beheer van hun systemen en gegevens liever in eigen huis houden? Waarschijnlijk een beetje van dit alles. In de huidige context waar kostenbesparingen en een investeringsrendement op korte termijn prioritair zijn, kunnen we ons afvragen waarom SaaS niet vaker wordt overwogen als alternatief voor klassieke informatica. Zeker voor kleinere ondernemingen die op die manier niet over de infrastructuur en het personeel moeten beschikken om vrij basic en standaard applicaties te kunnen gebruiken. Ongetwijfeld remt de it-afdeling de overstap naar Saas (al dan niet bewust) af door niet te reageren, uit angst om haar voorrechten te verliezen. Zo mogen we ook niet vergeten dat er heel wat komt kijken bij het opstellen van een onderhoudscontract en vooral van de Service Level Agreements (SLA), de bijhorende boetes, de veiligheid, de netwerkcapaciteit en bandbreedte, een disaster recoveryplan, enz. Allemaal elementen die niet zozeer te maken hebben met pure informatica, maar vooral met businessbehoeften. Bovendien kan de interne it zich dankzij een SaaS-systeem toespitsen op functies met een grotere meerwaarde, die een echt concurrentievoordeel kunnen opleveren voor de onderneming. Natuurlijk gebruiken tal van Belgische ondernemingen SaaS zonder het te beseffen, zoals sociale secretariaten die instaan voor het loonbeheer.

Groeipotentieel

Gartner blijft inmiddels van mening dat de wereldwijde SaaS-markt een totale jaarlijkse groei zou moeten kennen van meer dan 20 procent om tegen 2012 14,8 miljard dollar te bereiken. Ook een belangrijke speler als Salesforce.com, pionier op het vlak van klantenrelatiebeheer, schermt met indrukwekkende groeipercentages. Maar België staat erbij en kijkt ernaar. Anderzijds betekent het ook dat het groeipotentieel voor de SaaS-formule in dit land nog erg groot is….

Marc Husquinet