De wortels van SPSS liggen in statistische oplossingen en data mining. Die worden niet verloochend maar het bedrijf profileert zich nu ook in het domein van de ‘predictive analytics’. Daarbij hoopt het de natuurlijke partner te worden van BI-spelers en producenten van operationele software (ERP, CRM, SCM…).

De afgelopen jaren heeft SPSS een koerswijziging doorgevoerd die vandaag nieuwe perspectieven opent. “Vroeger produceerden we rapporten en modellen voor businessanalisten. Die moesten dan vervolgens het nodige doen om de noodzakelijke wijzigingen in de processen door te voeren”, legt Jack Noo-nan, voorzitter en ceo van SPSS, uit. “Van nu af aan kunnen deze beslissingen dankzij onze oplossingen automatisch binnen de processen zelf worden toegepast.”

Op de vraag of dit niet dezelfde positionering is als die door de spelers binnen BI (analytische dimensie, EPM/CPM) en BPO (Business Process Optimization) wordt geclaimd, antwoordt hij dat de BI-spelers, wat ze ook mogen beweren, geen vooruitziende werkwijze kunnen bieden. “Ze meten het verleden en bieden geen technologie die de toekomst onthult. Wat BPO betreft zijn er 2 types. Enerzijds is er de klassieke lineaire programmering, waarbij een bestaand proces gedurende vrij lange tijd in een laboratorium gereconstrueerd wordt. Maar inmiddels staat de business niet stil. En anderzijds is er de werkwijze die in direct contact staat met de processen en die stapsgewijs verbetert. Dat is wat wij voorstellen. Elk SAP-scherm kan bijvoorbeeld worden verbeterd via een voorspellend analyserapport. Wij kunnen elke individuele transactie met voorspellende kennis voeden om die te optimaliseren. Dat is anders dat een optimalisatie van alle beheersprocessen en alle transacties in één keer. .”

Volgend doelwit?

‘Predictive analytics’ gaat steeds meer deel uitmaken van BI en de zakelijke processen. Betekent dit dat voor de voorspellende analyse als segment hetzelfde overnamefenomeen dreigt als in de BI-sector? Kan het segment overleven als autonome categorie en heeft, in het verlengde hiervan, een nichespeler als SPSS reële overlevingskansen?

“SPSS zal onafhankelijk blijven tot er nog maar 4 tot 6 grote spelers op het gebied van voorspellende analyse op de markt over zijn. Op dit moment zijn het er maar twee – SAS en wijzelf. ‘Conso-lideren’ is moeilijk als je maar met twee bent.” Akkoord, maar een overname kan altijd? “SPSS is [anders dan SAS] niet actief in BI, databases en operationele software. Wat wij wel bieden, is de mogelijkheid om die toepassingen te verbeteren. Wij fungeren dus als bruggenhoofd. Zolang wij niet met leveranciers van BI- of operationele oplossingen concurreren, kunnen we partner-ships aangaan en onafhankelijk blijven. Dat is altijd onze houding geweest.” Al vormt zo’n houding al enige tijd geen garantie meer…

Toch zegt Jack Noonan dat hij vertrouwen heeft in de groeiperspectieven voor voorspellende analyse. “Op de markt zal een grotere behoefte ontstaan aan analytische tools om de datawarehouses te voorzien. BusinessObjects en anderen zullen dan onze technologie willen gebruiken (1). Wat de operationele wereld betreft hebben we een reeks pakketten ontwikkeld waar zo’n 90 % van alle werknemers in een bedrijf bij betrokken is (financiën, directe contacten met de klanten, HR-systemen, logistiek…). Alleen managers buigen zich over BI. Daar ligt dus voor ons een kans, want nog niet zo lang geleden hielden we ons alleen met analisten bezig . ”

Nieuwe portefeuille

De afgelopen jaren heeft SPSS zijn catalogus tegelijk uitgebreid en verbeterd. Betere connectiviteit, integratie van het gamma, uitbreiding met nieuwe gebruikersprofielen, ondersteuning van externe tools en normen (zie kader)…

“We bieden tegelijk Predictive Enter-prise Services (modelvorming, analyse, toepassing van de analyseresultaten), een scoringstechnologie en een toepassingstechnologie (een planner die de toepassing op BI- en operationeel niveau vereenvoudigt). Dit alles berust op een uniek referentiesysteem waarmee ‘objecten’ die tijdens het analyseproces worden gecreëerd, gemakkelijk kunnen worden bewerkt.”

Hoe zal deze portefeuille zich ontwikkelen met het oog op een bredere beschikbaarheid van voorspellingstools? “Het gedeelte ‘Application’ zullen we in de komende jaren horizontaal blijven aanbieden. De statistische tools zullen op meer verticale wijze evolueren, op de wijze van RFM (recensing, frequency, monetary value), een marktonderzoekstechniek die wij in 2007 hebben gelanceerd. Daarvóór waren 13 verschillende stappen nodig. We hebben simpelweg een verticaal element toegevoegd boven SPSS, Clementine en Excel om het proces te automatiseren. Zo bereiken we nieuwe gebruikers die tot voor kort onbereikbaar of gewoon niet geïnteresseerd waren omdat ze die 13 stappen niet onder de knie hadden.” En er wordt ons voorspeld – of beloofd? – dat SPSS binnen 5 jaar nog veel meer van dit soort verticale producten voor diverse gebruikerstypen zal op de markt brengen, die verschillende stappen samenbrengen in statistische of voorspellende tools en die met een point & click-interface zullen zijn uitgerust.

Volgens Jack Noonan zal de groei van SPSS voortkomen uit de groei van deze verticale tools en uit een verdere uitbreiding van het aanbod toepassingsoplossingen binnen vakspecifieke systemen. Op dit vlak laat hij niet in zijn kaarten kijken. Hij hoopt naar eigen zeggen op een sneeuwbaleffect. “We zullen een grote stap kunnen overslaan als we kunnen antwoorden op RFP’s voor voorspellende analyse vanuit de it-departementen in plaats van zelf als een soort evangelisten de blijde boodschap te moeten verspreiden bij de marketingdepartementen.” Verklaring: “Voorspellende analyse zal het domein van de analisten blijven, op het niveau van de eindgebruiker of het departement, maar it zal de teugels in handen nemen wat de toepassing betreft. De tools worden aangestuurd door het departement, maar de voorspellende analyse wordt meer en meer een kritiek element. Daarom zal it de controle willen hebben over de gegenereerde resultaten en modellen en over de gegevens die worden gebruikt [door de business en de operationele afdeling]. Vooral omdat ze een ‘single source of the truth’ willen.”

(1) BO maakt al gebruik van SPSS-technologie in OEM-verband. Er bestaat bovendien een partnershipakkoord met Cognos. “Als ik afga op de positionering van hun nieuwe moedermaatschappijen (infrastructuur voor IBM, toepassingen bij SAP), zullen zij predictive analytics op een andere manier toepassen”, benadrukt Jack Noonan. Net als de vorm van het partnership.

Brigitte doucet