In het voorbije jaar maakte IBM’s Watson ophef door de topkampioenen van de Jeopardy-quiz genadeloos te vloeren. Nu is de speeltijd voorbij en gaat het kennissysteem ook echt aan de slag.

Ter herinnering; Watson is een systeem dat met grote hoeveelheden informatie wordt gevoed, waarna het in staat is vragen in natuurlijke taal te beantwoorden. Dankzij een systeem van ‘weging’ van de kennis, weet Watson door een iteratief proces een steeds nauwkeuriger antwoord te geven. Dat maakte dat bij de aanvang van een categorie vragen in de Jeopardy-quiz, de menselijke deelnemers een voorsprong namen, tot Watson hen overtroefde in de latere vragen die de meeste punten opleverden.

Hulp in de gezondheidszorg

Na de glorie in de Jeopardy-quiz, brak voor Watson de tijd aan om ook bij echte problemen van dienst te zijn, en de eerste kandidaten werden in de gezondheidssector gevonden. WellPoint beheert de zorgverstrekking voor miljoenen Amerikanen in ziekteverzekeringssystemen, en “momenteel draait al een pilootproject met Watson in de praktijk bij WellPoint”, aldus Steve Gold, IBM Watson Solutions Global Strategist. “Het wordt door geneesheren aangewend in een eerste ‘use case’, om na te gaan of een bepaalde test, behandeling of therapie optimaal is voor een patiënt.” Concreet moet Watson in dit geval, op basis van een continu bijgewerkt corpus van medische informatie (zoals recente onderzoeksresulaten, publicaties en dies meer) een geneesheer snel en bevattelijk informatie verstrekken om de behandeling (of combinatie van handelingen) te beoordelen. Daarbij moet Watson ook duidelijk (“transparant”) maken waarop het zijn antwoord baseert.

Het doel is om geneesheren de baten van nieuw onderzoek te bieden, dat ze onmogelijk zelf allemaal zouden kunnen lezen. Door de iteratie van de antwoorden en de weging scoort Watson beter dan de vroegere, regelgesteunde en deterministische hulpsystemen die slechts een ‘ja of nee’ oordeel konden vellen, in tegenstelling tot Watson die meer grijstinten belicht door meerdere mogelijke antwoorden te bieden, met een verschillend gewicht. De geneesheer blijft wel steeds de beslissing nemen.

Voor Steve Gold is dit een win/win situatie voor alle betrokkenen, met een betere behandeling voor de patiënt, en een snellere `hulp’ voor de geneesheer. De vraag of de weging ook niet door de ziekteverzekeraar in de richting van goedkopere behandelingen kan worden gestuurd, countert Steve Gold met de opmerking dat “een efficiëntere behandeling ook al kosten bespaart,” naast een kwaliteitsverbetering van de gezondheidszorg.

Vandaag kan Watson zowel gestructureerde als ongestructureerde informatie in ‘tekst’-vorm verwerken, maar ook andere vormen van datainput worden overwogen. Zo kan Watson nu de informatie uit een radiografie of een beeld uit een scanner verwerken door de beschrijving die de geneesheer heeft gedicteerd, maar op termijn kan allicht ook het beeld zelf als input worden gebruikt. “Tekst was evenwel het logische vertrekpunt, omdat zoveel informatie nu eenmaal in tekstvorm beschikbaar is.”

WaaS

Om de diensten van Watson sneller in bredere kring beschikbaar te maken, zonder grote kapitaalinvesteringen door de gebruikers, wordt ‘Watson as a Service’ (WaaS) aangeboden, met mogelijkheden in private, publieke of hybride omgevingen. Op die wijze kunnen ook sectorgerichte reglementeringen inzake privacy e.d. worden nageleefd. Tegelijk kan zo het achterliggende corpus van informatie continu worden bijgewerkt en uitgebreid, zonder de dienstverlening te verstoren.

“Elke industrie met grote hoeveelheden aan gestructureerde en ongestructureerde data, waar snelle beslissingen zich opdringen en de gevolgen zwaarwichtig kunnen zijn, kunnen door Watson worden geholpen,” benadrukt Gold.

Zo heeft Watson ook al bij CitiGroup een contract gescoord, waarbij de bankgroep zijn relaties met de klanten wil verbeteren en de services gerichter en tijdiger wil aanbieden. Daarbij moet ook rekening worden gehouden met lokale verschillen in regels en verplichtingen, maar “Watson is in staat om informatie over de informatie op te nemen en toe te passen.” Vervolgens zal het systeem zijn antwoord en de bijhorende weging aanpassen “aan het instituut en aan de situatie,” zeg maar het bedrijfsbeleid en het concrete geval. Watson kent voorts geen geo-grafische beperkingen, en “er zijn gesprekken aan de gang met organisaties buiten de VS.” Op korte termijn kunnen die tot overeenkomsten leiden, meent Gold, maar “ze zullen hiermee pas naar buiten treden wanneer ze resultaten kunnen voorleggen.”

De belangrijkste vernieuwing van Watson is dat het systeem “wordt onderwezen, niet geprogrammeerd. En Watson is altijd hongerig naar meer informatie. Bovendien is dit geen geval van ‘mens versus machine’, maar van ‘mens én machine’!”

Guy Kindermans