Het kan ongelofelijk lijken, maar digitale vaardigheden staan níet op het menu in het onderwijs in de Federatie Wallonië-Brussel.
De leerkrachten zijn de digitale buitenbeentjes: dat is de belangrijkste conclusie van de Digitale Barometer die eind februari werd voorgesteld door het Agence Du Numérique (Digital Wallonia).
“Digitale kennis bijbrengen vormde geen prioriteit van de Federatie Wallonië-Brussel”, zegt André Delacharlerie van het Agence Du Numérique. “Men geloofde dat het met de algemene invoering van informaticatools en de toenemende gebruiksvriendelijkheid ervan niet nodig zou zijn om de grammatica en de logica ervan te begrijpen. Waarom heeft het nut, dacht men, om het binnenwerk van een auto te kennen als het al volstaat dat je leert rijden? Informatica is dan ook geleidelijk aan verdwenen uit de schoolcursussen. Als we kijken naar de kernvaardigheden die eind jaren 90 bepaald werden, dan lijkt het alsof je het uitstekend kunt stellen zonder alles wat digitaal is. In het kader van het Uitmuntendheidspact worden deze referentiestelsels voor vaardigheden nu herzien en kunnen ze dus nog niet toegepast worden. Als we het normale vooruitgangsritme volgen, bestaat het risico dat dit wel eens enkele jaren zou kunnen duren. Bij de Federatie Wallonië-Brussel, die instaat voor de uitrusting en de opleiding van de leerkrachten, bestaat er een cruciaal gebrek aan initiatief op dit vlak.”
Toch zijn er scholen die het probleem te lijf gaan. 54% van de instellingen die werden ondervraagd in de Barometer 2018 zegt dat ze het begrip en gebruik van informatie op een transversale manier opnemen in de lesmethoden.
Digitale uitrusting was geen prioriteit van de Federatie Wallonië-Brussel.”Waarom heeft het nut, dacht men, om het binnenwerk van een auto te kennen als het al volstaat dat je leert rijden?
Nog in het kader van het Uitmuntendheidspact zal een derde van de onderwijsinstellingen vanaf september 2018 (de andere scholen volgen in 2019 en 2020) worden uitgenodigd om een stuurplan uit te stippelen waar een digitale strategie in vervat zit. Om deze dynamiek te ondersteunen pleiten de auteurs van de studie voor een sterke synergie tussen de gewestelijke en gemeenschapsentiteiten. “Er werden al dergelijke overeenkomsten gesloten in 2009 en 2015. Gewesten en Gemeenschappen moeten beslissen om het digitale aspect vooruit te duwen. De Gewesten moeten zich ertoe verbinden om het onderwijssysteem te ondersteunen om tot een goed uitrustingsniveau te komen in vergelijking met wat we zien in de ons omringende landen. Tegelijkertijd moet de Federatie Wallonië-Brussel zich ertoe verbinden om de leerkrachten op te leiden en de kernvaardigheden en referentiestelsels voor vaardigheden snel om te vormen.”
11 pc’s per 100 leerlingen
In dat kader wil de Waalse Regering elk jaar 500 ‘digitale school’-projecten financieren. In 2017 kon een eerste groep van schoolteams rekenen op materiële steun voor hun pedagogisch project, goed voor een bedrag van iets minder dan 15.000 euro. Tegelijkertijd werden er op basis van een pedagogisch project 200 scholen geselecteerd die een lokaal netwerk en wifi geïnstalleerd kregen in alle leslokalen.
Het resultaat? Met 11,2 digitale terminals (desktops of laptops of tablets) per gemiddeld 100 leerlingen in Wallonië gaat de uitrusting van de scholen erop vooruit ten opzichte van 2013 (+2,7) en 2009 (+4,6). In de scholen binnen de FWB in Brussel bedraagt dit aantal 8,7, terwijl de Duitstalige Gemeenschap over 22,8 terminals per 100 leerlingen beschikt.
Of het nu in Wallonië, het Brussels Gewest of in de Duitstalige Gemeenschap is, het uitrustingsniveau in de middelbare scholen is overal veel hoger dan in het lager onderwijs (15,9 digitale terminals tegenover 7 per 100 leerlingen). De vooruitgang is er, dat wel. Maar ter vergelijking: het aantal beschikbare terminals voor 100 leerlingen bedroeg in 2012 in Vlaanderen 56,5 in het secundair onderwijs en 17,7 in het lager onderwijs.
Een netwerk voor educatieve doeleinden
Wat de internettoegang betreft, werpt het gevoerde overheidsbeleid op het vlak van connectiviteit zijn vruchten af in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in de Duitstalige Gemeenschap. 93% van de scholen heeft een internetverbinding voor administratieve doeleinden of voor gebruik in de klas in de eerste graad en 100% in de tweede. In Wallonië is dat 88%.
Tijdens het onderzoek vond in bijna 2.600 scholen een test plaats om de snelheid van de internetverbinding te meten. De waargenomen snelheden verschillen sterk van elkaar in het hele land en in veel gevallen zijn ze niet geschikt voor massaal gebruik in de klas. 25% van de geteste lijnen kende een snelheid van meer dan 70 Mbps en 35% een snelheid tussen 30 en 70 Mbps, 29% biedt slechts een snelheid van 10 tot 30 Mbps en 11% haalt zelfs geen 10 Mbps. In Wallonië bedraagt de gemiddelde snelheid 36,8 Mbps, terwijl die in Brussel 44,5 Mbps is. Dit komt door het gecombineerde effect van de ligging in de stad en de inspanningen van dit gewest om de verbindingen van de scholen te verbeteren via het ‘Fiber to the schools’-plan.
Digital Wallonia Education & Numérique
De barometer Digital Wallonia Education & Numérique 2018 is het resultaat van een onderzoek tussen mei en september 2017 in 2.066 scholen in Wallonië, met inbegrip van de Duitstalige Gemeenschap en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor scholen die onder de Federatie Wallonië-Brussel vallen, en bij 2.585 leerkrachten die in beide Gemeenschappen aangesteld zijn. De behoefte aan opleiding van de leerkrachten is het eerste punt dat de directies aanhaalden. Bij de leerkrachten zelf kwam dit op de tweede plaats. Bij de technische vragen was het gebrek aan personeel om de technische uitrusting te beheren het eerste waar de schooldirecties op wezen. Voor de rest, en dat zal niemand verbazen, wachten de directies en leerkrachten op meer uitrusting, een betere connectiviteit en meer digitale toepassingen die geschikt zijn voor educatief gebruik. Meer is er niet nodig…
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier