We testen negen geavanceerde dual- en tri-band wifi-routers met mu-mimo (multi-user multiple-input and multiple-output) zend- en ontvangststromen.
Meerdere antennes combineren is een van de vele technieken om hogere wifi-snelheden te halen. Dit wordt afgekort tot mimo (multiple input output). Zender en ontvanger moeten echter evenveel antennes hebben om de maximale snelheid te halen. De meeste laptops, smartphones, tablets en streamers hebben maar één (1 x 1) of twee zend- en ontvangstantennes (2 x 2). Met één antenne haalt u zelfs bij een 4 x 4 Wireless-N router maximaal 150 Mbit/s. Met twee antennes stijgt dit tot 300 Mbit/s. De router kan zijn niet-gebruikte antennes natuurlijk wel inzetten om een tweede draadloos apparaat aan 300 Mbit/s te bedienen. Een router met meerdere antennes is dus nuttig in een omgeving met veel wifi-apparaten. Nog een trucje om hogere doorvoersnelheden te halen zijn de verschillende systemen om méér digitale gegevens over dezelfde analoge draaggolf te transporteren via modulatie. Daarvoor zijn krachtigere en dus duurdere processoren nodig, reden waarom routers met geavanceerde modulatietechnieken duurder zijn. Gewone of single-user (su-)mimo zendt en ontvangt van punt naar punt. Multi-user (mu-)mimo drijft de doorvoersnelheid nog op omdat één antenne tegelijk meerdere aangesloten draadloze apparaten bedient, vaak door het draadloze signaal actief naar het aangesloten apparaat te richten via ‘beamforming’. In een omgeving met meerdere draadloze end points wordt de capaciteit van het volledige draadloze netwerk op die manier efficiënter benut. De geteste routers ondersteunen allemaal deze en andere geavanceerde technieken.
GEBRUIKTE TESTMETHODE
De apparaten die de fabrikanten ter beschikking stellen, worden getest met behulp van IPerf 3. Met deze software meten we de doorvoersnelheid in de twee wifi-frequenties (2,4 en 5 GHz) en op een Gigabit Ethernet lan-poort. We voeren in totaal vier snelheidstesten van elk dertig seconden uit met tien parallelle datastromen in de zend- en ontvangstrichting, waarbij we de resultaten van de allereerste seconde negeren (om zo opstartafwijkingen uit te sluiten). We testen de gemiddelde 2,4 GHz- en 5 GHz-wifi-snelheid op een Windows 10 Intel Core i7 2-in-1 met Intel Dual Wireless-AC 7265 wifi-chip ; de gemiddelde 5 GHz-wifi-snelheid op een Android 7 Nexus 9 tablet met Broadcom BCM4354XKUBG wifi-chip ; en de gemiddelde Gigabit Ethernet-snelheid op een Windows 10 desktop met Intel Ethernet Connection I219-LM controller. Met behulp van de Android-tablet en de Farproc WiFi Analyzer app voeren we een bereiktest uit in de 2,4 GHz-frequentie op in totaal zes locaties die zich in een 3D-stervorm rond, boven en onder de geteste router bevinden. We meten verder de usb 3.0-snelheid met behulp van Parkdale v2.96 op een ntfs-geformatteerde externe Seagate-schijf. Ten slotte geven we punten op méér dan 130 verschillende technische criteria. Uit al deze testcijfers puren we gewogen testresultaten op telkens honderd punten : functionaliteit, draadloze netwerksnelheid, netwerksnelheid, bereik en usb-snelheid. In de uiteindelijke prestatiescore tellen de functionaliteit en de draadloze netwerksnelheid elk voor 35 procent mee, de lan-netwerksnelheid en internetsnelheid elk voor 5 procent, het bereik voor 15 procent en de usb-snelheid voor 5 procent. In de prijsprestatiescore tellen de prestaties en de prijs, afgewogen aan een ‘ideale’ prijs van 99 euro, elk voor de helft mee. We houden rekening met een foutmarge van 2 procent. De productinformatie, prijzen, testdetails en eindresultaten vindt u allemaal in de tabel op onze website.
ASUS RT-AC5300
Deze tri-band router met acht verwisselbare antennes heeft twee 5 GHz- en één 2,4 GHz radio’s met vier zend- en ontvangstkanalen en vier gelijktijdige gemoduleerde ‘spatial streams’ per kanaal. (Traditioneel wordt dit als ‘4×4 : 4’genoteerd.) Dankzij Broadcom’s NitroQAM-modulatie geeft dit een theoretische maximale snelheid van 2.166 Mbit/s voor elke 5GHz radio en 1.000 Mbit/s voor de 2,4 GHz radio. Telt u dit bij elkaar op dan krijgt u 5,3 Gbit/s ofwel AC5300. Maar dat is theorie : een aangesloten client haalt maximaal de snelheid van één radio. Omdat tri-band routers zoals deze Asus en de verderop besproken D-Link DIR-890L, Linksys EA9500 en Netgear R8500 drie radio’s met elk meerdere datastromen hebben, kunnen méér clients op hun maximale snelheid aansluiten, dit in tegenstelling tot bij een goedkopere router met minder radio’s en minder gelijktijdige datastromen. Dat is de echte markt voor deze relatief dure routers : een omgeving met veel draadloze clients die optimaal moeten presteren, zoals in een klein bedrijf, of op een beurs of evenement. Eén van de lan-poorten kan u als een tweede wan (wide area network)-poort configureren en bijvoorbeeld voor ‘failover’ gebruiken. Een noodverbinding kan ook via een optionele 3G/4G-usb-modem werken, eventueel zelfs een Android-smartphone.
PRESTATIESCORE: 85/100
PRIJSPRESTATIESCORE: 57/100
AVM FRITZ ! BOX 3490
De dual-band Fritz ! Box 3490 is een goedkopere versie van AVM’s topmodel routers zoals de 7490 die in het verleden vaak als beste uit onze testen kwamen en overigens nog leverbaar zijn. De internettelefonie- en DECT-functionaliteit is eruit gesloopt, maar de xDSL-modem met ondersteuning voor alle recente standaarden is gebleven. Voor het dsl-gedeelte wordt een Lantix Xway-soc gebruikt. De AC1750 (450+1300 Mbit/s) wifi-chipset is dezelfde als in de eerder door ons geteste D-Link DIR-859. Maar de router van AVM presteert veel trager dan deze goedkope D-Link-router en is ook trager dan zijn duurdere broer de 7490. We vonden geen enkele instelling om de prestaties te verbeteren, maar het probleem moet hem ergens in het routeringsmechanisme zitten. De ingebouwde diagnose-app zegt overigens dat ‘alles’ in orde is. Als de router ingesteld wordt op ‘België’ is de nieuwste firmware niet beschikbaar. Dit heeft te maken met door het bipt opgelegde vereisten voor de werking van het xDSL-gedeelte. Als u de router bijvoorbeeld op ‘Nederland’ instelt, is het nieuwste (v. 6.51) Fritz ! OS wél beschikbaar. Helaas, dit verbetert de prestaties niet, zelfs integendeel.
PRESTATIESCORE : 58/100
PRIJSPRESTATIESCORE : 78/100
BELKIN LINKSYS EA9500
De Linksys EA9500 Max-Stream AC5400 Tri-Band Wi-Fi Router bevat ongeveer dezelfde chipset als de Asus RT-AC5300. Het is een tri-band router met acht niet-verwijderbare antennes, twee 5 GHz-radio’s en één 2,4 GHz radio met 4×4 : 4 zend- en ontvangstkanalen en een gecombineerde theoretische doorvoer-snelheid van 5,3 Gbit/s. In de praktijk zult u die hogere snelheden niet halen, tenzij u twee van deze routers aan elkaar ‘bridget’. Bijzonder is dat deze router acht lan-poorten heeft, waar vier of zes meer gebruikelijk is. Helaas kan geen enkele van deze lan-poorten als wan-failover worden gebruikt. De webinterface of het beheer via de mobiele app is gebruiksvriendelijk, maar er ontbreken geavanceerde opties zoals bij de routers van Asus, D-Link en Netgear. Er is bijvoorbeeld geen ingebouwde vpn (virtual private network)-server, alleen doorlus-ondersteuning voor vpn’s.
PRESTATIESCORE: 88/100
PRIJSPRESTATIESCORE: 58/100
BELKIN LINKSYS WRT3200ACM
Het zwart-blauwe design van de dual-band Linksys WRT3200ACM is geïnspireerd op de legendarische WRT54G serie, die geïntroduceerd werd in 2002 en aan de basis ligt van alle open routerfirmware. Linksys was in 2005 niet gelukkig dat het de firmware van de WRT54G moest vrijgeven, maar zoveel jaar later staat op de verpakking van deze opvolger trots ‘open source ready’ vermeld. De moderne versie is groter en zwaarder dan de oude WRT56G en heeft net zoals zijn voorganger verwijderbare antennes. De mogelijkheden zijn aangepast aan de nieuwste wifi-standaarden, reden waarom deze router vier externe antennes heeft. Die voorzien in vier zend- en ontvangstkanalen, met elk drie gelijktijdige ‘spatial streams’. De gecombineerde theoretische doorvoersnelheid is 600 Mbit/s in de 2,4 GHz- en 2.600 Mbit/s in de 5 GHz frequentiebanden ofwel AC3200. Maar dit is eigenlijk misleidend, want die 2.600 Mbit/s is alleen mogelijk met clients die 160MHz brede zend- en ontvangstkanalen ondersteunen. Die bestaan niet. U haalt die hogere draadloze doorvoersnelheid alleen over een netwerkbrug met een tweede WRT3200ACM. Met gewone clients valt u terug op 1.300 Mbit/s en is dit dus eigenlijk een (dure) AC1900 router. Tenzij u die snellere bridging nodig hebt, kan u dus even goed de goedkopere, maar voor het overige vrijwel identieke Linksys WRT1900ACS aanschaffen. In onze benchmarks presteren beide trouwens vrijwel hetzelfde. Deze twee Linksys-routers zijn extra getest op OpenWrt-compatibiliteit, maar draaien even goed de concurrerende dd-wrt open firmware. Standaard is de gebruiksvriendelijke, maar simpele eigen firmware van Linksys geïnstalleerd.
PRESTATIESCORE : 85/100
PRIJSPRESTATIESCORE : 67/100
D-LINK DIR-890L
De knalrode tri-band D-Link DIR-890L oogt als een kleine ‘stealth fighter’, met zes niet verwijderbare antennes, per paar gegroepeerd aan de achter- en zijkanten. De DIR-890L draait essentieel op hetzelfde hardwareplatform als de tri-band routers van Asus, Linksys, Netgear en TP-Link, maar met een iets oudere cpu die op 1 GHz in plaats van 1,4 GHz is geklokt. Het apparaat ondersteunt maximaal TurboQAM (256-QAM), reden waarom het geadverteerd wordt als een AC3200-router : 600 Mbit/s in de 2,4 GHz- en tweemaal 1.300 Mbit/s in de 5 GHz-frequentieband. Het wifi-gedeelte heeft net zoals bij zijn Asus-, Linksys en Netgear-collega’s vier zend- en ontvangstkanalen, maar die ondersteunen slechts drie in plaats van vier gelijktijdige modulatiestromen (ofwel 4×4 : 3). D-Link vernieuwde wel zijn routersoftware. De interface is voortaan meer visueel en veel eenvoudiger dan voorheen. Alle geavanceerde opties zitten weggestopt achter extra menu’s. Maar die zijn minder geavanceerd dan bij bijvoorbeeld Asus en Netgear.
PRESTATIESCORE : 71/100
PRIJSPRESTATIESCORE : 58/100
NETGEAR R8500
De tri-band Netgear R8500 draait op vrijwel hetzelfde Broadcom NitroQAM-platform als de Asus RT-AC5300 en Linksys EA9500. Netgear gebruikt echter een eigenzinnige hardwareconfiguratie. Zo zijn er wel degelijk acht beamforming-antennes (in een 4×4 : 4-configuratie), maar daarvan zijn er slechts vier vast gemonteerd aan de buitenkant. De andere zitten verborgen in het platte, maar brede en diepe zwarte chassis. De rand van elke externe antenne bevat een zacht brandende blauwe led. U kan alle leds overigens niet alleen via het webbeheer, maar ook met een fysieke knop uitzetten. Deze router heeft zes Gigabit lan-poorten, waarvan u er twee via ‘lacp 802.3ad link aggregation’ aan elkaar kunt koppelen om zo 2 Gbit/s lan-doorvoersnelheid te halen. De eigen, gebruiksvriendelijke D-Link firmware biedt vele configuratiemogelijkheden. Het is wel allemaal minder uitgebreid dan bij de router van Asus of bij OpenWrt/dd-wrt. De beheerinterface oogt trouwens zeer klassiek, met een menu links, informatie in het midden en bovenaan de keuze tussen basis- en geavanceerde instellingen.
PRESTATIESCORE : 89/100
PRIJSPRESTATIESCORE : 62/100
SITECOM GREYHOUND
De grijze dual-band Sitecom Greyhound heeft bovenaan vier vaste externe antennes. Deze router wordt geleverd met twee verwijderbare voetjes waarmee u hem naar keuze rechtop neerzet of aan een wand bevestigt. Alle aansluitingen bevinden zich aan de achter- en zijkanten. Daar zijn behalve de gebruikelijke zoals usb 3.0 ook enkele bijzondere poorten bij, zoals een sd-kaartsleuf, digitale en analoge geluidsuitgangen en bijbehorende 24bit/192kHz Cirrus-stereo-dac-chip op het moederbord. U kan deze router dus ook als audio-streamer gebruiken, hoewel we ons afvragen of deze functie vaak gebruikt zal worden. Deze 4×4 : 4 router ondersteunt draadloze snelheden tot 1.750 Mbit/s in de 5 GHz- en tot 800 Mbit/s in de 2,4 GHz-frequentiebanden (AC2600 in totaal). Recht uit de doos draait de Greyhound op krachtige en sterk configureerbare OpenWrt-firmware, maar Sitecom heeft er wel een grafisch sausje over gegoten dat één en ander ook voor onervaren gebruikers bruikbaar maakt. Het webbeheer start standaard op met een basisinterface die de geavanceerde OpenWrt-opties, zoals de mogelijkheid om Linux-packages te installeren, verbergt. De interface werkt overigens niet in Edge, wel in andere browsers zoals IE.
PRESTATIESCORE : 67/100
PRIJSPRESTATIESCORE : 58/100
SYNOLOGY RT1900AC
De RT1900ac is de eerste router van nas-specialist Synology. Design noch specificaties ogen bijzonder : er bestaan wel méér compacte, plastic, Broadcom-gebaseerde 3×3 : 3 mu-mimo router met drie verwijderbare antennes en maximale doorvoersnelheden tot 600 Mbit/s voor Wireless-N en 1.300 Mbit/s voor Wireless-AC. Eén ding valt op in de specificaties : het flash-geheugen is met 4 GB ruim groter dan gelijk welke andere geteste router. Deze RT1900ac draait dan ook een routerversie van Synology’s functioneel zeer uitgebreide Linux-gebaseerde multitasking Diskstation Manager (DSM) OS, voor de gelegenheid omgedoopt tot Synology Router Manager of RSM. Het is DSM met toevoeging van allerlei router- en netwerkfuncties, maar met vrijwel dezelfde grafische gebruikersinterface en ondersteuning voor allerlei apps. RSM is nog jong, maar zit toch al aan versie 1.1 en werd tijdens onze testperiode regelmatig bijgewerkt. Synology voegt constant nieuwe functies en apps toe, waarvan sommige zoals het Intrusion Prevention add-on package (combinatie van ids- en ips-functionaliteit) tijdens onze test nog in bètafase verkeerden. De nadruk ligt sowieso sterk op netwerkbeveiliging, die u extra kunt controleren met behulp van de geïntegreerde Security Advisor. Interessant is verder de mogelijkheid om een 3g/4g usb-modem als failover voor de wan-verbinding te configureren. Eén van de vier lan-poorten kan daarnaast gekoppeld worden aan de enkele wan-poort voor zowel lastenverdeling als fouttolerantie. Voor wat de lastenverdeling betreft, kan u zelfs het internetverkeer over één van de twee interfaces sturen afhankelijk van het bestemmings- of bronadres.
PRESTATIESCORE : 84/100
PRIJSPRESTATIESCORE : 91/100
TP-LINK ARCHER C3200
De zwarte, plastic Archer C3200 is een tri-band mu-mimo beamforming wifi-router met theoretische doorvoersnelheden tot 600 Mbit/s in de 2,4 GHz- en tot 1.300 Mbit/s in de 5 GHz-frequentiebanden, ofwel AC3200 gecombineerd. Het is een Broadcom SoC-gebaseerde 3×3 : 3 router met zes vaste externe antennes, drie aan elke zijkant. Vooraan heeft deze router drukknoppen voor wps, uitschakelen van wifi en uitschakelen van de in totaal negen kleine blauwe leds. Al de rest zit achteraan, waaronder twee usb-poorten, één met usb 3.0-snelheden. De beheerinterface is overzichtelijk en eenvoudig, met links een menu en bovenaan de keuze tussen basis- en geavanceerde instellingen. Die laatste geven toegang tot zaken zoals beveiliging, firmware-updates, gastnetwerk, ‘nat forwarding’, bandbreedtecontrole, beveiliging en ipv6-instellingen. Vroeger kon u op de meeste TP-Link routers dd-wrt installeren, maar met de nieuwste firm- en hardware is dat omwille van nieuwe fcc-regels niet langer mogelijk. De firmware wordt als enige van alle geteste routers niet online bijgewerkt. U moet de benodigde update zelf downloaden van de TP-Link-website en vervolgens installeren via het webbeheer.
PRESTATIESCORE : 83/100
PRIJSPRESTATIESCORE : 72/100
CONCLUSIE
De Netgear R8500 Nighthawk en Linksys EA9500 zijn de winnaars van deze test, maar het verschil met de tri-band routers van Asus en TP-Link is klein. De Synology RT1900ac presteert zeer goed en kost relatief weinig, wat deze erg configureerbare, maar tegelijk gebruiksvriendelijke router tot prijskwaliteit-winnaar van deze test maakt. Wilt u experimenteren met sterk configureerbare open routerfirmware dan is de Linksys WRT3200ACM een interessant apparaat.
OP ONZE WEBSITE VINDT U EEN REKENBLAD MET UITGEBREIDE PRODUCTINFORMATIE EN TESTSCORES. HTTP://DATANEWS.KNACK.BE/ROUTERS2016
Jozef Schildermans
Dat is de echte markt voor deze relatief dure routers: een omgeving met veel draadloze clients die optimaal moeten presteren
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier