40-urenweek in de ICT-sector? 10% verbetering in onze concurrentiepositie!

‘De 37-urenweek is terecht ingevoerd in een tijd waar zware arbeid de norm was. Maar we moeten dit verworven recht durven loslaten’, zegt Hans Vets, Managing director CGI Belgium.

We schrijven nazomer 2009. We beleven de naweeën van de financiële crisis van 2008. Investeringsprojecten in ict worden uitgesteld. De sector kreunt. Voor de opening van onze nieuwe kantoren heb ik klanten, relaties en enkele politici uitgenodigd op de receptie. In de traditionele openingstoespraak pleit ik ervoor om de btw op ict-diensten eveneens op 6% te brengen; een op dat moment actueel thema in de pers dankzij de bouwsector. Mijn argumentatie? De dienstensector in het algemeen en de ict-sector in het bijzonder is de groeimotor van de West-Europese creatieve economie, waar de traditionele industrie steeds meer uitvlagt naar lageloonlanden. Het is daar waar de meerderheid van onze jongeren een job zal vinden, niét in de bouw. Maar toch bedankt voor de voorzet. Unizo was voor. De traditionele stromingen reageerden schokschouderend. Het leven gaat verder.

De voorbije week inspireerde de bouwsector opnieuw een fundamentele discussie. Terug naar de 40-urenweek. Door de steeds groter wordende concurrentie uit de Oostbloklanden en onze buurlanden – zelfs de Nederlanders bouwen goedkoper tegenwoordig – is de arbeid in België te duur geworden en dus moet de productiviteit omhoog. Meer uren presteren – tegen betaling voor alle duidelijkheid – met dezelfde vaste kosten verhoogt de productiviteit met 10%.

In de laatste aflevering van de documentairereeks ‘Econoshock 2.0’, die deze week op Canvas in herhaling werd uitgezonden, zien we een Franse ondernemer hetzelfde zeggen. 10% productiviteit en dito concurrentiepositie verloren door de 37-urige werkweek in te voeren in Frankrijk. Hij zucht.

Meer en flexibeler werken, daar gaat het over. Als er een sector is waar dit relevant is, dan is het wel de (ict)-dienstensector. Wij hikken al jaren aan tegen de zogenaamde ‘monstercurve’. Het punt waar de kosten van de diensten negatief kruisen met de waarde die de markt er aan toekent; zeg maar de prijs die onze klanten bereid zijn te betalen voor de geleverde diensten. De kostenkant wordt in België extra gevoed door de per definitie stijgende salariskosten omwille van de jaarlijkse indexering. De inkomenskant staat meer en meer onder druk van toenemende concurrentie uit off- en nearshore landen. Versneld zelfs, nu de wereld meer en meer echt ‘flat’ wordt met cloudservices die de facto standaard zijn geworden voor ‘application deployment’. Een huis bouwen van op afstand is voorlopig moeilijker – alhoewel de Chinezen al experimenteren met 3D-printing -, een it-systeem bouwen en onderhouden daarentegen kan voor 75% van eender waar in de wereld en tegen lagere kosten.
Terug 40 uren werken dus!

In alle statistieken over de totale kost voor een uur arbeid staat België bovenaan. Iedereen weet het. Iedereen weet dat we ‘iets’ moeten doen. Er zijn vele oplossingen. Sommige kosten koopkracht, andere zoals deze kosten inspanning. Maar met zijn allen wachten we tot er iemand anders eerst met de ogen knippert. Inleveren, ja. Meer doen met minder, natuurlijk. Zolang de ander het maar eerst doet en niet ik.

De 37-urenweek is terecht ingevoerd in een tijd waar zware arbeid de norm was. Terecht. Nu we in een overwegende diensteneconomie terecht zijn gekomen en in luxueuze bedrijfswagens naar ons perfect geklimatiseerde kantoor rijden om daar in een verlichtte ‘new way of working’-omgeving voorzien van koffie, fruit en andere vertroetelingen te werken, of indien we wensen vanuit onze knusse huiskamer te telewerken, is het volgens mij nodig dat we dit verworven recht durven loslaten. Het zou onze concurrentiepositie onmiddellijk met 10% verbeteren en de job verzekeren van vele jongeren voor de komende jaren.

Maar ik maak mij geen illusies. Iedereen is altijd tegen, de vakbonden op kop. Ik lees ook de rest van de kranten. Ambtenaren bijvoorbeeld die op initiatief van de vakbond en met belastinggeld naar de rechter stappen omdat ze ‘s ochtends 300 meter verder moeten stappen naar hun nieuwe kantoor. Of een vakbondsvertegenwoordiger die omwille van een insectenbeet op zijn hand een week ‘ziektevakantie’ neemt – wat in dit geval met de maatschappelijke ethiek van de arts die een ziektebriefje voor een week schrijft voor een ‘muggenbeet’?

Gaan we dan echt door tot we met zijn allen economisch ten onder gaan? Of zijn we volwassen genoeg om deze moeilijke thema’s in onze ondernemingen bespreekbaar te maken?