‘Meer doen met minder’, het klinkt mooi, maar het blijft wel een uitdaging van jewelste. Andy Mulholland, global chief technology officer bij Capgemini, dient van advies.

Laat de term ‘technology’ in zijn titel je niet misleiden. Andy Mulholland beseft terdege dat de cio en zijn ict zich vandaag in een andere situatie bevinden dan de cio die al in de jaren negentig ‘meer met minder’ moest doen. Toen had je nog relatief stabiele markten, met veranderingen in een traag tempo. De cio kon zich toen nog hoge initiële investeringen en een langere implementatietijd veroorloven want de vruchten zouden immers groot en rijk zijn. “Vandaag is er geen stabiele markt, kan je niet veel geld spenderen en is er geen tijd op overschot,” schetst Mulholland de situatie.

Buitenshuis

Het traditionele antwoord hierop is het behoud van kernexpertise en het afstoten van alles waarmee het bedrijf zich niet kan onderscheiden van derden. En datgene waarmee je je onderscheidt, zal zelf ook het resultaat zijn van een “constante stroom van ideeën, […] die ict niet kan volgen.” Zeker niet wat betreft het frontend-deel, waar het bedrijf echt zijn business doet.

Er moet dan ook gekeken worden naar elementen zoals het ‘delivery model’ van diensten. En “cloud is een revolutie inzake delivery models.” Mulholland wijst hierbij op Amazon dat wel boeken blijft verkopen, maar de overgang van fysieke boeken naar digitale e-Books nastreeft. Wellicht is de omzet per klant niet hoger, maar wel de rendabiliteit (minder opslagkosten en geen fysiek transport van boeken). Zo kan een ‘wolk’-aanpak zowel kostenverlagend werken, als meer flexibiliteit bieden door de beschikbaarheid van diensten, wanneer en zoveel als nodig (dan weer meer, maar even snel weer minder).

Informatieaanpak

Het gebruik van de cloud heeft ook een impact op hoe bedrijfsinformatie wordt geconsumeerd. Als erp-toepassingen hun informatie op een geijkte wijze verzamelen, verwerken en distribueren, “zal een jongere werknemer vandaag veeleer vragen naar verzamelingen van informatie die hem nu, op dit ogenblik, interesseert. Business intelligence gaat dan niet zoals het oorspronkelijk was over ‘wat is er gebeurd’, maar wordt een kwestie van ‘nu, in deze situatie, zeg me wat ik moet weten’.” Mulholland wijst in dat verband op het groeiende belang van ‘mash ups’, ad hoc verzamelingen van informatie uit door het bedrijf aanvaarde bronnen (zowel binnen als buiten het bedrijf), en de tools die dergelijke dataextractie en -aggregatie aankunnen. Daarbij zullen wel nog wettelijke en andere problemen om de hoek komen kijken, zeker als het bronnen met veel en/of gevoelige informatie betreft. Maar zo zou wel een probleem als bijvoorbeeld een elektronisch patiëntendossier kunnen worden aangepakt. De toepassingen blijven dan in handen van de betrokken personen, instellingen en overheidsinstanties, maar het EPD is dan een mash-up van de informatie uit al die bronnen.

Meer nog, dat zal in toenemende mate ook in ‘real time’ moeten gebeuren, op basis van realtime informatie. Dat zal dan voor de ict’ers een technologische uitdaging vormen, om de in wezen stateless front-end/websystemen, verspreid over de hele wereld, te verzoenen met de stateful backofficesystemen, merkt Mulholland op. Zonder hierbij de integratie van de nieuwe sociale netwerken over het hoofd te zien.

Transitie

Mulholland blijft er echter nuchter bij en geeft toe dat we in een ‘overgangsfase’ zitten. “Het probleem is dat teveel van wat een service kan zijn, nog een product is!” Wat hij illustreert aan de hand van een wasmachine. Vandaag is dat een product, waar de gebruiker zelf heel wat moet beslissen (aan/uit, welk programma etc). Toch wil hij gewoon een ‘wasdienst’. Waarom dus niet een genetwerkt ‘wassysteem’, dat ziet wat je erin stopt (en eventueel waarschuwt voor stommiteiten), het programma kiest en uiteindelijk factureert per geleverde wasbeurt. Naar analogie moet de ict in een bedrijf niet een database ter beschikking stellen, maar streven naar het leveren van informatiediensten conform de persoonlijke (zelfs ad hoc) noden van de eindgebruiker, eventueel gedeeld met medewerkers binnen en buiten het bedrijf.

“Dat is de echte uitdaging, hoe die gedeelde online informatie creëren en hoe de problemen als gevolg van het delen aanpakken.” Vaak wordt zoiets nog hiërarchisch aangepakt met een ‘ìk ben je baas’ of ‘ìk weet het (best)’, maar dat druist in tegen de meer horizontale ‘wat kan en moet ik delen’ instelling van jongeren. Het wordt steeds duidelijker dat die geen genoegen zullen nemen met een ‘ouderwetse’ ict-aanpak.

Een recent stuk op Mulhollands blog licht een en ander toe. Getiteld ‘Hausmannisation’ – alias ‘creatieve afbraak’, naar de Franse architect Haussmann die in opdracht van Napoleon III hele wijken van Parijs platgooide voor grootse verkeersaders en nieuwbouw – klaagt hij aan dat bedrijven veel te weinig een ‘afbraakstrategie’ volgen en onvoldoende nuchter de meerwaarde van het behoud van legaatsystemen berekenen. Komaf maken met een aantal legaatsystemen kan een begin zijn, maar een bedrijf moet vooral een duidelijke ‘afbraakstrategie’ ontwikkelen zodat in alle transparantie over het einde van een systeem kan worden beslist.

Toch wat advies

Voor Mulholland moeten de toekomstige technologiewinnaars aan een rits kenmerken voldoen. Ze moeten mogelijkheden tot innovatie, tot differentiatie tussen bedrijven bieden door een combinatie van technologie en bedrijfstechnieken “die de spelregels omgooien.” Werknemers die continu met veranderingen te maken hebben, moeten de nodige middelen vinden in een ander type BI en sociale netwerken. De huidige ict zal dat niet kunnen ondersteunen, wegens te weinig flexibiliteit, maar de overstap naar een nieuwe generatie moet geleidelijk gebeuren, een “kwestie van procedures om oud aan nieuw te koppelen.” En dat alles moet ook realistisch doenbaar zijn. Raad en advies inwinnen is daarbij geen overbodige luxe, want geeft Mulholland toe, “er komt al wat meer klaarheid komen in de vragen, maar dat is nog niet het geval voor de oplossingen.”

Andy Mulholland en zijn collega’s verzorgen een blog op www.capgemini.com/ctoblog/

Guy Kindermans

Komaf maken met een aantal legaatsystemen kan een begin zijn, maar een bedrijf moet vooral een duidelijke ‘afbraakstrategie’ ontwikkelen.