In het weekend van 5 en 6 februari verzamelden volgens de organisatoren zo’n 7000 opensourceontwikkelaars en geïnteresseerden op de ULB-campus voor de elfde editie van FOSDEM (Free and Open Source Software Developers’ European Meeting).

De eerste keynote-spreker was informaticajurist Eben Moglen, oprichter van het Software Freedom Law Center. Hij waarschuwde de aanwezigen dat ondanks alle beschikbare vrije software nog heel veel mensen gesloten software en diensten gebruiken die ons sociaal en politiek onvrij kunnen maken. Daarmee verwees Moglen onder andere naar de gebruiksvoorwaarden van sociale netwerken zoals Facebook en apparaten zoals de iPad. Daarnaast uitte hij zijn bezorgdheid dat overheden steeds strakkere controle over internet willen, wat volgens hem een ramp voor onze politieke vrijheid is, met als voorlopige ‘hoogtepunt’ de Egyptische overheid die internet voor zijn burgers afsneed. Moglen riep de talrijk aanwezige ontwikkelaars op om mee te werken aan technologie om zonder overheidsinmenging toegang tot internet te krijgen, dankzij zogenaamde mesh-netwerken. Een gelijkaardig verhaal hoorden we bij Karsten Gerloff, voorzitter van de Free Software Foundation Europe. Hij waarschuwde dat we door gebruik van cloud computing steeds meer de controle over onze eigen gegevens verliezen, zelfs als we op onze computer vrije software gebruiken. Cloud computing is heel aanlokkelijk omdat het geen installatie of onderhoud door de gebruiker vereist, maar het grote probleem ligt volgens Gerloff bij de centralisatie van deze diensten: bij Facebook of Twitter bijvoorbeeld verloopt elk van je boodschappen naar een vriend via Facebook respectievelijk Twitter. Gerloff ijverde ervoor om meer gedecentraliseerde netwerken te gebruiken, zoals Jabber in plaats van MSN en Status.net in plaats van Twitter. Decentralisatie is immers één van de fundamenten van internet: e-mail en het web zijn bijvoorbeeld gedecentraliseerd. Iedereen kan immers zijn eigen webserver en mailserver draaien, wat controle door één centrale autoriteit uitsluit. Ook Gerloff riep de aanwezigen op om te helpen bij de ontwikkeling van gedecentraliseerde projecten.

Linux-certificatie

Het hele weekend was LPI NL, de Nederlandse tak van het Linux Professional Institute dat in onafhankelijke certificeringen voor Linux-systeembeheerders voorziet, aanwezig met examens. In totaal werden een recordaantal van 131 examens afgelegd. Emiel Brok, mede-oprichter van LPI Nederland en sales marketeer bij ict-dienstverlener AT Computing, vertelde over een onderzoek van de Linux Foundation van vorig jaar, waaruit blijkt dat bijna 4 op 5 bedrijven denken in de komende vijf jaar meer Linux te gaan gebruiken. Dat vereist echter meer professionals die bekend zijn met het besturingssysteem. Omdat Linux in te weinig opleidingen aan bod komt, zijn die professionals er te weinig, en daardoor kunnen bedrijven ook niet hun plannen om meer Linux te gebruiken implementeren. Maar omdat bedrijven weinig Linux gebruiken, zien ook weinig opleidingen nut in het aanbieden van Linux-cursussen. Om deze vicieuze cirkel te doorbreken heeft LPI NL overeenkomsten gesloten met Nederlandse scholen om Linux in het opleidingspakket aan te bieden, gebaseerd op de vereisten voor de LPI-examens.

Open overheden

Ook op vlak van open source, open standaarden en open data in overheden was er veel te horen op FOSDEM. Laura Czajkowski van opensource-dienstverlener Sirius sprak over de inspanningen van de Britse overheid om opensource-software te gebruiken. Ze was vol lof over het stadsbestuur van Bristol, dat als één van de grootste stadsbesturen in het Verenigd Koninkrijk zowel in de back-office als op de desktop heel wat opensource-software gebruikt. Matthias Kirschner, de Duitse coördinator van de Free Software Foundation Europe, had dan weer minder goed nieuws. In zijn presentatie klaagde hij aan dat veel overheidswebsites specifieke software promoten om bepaalde documenten te openen, bijvoorbeeld Adobe Reader voor pdf-documenten. Met de boodschap dat de overheid dan gratis reclame maakt voor Adobe en andere producenten, organiseerde de FSFE een campagne waarbij het al deze Europese overheidsdiensten een brief stuurde met de vraag om de banner voor Adobe Reader te vervangen door een link naar een lijst van verschillende pdf-readers. Op 12 procent van deze brieven werd dit verzoek ingewilligd, en België bleek met 36 procent positieve antwoorden zelfs een goede leerling te zijn. Uit eigen land kwam Pieter Colpaert spreken over zijn project iRail, dat een publieke api (application programming interface) voor treinreizen van de NMBS aanbiedt. In de toekomst wil het iRail-project ook andere types van transport aanbieden, zoals de bus, tram en metro. Colpaert riep de buitenlandse aanwezigen bovendien op om ook te helpen, zodat iRail op termijn wel eens dé open api kan worden voor het openbaar vervoer. Om alles in goede banen te leiden, is het iRail-project gestart met het oprichten van een vzw.

Koen Vervloesem